پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

وطن امروز نوشت :برنامه‌های پرتعداد صداوسیما در ایام ماه رمضان به پایان رسید. انبوهی از برنامه‌های تلویزیونی که از لحاظ کمیت بسیار گسترده شده بودند اما از جهت کیفیت نمره بسیار پایینی را به نسبت سال‌های گذشته دریافت کردند. ضعف برنامه‌های تلویزیونی هم در مجموعه‌های نمایشی و هم در برنامه‌های ترکیبی به صورت محسوسی قابل توجه بود به گونه‌ای که بسیاری از مخاطبان ترجیح می‌دادند سفره‌های افطار خود را با دیدن تکرار سریال «پایتخت» رنگین کنند. افزایش محتواهای غم‌انگیز، کاهش کیفیت ساخت و پرداخت به مضامین کلیشه‌ای از جمله معضلاتی بود که برنامه‌های رمضانی را از جذابیت انداخت و نبود خلاقیت در همه آثار، مخاطبان را نسبت به تلویزیون کم‌اشتیاق‌تر از گذشته کرد. این در حالی است که تلویزیون همچنان اصرار دارد که با انبوه برنامه‌های تولیدی خود، تمام ساعات روزه‌داران را به خود اختصاص دهد، بی‌توجه به آنکه نه‌تنها این اتفاق موجب کاهش کیفیت آثار شده، بلکه بسیاری از برنامه‌ها قربانی کنداکتور شلوغ تلویزیون می‌شوند.
رهایم نکن
سریال «رهایم نکن» به کارگردانی محمدمهدی عسگرپور، نخستین ‌سریال رمضانی بود که بعد از افطار برای مخاطبان به نمایش در می‌آمد؛ سریالی کلیشه‌ای با یک کاراکتر میانسال مذهبی که لقب «حاجی» به او داده می‌شود و بر اثر هوای نفس خود اقدامات خلافی انجام می‌دهد که وی را دچار عواقب ناخوشایندی می‌کند و او را به رسوایی می‌کشاند. روایتی تلخ از زندگی جامعه ایرانی که در آن کمتر راستی و درستی به چشم می‌آید. اگرچه طبق آمار صداوسیما ۵۴ درصد مخاطبان، این سریال را مشاهده کرده‌اند اما هیچگاه نمی‌توان آن را به عنوان اقبال مخاطبان به این سریال در نظر گرفت، چرا که پخش بلافاصله آن بعد از افطار، موجب شده همه مخاطبان، ناخواسته به تماشای این سریال بنشینند. در حالی که محتوای تلخ و غم‌آلود آن به هیچ‌وجه نمی‌تواند اتفاقی درخور و پسندیده برای روزه‌داران پای سفره افطار و انتخاب حقیقی آنان محسوب شود. حضور «جمیله دارالشفایی» به عنوان نویسنده این سریال نیز از حواشی «رهایم نکن» محسوب می‌شود. او از جمله نویسندگان تابلودار جریان شبه‌روشنفکری است که در کارنامه‌اش اثر درخوری نمی‌توان پیدا کرد. بیش از آثار قابل توجه دارالشفایی، می‌توان به اقدامات ضدامنیتی و کنش‌های سیاسی او از ۸۸ تا به امروز اشاره کرد. از دورانی که به دلیل فعالیت علیه امنیت ملی دستگیر شد تا امروز که توئیتر او محمل اظهار نظرهای مختلف سیاسی و بعضا هجو‌های توهین‌آمیز شده است.

بچه مهندس
از ابتدا بنا بود سریال «پدر» در کنداکتور رمضانی شبکه ۲ قرار گیرد اما به دلایلی که هیچگاه اعلام رسمی نشد، «بچه مهندس» به کارگردانی علی غفاری جایگزین آن شد. سریالی که ارتباط محتوایی چندانی با ماه رمضان ندارد و تولید آن نیز در شبکه ۵ پیگیری می‌شد. «بچه مهندس» به دلیل پخش در کنداکتور شلوغ رمضانی و ساعت نه چندان مناسب، نتوانست نگاه‌ها را به خود جلب کند، در حالی که اگر همین سریال در ایام عادی سال پخش می‌شد، بی‌شک مخاطبان فراوانی را با خود همراه می‌کرد. «سعید سعدی» تهیه‌کننده این سریال با اشاره به اینکه از اول هم بنا نبود این سریال برای پخش در رمضان آماده شود، اظهار داشت: «ساعت پخش سریال از سیاست‌های سازمان است و اگر بچه مهندس در ساعت دیگری پخش می‌شد، شاید زحمات عوامل بهتر دیده می‌شد». «بچه مهندس» روایت شخصیت‌هایی را از کودکی در دهه نوستالژیک ۶۰ پی می‌گیرد که در پرورشگاه رشد پیدا کرده‌اند. اگرچه در آمار رسمی صداوسیما این سریال به عنوان دومین سریال پراستقبال رمضانی مطرح است اما باید توجه داشت زمان بد این سریال حکایت از آن دارد که مخاطبان با انتخاب خود به تماشای «بچه مهندس» نشسته‌اند؛ سریالی با قصه‌ای ساده اما جذاب و خودمانی که توأمان فضای کمدی و خانوادگی را تجربه می‌کند.

