پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

خسرو دهقان ـ منتقد:

سینماسینما: ۱- حالا دیگر این جا افتاده و شکل گرفته است، که اگر بی‌اطلاع و حتی اتفاقی کمی بعد از پایان عنوان‌بندی هر فیلمی از خانم رخشان بنی‌اعتماد سرجایمان در سالن سینما قرار بگیریم، تا بعد از چند دقیقه تماشای فیلم درخواهیم یافت و حاضریم با خودمان شرط ببندیم که این فیلم، فیلمی است از ساخته‌های خانم رخشان بنی‌اعتماد.

و این یعنی مهر و امضای خانم بنی‌اعتماد که خوانا و قابل ردیابی و شناسایی است. و این خوب است. خیلی خوب. که نشان از هویت‌دار بودن فیلم‌ساز دارد.

خانم رخشان بنی‌اعتماد دارای شناسنامه و اثر انگشت و مشخص و معین و قابل شناسایی است.

2. اسم فیلم «آی آدم‌ها» است. شعری از نیما یوشیج. خانم بنی‌اعتماد می‌گویند:

شعر نیما را ابوالفضل زارعی (از آدم‌های درون فیلم) به این گره زد و نهیب واژه‌های بی‌بدیل نیما در شعر «آی آدم‌ها» خود مصداق تمامی حرف فیلم شد.

«آی آدم‌ها

که در ساحل نشسته، شاد و خندانید                              یک نفر در آب دارد می‌سپارد جان»

اسم فیلم علاوه بر این‌که گویای فیلم و درون آن است، تابلو خود فیلم هم هست. عصاره تفکر و کار و اندیشه و فیلم‌سازی و زندگی و عملکرد و همه چیز خانم بنی‌اعتماد. خانم بنی‌اعتماد همواره در طول زندگی سینمایی‌شان، «آی آدم‌ها» بوده‌اند. و قریب به یقین در آینده هم خواهند بود تا ابد.

3. «آی آدم‌ها» منعکس‌کننده بخشی از فعالیت‌های انجام‌شده موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید طی ۹ سال و شناساندن هر چه بیشتر این موسسه به کودکان نیازمند زیر ۱۸ سال است.

این فیلم نیز بخشی از زندگی کودکان موسسه زنجیره امید را به تصویر کشیده است. این مستند اولین بار در خانه کودکان زنجیره امید و برای پزشکان، کارمندان و مددجویان و همراهان آن‌ها به نمایش گذاشته شده و سپس در تیر ماه ۱۳۹۵ در سالن اجتماعات کتاب‌خانه ملی ایران در بزرگراه شهید حقانی تهران رونمایی شد و حال در گروه هنر و تجربه برای عموم به روی اکران رفته است.

خانم بنی‌اعتماد در کاتالوگ گزارش عملکرد سال ۹۴ می‌گوید: «نهادهای مردمی و فعالیت‌های داوطلبانه از حوزه‌های مورد توجهم است که با بسیاری از این‌گونه فعالان اجتماعی و مددکاران در ارتباط هستم. آشنایی‌ام با «خیریه زنجیره امید» از طریق کار و خدمت و نه تبلیغات مرسوم در بهار سال ۹۴ اتفاق افتاد و شگفت‌زده شدم که چطور تا این زمان حتی اسم این موسسه را نشنیده ام. با کنجکاوی و شناخت بیشتر به ابعاد گسترده‌تری از تاثیرگذاری این نهاد پی بردم. این‌که نه فقط «زنجیره امید» در قالب بچه‌های محروم زیر ۱۸ سال کشور را فارغ از نژاد و دین و ملیت در سه رشته قلب، ترمیمی و ارتوپدی در بالاترین سطح استاندارد هدف خود قرار داده، بلکه ارتقای سطح درمان فوق تخصصی پزشکی اطفال در ایران را هدف اصلی خود می‌داند. آشنایی نزدیک‌تر با مریم مرعشی، بنیان‌گذار زنجیره امید، زن جوان پرانرژی‌ای که زندگی اجتماعی و خانوادگی‌اش را یک‌سره خلاصه در خدمت‌رسانی به بچه‌های محروم این سرزمین کرده، به‌شدت تحت تاثیرم قرار دارد. درمان بچه‌های بی‌گناهی که از یک طرف مشکلات جسمی، تن دردمندشان را می‌آزارد و از طرفی تنگنای اقتصادی امکان درمان‌های پرهزینه را برای خانواده‌هایشان محال می‌کند. نقش انسانی و بی‌بدیل پزشکان داوطلب ایرانی و فرانسوی و متخصصان مختلف حوزه پزشکی و فعالیت کارکنان این مجموعه همه و همه دلیلی شد که تصمیم به ساخت مستندی در معرفی «زنجیره امید» بگیرم».

