سینماسینما، حمیدرضا گرشاسبی
به نظر میرسد «وقتی پروانه شدم» فیلمی باشد بر بستر روابط خانوادگی که قصد میکند این روابط را با توجه به مولفههای ناهنجار فردی واشکافی کند، اما اصل موضوع برایش تحلیل رفتارهای نادرست، ناخوشایند و کهنه و پوسیده اجتماعی است. قرار است اینجا زن دفنشده زیر خروارها نگاه و تفکر سنتی، موجودی توسریخور و در خدمت مردسالاریِ جامعه باشد و در لاکی از انفعال پنهان شود. در آغاز هم اینچنین است. مردِ خانه در خانه نشسته و مدام سیگار دود میکند و بدون ملاحظه خانواده و همسایه محیط را آلوده میکند. بااینحال مدام غرولند میکند و گویا بدش هم نمیآید ماترک خود – پسرش – را طوری بار آورد که راه او را دنبال کند. برای همین است که با مهربانیهای بیخودی پسر را به سوی خودش کشانده. این راهی است که در عرصه تاریخ طی شده و به جایی رسیدهایم که حالا هستیم؛ جایی و زمانی که فیلم «وقتی که پروانه شدم» از آن آغاز میشود. اما آیا فیلم پس از آغاز خود، راهی درست و جذاب را طی میکند و خودش را به سرمنزل مقصود میرساند؟ این پرسش از آنجایی مطرح میشود که شکل و شمایل فیلم و دنیایی که میسازد، داعیه دست گذاشتن بر مسائل اجتماعی را دارد و بعید نیست دوست داشته باشد مفتخر باشد به پرچمی که برافراشته. بنابراین از این حیث مهم است که راهش را درست برود و نتیجهبخش باشد.
زنی اینچنین که میتواند مردهای را تا مدتها زندهنمایی کند و دارای نقشهای درست و درمان برای آینده خویش است، چرا یکباره و از سر تصادف تبدیل به چنین شخصیتی میشود؛ شجاع، عاقل، دوراندیش، صاحب طرح و توطئه، پیشرونده، مبتکر، بیرحم، برنامهریزِ حسابی، داستانگو، نترس، بیتشویش، رو به رشد. حال آنکه او پیش از مردن تصادفی شوهرش فاقد همه این صفاتی است که از پسِ آن حادثه به دست میآورد. از نوع همان زنانی است که بهراحتی میتوان بر آنها ظلم روا داشت، اما دم نزند. حتی برای برونرفت از بحرانی که در زندگی داردـ اعتیاد و لاابالیگری و ستم شوهر ـ کمک از کسی میگیرد که میداند او را تشویق به ماندن در همان موقعیتی میکند که در آن گرفتار است. مادر شوهر نماینده همه زنهای سنتیِ مداراکن است و این چیزی نیست که زن نداند. یعنی میتوان تصور کرد که اگر روزی مرد عصبانی نمیشد و با شال او اقدام به خفه کردن زن نمیکرد، زن همچنان زندگی سابقش را پیش میگرفت. این زنی که میتواند انقلابی را در زندگیاش صورت دهد، چگونه است که این همه سال کاری نکرده که خودش را از زیر سایه دهشتناک مردش نجات دهد؟ او که خوب میداند بدون مرد چگونه از پس خیلی از کارهای سخت برآید. این پرسشی اساسی است که فیلم نتوانسته به آن جواب دهد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اکران «ایساتیس» در «هنر و تجربه» از ۲۲ دی
- شهاب حسینی: میخواهم فیلمی اقتباسی از ساعدی بسازم
- آغاز اکران یک مستند سیاسی در هنر و تجربه
- اکران «آویختگی» در سینماهای هنر و تجربه
- آغاز اکران آنلاین «بیمادر» از امشب
- اکران چهار فیلم جدید در گروه سینمایی هنر و تجربه در آذر ماه
- رونمایی از تیزر مجموعه انیمیشن «رویاهای رنگی»
- «پسر انسان» پرفروشترین و پرمخاطبترین فیلم هنروتجربه شد
- شهاب حسینی با «مقیمان ناکجا» به هنر و تجربه میآید
- در نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «پسر انسان» مطرح شد: هیچکدام از شخصیتها ضدقهرمان نیستند/بحران خانواده اهورا به عدم پذیرش جامعه برمیگردد
- «پسر انسان»؛ سوژهای که جایش در سینمای ایران خالی بود
- اکران فیلم «مهاجران» از ۳۱ خرداد در هنر و تجربه/ رونمایی از پوستر
- میترا حجار دستگیر شد
- «بیمادر»؛ یک فیلم خنثی
- پانتهآ بهرام سفیر «سرای گوهر» شد/ پناهی برای دختران بیسرپناه
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!