سر دلبران
سریال رمضانی «محمدحسین لطیفی» پس از یک سال وقفه در رمضان ۹۷ روی آنتن رفت؛ اثری که بنا بود سال گذشته از شبکه یک سیما پخش شود اما به دلایل فنی به کنداکتور امسال رسید. «سر دلبران» روایتی مردمی از حضور روحانیت در اجتماع است که تلاش دارد ابعاد مردمی این قشر را بیشتر نمایان کند. حضور «برزو ارجمند» به عنوان کاراکتر محوری فیلم در نقش روحانی قابل توجه است. پیشینه طنز این کاراکتر او را از جهاتی جذاب کرده و در عین حال از شأن روحانیت کم نکرده است. حضور بازیگران برجسته دهه ۷۰ و ۸۰ تلویزیون که کمتر از آنها خبری بود، از دیگر اتفاقات پسندیده «سر دلبران» محسوب می‌شد. محمدکاسبی، جهانبخش سلطانی، جعفر دهقان و… از جمله کاراکترهای محبوب سیما بودند که در چند سال اخیر کمتر اثری از آنها در سینما و تلویزیون به چشم می‌خورد و بازی آنها در «سر دلبران» اتفاقی مبارک محسوب می‌شد. اگرچه که انتظارها از تازه‌ترین اثر سازمان اوج، به مراتب بالا بود اما «سر دلبران» تقریبا فاقد قصه محسوب می‌شد و جز چند قسمت ابتدایی آن، دیگر جذابیت چندانی برای مخاطبان نداشت و با سیر نزولی که داستان و ریتم اثر پیش گرفت، از مخاطبان آن نیز کاسته شد و در رده سوم سریال‌های مناسبتی سیما قرار گرفت.

برنامه‌های سحرگاهی
تلویزیون هر ساله برنامه‌های متنوعی را برای سحرگاه‌های رمضان تدارک می‌دید. شبکه یک با مونولوگ‌های «فرزاد جمشیدی» مخاطبان بسیاری را با خود همراه کرده بود و چند سال پیاپی «سیدجواد هاشمی» میهمان سفره‌های سحر برای کودکانی بود که تازه به وادی روزه‌داری رسیده بودند اما امسال عملا تلویزیون دست خالی خودش را برای ایام سحر بالا برده بود. «تقریبا هیچ» را می‌توان کارنامه تلویزیون در سحرهای ماه مبارک دانست. فقدان جذابیت، عدم وجود مجری مسلط و بی‌محتوایی از جمله آسیب‌های برنامه‌های سحرگاهی بود که مخاطبان را از سیما ناامید کرد و برخی خانواده‌ها را به چند دهه پیش کشاند. زمانی که «رادیو» میهمان سفره‌های سحری بود و تلویزیون رقیبی چندان جدی برای این رسانه قدیمی محسوب نمی‌شد و حال بعد از چند دهه بار دیگر مخاطبان ترجیح می‌دادند سحرگاه خود را با رادیو سپری کنند. تنها برنامه تلویزیونی سحرگاه که به نظر می‌رسید برنامه‌ریزی‌های حداقلی برای احترام به مخاطب را رعایت کرده است، سحرگاه‌های شبکه کودک بود که به صورت زنده روی آنتن می‌رفت. این برنامه با حضور کودکان و بعضا والدین آنها اوقات سحر را سپری می‌کرد اما مخاطب خاص آن نمی‌تواند به عنوان دستاورد تلویزیون برای همه مردم ایران محسوب شود.