مستند بلند «آی آدم‌ها» ستایشی است از حرمت کار داوطلبی و ادای احترام به همه کسانی که از طریق نهادهای غیردولتی نقش سازنده موثری در کم کردن آلام بشری دارند.

۴٫«آی آدم‌ها» تصویری از انسان و انسان بودن است در مواجهه با عشق و درد و امید و…

نماد جهان را با نگاهی دیگر دیدن، بی تردید تاثیر فیلم بر مخاطب، احساس کاملا دوگانه ولی عمیقی خواهد بود. از یک طرف تلخی به نظاره نشستن درد کودکان بیماری که نقشی در سرنوشت رقم‌خورده‌شان نداشته‌اند و از سوی دیگر نمایش انسان بودن و انسان زیستن از طریق کار داوطلبی؛ کسانی که در وانفسای دوران حاکمیت حرص و طمع به زیاده‌خواهی و عافیت‌طلبی، معنای ناب زندگی را در زندگی‌بخشی به محرومان پیدا کرده‌اند.

5. بعد از انجام پژوهش و نوشتن فیلمنامه در سه مرحله از تیر تا آبان ۹۴ فیلم‌برداری انجام شد و امور فنی فیلم و آماده‌سازی نهایی تا اردیبهشت ۹۵ ادامه یافت.
6. موسسه خیریه بین‌الملل زنجیره امید در پنجم تیر ماه سال ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۱۲۸۷۶ تاسیس شد. هدف اصلی این مجموعه فراهم کردن بهترین خدمات پزشکی و درمانی مطابق استانداردهای بین‌المللی با کمترین هزینه برای کودکان زیر ۱۸ سال نیازمندی است که از بیماری‌های… رنج می‌برند. این موسسه با همکاری گروهی از پزشکان… خدمات ارزنده‌ای در درمان کودکان… ارائه می‌کند. این موسسه جهت ارتقای رشته‌های فوق تخصصی اطفال همکاری‌های علمی نزدیکی نیز با موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید فرانسه دارد. این موسسه دارای مقام مخصوص مشورتی از سوی شورای اقتصادی – اجتماعی سازمان ملل متحد، نشان زرین جایزه ملی بقراط، خیر برتر در حوزه سلامت و تقدیرنامه از سازمان UNWG است.
7. شعار موسسه زنجیره امید: «به امید روزی که کودکان ایران به زنجیره امید نیاز نداشته باشند.»
8. همان‌طور که می‌بینیم، دکترین موسسه زنجیره امید با مرام و ذائقه خانم بنی‌اعتماد سازگاری دارد. بنابراین طبیعی است که هیچ‌کس برای زنجیره امید مناسب‌تر از خانم بنی‌اعتماد نیست و برای خانم بنی‌اعتماد هم زنجیره امید میدان و امکان بسیار مناسبی است برای عمل و به فعل درآوردن پروژه فیلم‌سازی مستند.
9. الکساندر استروک، نظریه‌پرداز معروف مهمی است که قصه‌اش بماند. او مقاله مهم و معروفی دارد به نام «دوربین، قلم» من عنوان را با اندک دستکاری از او وام گرفته‌ام و نام یادداشتم را گذاشته‌ام «دوربین، قدم». چراکه دوربین در دست‌‌های خانم بنی‌اعتماد یک ابزار و وسیله ناظر و بی‌طرف نیست. دوربین در دست‌های ایشان کارکرد معناداری دارد. خانم بنی‌اعتماد در حد یک نظریه‌پرداز و تئوریسین باقی نمی‌ماند. ایشان آستین بالا می‌زند و وارد اجرا و عمل می‌شود و دست به کار می‌شود. و فیلم می‌سازد، از چیزی که به آن اعتقاد دارد، به شکلی وارد عمل موضوع فیلمش می‌شود. بنابراین عنوان «دوربین، قدم» شاید مناسب‌ترین عنوان باشد.
10. این یادداشت کوششی است در معرفی و آشنایی اولیه‌ای با «آی آدم‌ها»، اما حق نقد همیشه محفوظ است