سینماسینما، منوچهر دینپرست
محمدحسین مهدویان با این که جوان است، توانست طی چند سال اخیر با ساخت فیلمهایی مانند: «ماجرای نیمروز» یا «لاتاری» و حتی «ماجرای نیمروز: رد خون»، نگاه علاقه مندان به سینما را به خود جلب کند. او در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر، فیلم «درخت گردو» را داشت که در نهایت، سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و پیمان معادی، بازیگراصلی فیلم، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد.
داستان این فیلم در سه مقطع زمانی سالهای ۶۶ ، ۸۳ و ۹۵ روایت می شود و بر مبنای داستان واقعی تلخ و انسانی زندگی یک مرد رنج کشیده کُرد به نام قادر مولان پور و خانواده اش در فاجعه بمباران شیمیایی سردشت شکل گرفته است. پیمان معادی، نقش فردی بهنام «قادر مولانپور»را روایت میکند که در خلال بمباران شیمیایی سردشت، خانوادهاش دچار مشکلات شیمیایی میشوند.
درباره فیلم مهدویان باید گفت که او از یک واقعهای تلخ حکایت میکند که در ایام جنگ ایران و عراق، لطمهای جبرانناپذیر بر خاطره جمعی ایرانیان، بخصوص مناطق کردنشین وارد کرد. مناطقی که در ایام جنگ، بارها زخم دیدند. تاریخ آن منطقه را فراموش نخواهد کرد که چگونه در بمباران شیمیایی شهر سردشت، تعداد زیادی کشته و مجروح شدند. روایت فیلم، تنها همین ماجرا بود و بس. مهدویان با تدبیر متفاوت سینمایی، توانست تصویری بلورین و شفاف از عمق یک جنایت جنگی را نشان دهد. کارگردان با ایجاد فضاهای التهاب و اضطراب و با شیبی تند و پرهیجان، مخاطب را در آستانه خشونتی عریان و عاطفی قرار می دهد.
داستان اصلی فیلم، قصه نابودی خانوادهای است که در آن کودکان مشغول بازی بودند و مرد خانواده، کارگری میکرد. اما ناگهان سرنوشتی تلخ و شوم، زندگیاش را به تباهی کشاند. او دراین حادثه، یک به یک فرزندانش را از دست داد و سرانجام همسر باردارش نیز از شدت آلودگی شیمیایی، جان به جان آفرین تسلیم کرد. شدت غمی که بر دوش این مرد در فیلم به تصویر کشیده شد، نشان داد که کارگردان، فارغ از این که قصد دارد عمق فاجعه را نشان دهد، میخواهد مخاطب را در شوکی عمیق فرو برد تا در موقعیتی تراژیک قرار گیرد.
دیالوگهای بسیار عاطفی پدر با فرزندانش، زمانی که آنها نمیتوانستند نفس بکشند و از شدت درد با پدر صحبت میکردند؛ زمانی که کودک از پدر خواست که وقتی او حالش خوب شد، با او آشتی کند، بیگمان جان را از تن مخاطب خارج میکند. بهطوری که از شدت بغض میخواهد عمق جنایت را فریاد بزند.
کارگردان با ایجاد تصاویری شفاف مانند صحنههایی که هنوز مردم نمیدانستند بمب شیمیایی چیست و به دنبال آب بودند تا سوزش بدن خود را التیام بخشند یا سکانسهای دهشتناکی مثل جان دادن انسانها و حیوانات بر اثر گاز شیمیایی، حمام گرفتن بچهها و سوختن شان، جان دادن یکی از بچهها در آمبولانس یا صحنهای که پدر با شوق فراوان برای دو کودکش که برای درمان به تهران اعزام شده بودند، اسباببازی خرید، اما با پیکر بیجان آنها در سردخانه روبهرو شد را نمی توان به راحتی نگریست. ازتحمل هر انسان عادی خارج است.
حتی در صحنهای که پدر قصد داشت جسد دو فرزندش را برای خاکسپاری به زادگاهش ببرد، اما به خاطرآلودگی منطقه مجبور شد که با پای پیاده جسد دو فرزند کفن پوشش را بر دوش گیرد و در جاده به تنهایی رود؛ ما قطعاً تابلویی از یک فاجعه را میدیدیم که چگونه در صحرای تنهایی قدم میزند. اساساً کارگردان توانسته است با ایجاد چنین تصاویری، به دور از شعارزدگی و دیالوگهای مشمئزکننده، قدرت تصویر را در خدمت انعکاس تاریخ قرار دهد.
او توانست مرثیهای اندوهگین از تمامی کسانی که جان خود را از دست دادهاند، فراهم کند. البته در کنار تمامی مواردی که طرح شد، به این نکته نیز باید توجه کرد که مهدویان، تنها فاجعه را در زندگی این مردم مصیبتدیده ندید. او روایت را چنان ادامه داد که پدر خانواده اکنون که سالهاست از آن حادثه میگذرد، در دادگاههای بینالمللی به دنبال اثبات این فاجعه و جنایت جنگی نیز هست و سرانجام پس از سالها، در سوگ این غم بزرگ جان به جان آفرین تسلیم میکند.
در این میان، بزرگترین ایراد فیلم «درخت گردو»، قطعاً به فیلمنامه اش وارد است که بسیار اسیر فضای پر التهاب شده و منطق روایی فیلم، اغلب دچار سکته می شود. چرا که در ساخت فیلم های تراژیک، اغلب در کنار آن واقعه، قصه دیگری روایت می شود که آن تراژدی را در بطن خود داشته باشد؛ اما در کار مهدویان، ما با عکس این موضوع مواجهیم.
منبع: روزنامه اطلاعات
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- راهیابی «بی سر و صدا» به جشنواره ویتنامی
- بازگشت جواد عزتی به خونبازی در «زخمکاری ۳»
- آغاز تولید فصل چهارم «زخم کاری»؛ پخش فصل سوم پس از پایان «قطب شمال»
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- پیمان معادی با «افعی تهران» خوش درخشید
- جزئیات سریال «افعی تهران» اعلام شد
- ساخت نسخه ویتنامی فیلمی با بازی پیمان معادی و نگار جواهریا
- «بی سر و صدا» ساخته شد/ رونمایی از نخستین تصویر پیمان معادی با گریم متفاوت
- ابد و صد روز/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- اسامی فیلمهای بخش پانورامای برلین اعلام شد/ پیمان معادی در نقش یک کشتیگیر پناهنده
- بازخوانی یک قتل از پیش طراحی شده/ نگاهی به مستند «ترور سرچشمه»
- دلیل غیبت فرهاد اصلانی در جشنواره کن به روایت پیمان معادی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد