سینماسینما، فریبا اشوئی
مستند «روزگار یک چهل ساله» ساختاری مرکب (مشاهدهای، مشارکتی، انعکاسی و اجرایی) دارد، اما مستندساز پیرنگ اصلی فیلم را بر شیوه و ساختار مشارکتی بنا نهاده است. تعامل طرفین دوربین (همکاری مستندساز و مصاحبهشوندگان) درباره سوژه، هویت (Identity) آن را معلوم و چهارچوب کار را مشخص کرده است. در شکل ساختاری مستند مشارکتی، حاشیهها، اخبار و مطلعین (احمد توکلی، علی پروین، مهدی هاشمینسب، مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق و…) برخلاف مستندهای مشاهدهای (مشاهده مستقیم پدیده)، عناصر خودآگاه و کلیدی در تبیین موضوع هستند. در فرم ساختاری مستند مشارکتی، مستندساز برای انتقال موضوع به مخاطب، از مصاحبههای متعدد و متنوع استفاده میکند، با این هدف که تنوع و تعدد نظر کارشناسان بتواند عیارِ صداقت و راستیآزمایی اثر را برای مخاطبانش بهبود بخشد. تحلیل افراد درباره یک چالش (فساد اقتصادی) در کنار ارائه راهکار برای پیشگیری و جلوگیری از شکلگیری آن (مفاسد) برای بهبود وضعیت نامناسب اقتصادی کشور (مطابق روند بررسی تخلفات پرونده یادشده در موسسه دیدهبان شفافیت و عدالت)، شیوهنامه ساختاری «روزگار یک چهل ساله» بوده است که از طریق مشارکت مستندساز (امین قدمی و گروه همراهش) با افراد مطلع و مرتبط با سوژه (مصاحبهشوندگان) بیان و به تصویر درآمده است. در این مستند، مواجهه قدمی (مستندساز) با اثرات حقیقت (فساد اقتصادی) نیز عینی و بدون واسطه بوده است. آغاز فیلم، دوربین با حضور در تجمعات اعتراضی، حقایق را با نمونههای متنوع، همراه با صدای زنده (صدای سرصحنه) شاهد میآورد. پس از آن سخنان اندیشمندانه مُصلحان اجتماعی (بدون سانسور)، در ارتباط با فروپاشی نظام اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به عنوان روتیتر مطلب (مستند) و در قالب نریشن، به آن اضافه میشود.
گام بعدی مستندساز با عبور از این مقدمه و فاصلهگذاری، بازخوانی نمونههای دخیل در فروپاشی است. مخاطب با شنودِ متنِ راوی و دیدن تصاویر (مستند مشاهدهای) آرام آرام به مدد شواهد و مستندات ارائهشده با شاهدان ماجرا آشنا میشود. اما غیر از فرم مشارکتی مستند «روزگار یک چهل ساله» که فرم اصلی و قالب آن است، وجوه دیگری نیز در ساختار مستند قابل بحثاند، از جمله فرم مشاهدهای این مستند، که دوربین مداخلهگر است؛ دوربینی که به عنوان ناظر، بحثهای جدی دیدهبان شفافیت و عدالت را درباره اقدامات صلبی و ایجابی مرتبط با پرونده انحصار امتیاز و فساد مالی در سازمان غذا دارو، به شکل مستقیم و بیواسطه تعقیب میکند. امتیاز این فرم، شهود واقعیت بر اساس حقیقت است و این برای مستند «روزگار یک چهل ساله» که هدفش انتقال واقعیت (فساد اقتصادی در کشور ) بوده، بسیار مفید و موثر واقع شده است.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ اعضای شورای سیاستگذاری شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت معرفی شدند
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- اطلاعیه سازمان سینمایی کشور/ سینماها امروز تعطیل است
- برگزیدگان نخستین جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- یادداشت محمد حقیقت از جشنواره کن بر فیلمی از جیا ژانگه/ یک پازل آشفته
- درخشش «سوزن» و «پیچ تاریخی» در چین/ ۴ جایزه جشنواره کولیوود هند برای «پریسان»
- گزارشی از فروش فیلمهای روی پرده/ کاهش مخاطب سینما در هفتهای که گذشت
- نمایش «مادرکشی» در مستندهای ایرانشناسی
- جنگ ضد مردمی است/ نگاهی به فیلم «۲۰ روز در ماریوپل»
- ترانه تنهایی/ نگاهی به فیلم «عامه پسند»
- جدیدترین ساخته آیدا پناهنده با بازی پارسا پیروزفر در شبکه نمایش خانگی
- اختتامیه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی همراه با یک بزرگداشت
- راهیابی فیلم شهاب حسینی به جشنواره بینالمللی فیلم نالیوود تورنتو
- زری خوشکام در کنار علی حاتمی به خاک سپرده شد
- کیانوش عیاری خیلی زود در سینمای ایران صاحب امضا شد/ هیاهو نداشتن به زیان عیاری تمام شد
- ساختار زدایی جنگ و صلح فتحی؛ انسان مست عشق/ نگاهی به فیلم «مست عشق»
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گزارش محمد حقیقت؛ پس از نمایش مگاپولویس، آخرین فیلم فرانسیس فورد کاپولا
- مجله اسکرین منتشر کرد؛ جدول ستارههای منتقدان به فیلمهای جشنواره کن
- نشان عالی خورشید به ارد عطارپور اهدا شد
- بزرگداشت ایرج راد برگزار شد/ راد: افتخار من کارهایی است که بازی نکردم
- زری خوشکام درگذشت
- «بودن یا نبودن» و تبدیل خشونت به امید/ عیاری نمونهای از عیار شرافت در سینمای ایران است
- برگزاری رویداد «ایرانهلث» با حمایت همراه اول
- میلاد شجره بهترین بازیگر جشنواره آمریکایی شد
- آلیس مونرو، نویسنده کانادایی درگذشت
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ پوسترهایی از سینماگران ایرانی که چهره واقعی از زن در سینما ارائه دادهاند
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره فیلم کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ کمپانیهای پخش فیلم
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت دربارهٔ فیلمهای افتتاحیه در دو بخش مسابقه و ۱۵ روز سینماگران
- مریل استریپ نخل طلای افتخاری کن را از ژولیت بینوش گرفت
- اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن/ گفتوگوی سعید نوری با محمد حقیقت/ مزایا و معایب نمایش فیلمها به منتقدان پیش از جشنواره
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- رونمایی از کتاب «یعقوب لیث» اثر مسعود جعفری جوزانی در نمایشگاه کتاب تهران