نزدیک به ۴٨ ساعت از لحظهای که خبر قتل میترا استاد -همسر دوم محمدعلی نجفی- میگذرد و تاکنون هزاران خبر، توییت، پستهای اینستاگرامی و تلگرامی منتشر شده و هنوز هم میشود.
به گزارش سینماسینما، در این مدت کوتاه، به همین اندازه هم خبر نادرست، دستبهدست شده و صدهاهزار بازدید داشته است. همه میدانستند که این خبر، یک خبر معمولی نیست و متهم هم یک متهم عادی نیست. همین هم شد تا بازتابهای عادی هم نداشته باشد. اوج این خبررسانیها، روز حادثه، یعنی سهشنبه بود که خبرهای دیگر را تحتالشعاع قرار داد. موضوع روز، نجفی بود و همسرش و قتلی که رخ داده. محمدمهدی فرقانی، رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در گفتوگو با «شهروند» درباره جزییات پوشش خبری ماجرای قتل میترا استاد -همسر محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران- از صبح روز سهشنبه، تاکنون و نحوه پرداختن رسانهها به این موضوع، توضیحهایی میدهد. به گفته او اتفاقی که برای پوشش این خبر در فضای مجازی رخ داد، به دلیل نبود مدیریت درست بر این فضا، با انواع شایعهپراکنیها و اخبار نادرست و البته گاهی درست، همراه بود. فضای مجازی از سوی خود شهروندان مدیریت میشود، بنابراین هر کسی براساس اطلاعات و دانستههای خود و در چارچوب علایق و گرایشهایش ممکن است خبری را منتشر کند که گاهی این اخبار جعلی هستند: «در فضای مجازی اخبار راست یا دروغ، جعلی یا غیرجعلی منتشر میشوند، وقتی خبری مثل ماجرای قتل همسر آقای نجفی منتشر میشود، فضای مجازی هم با بمباران خبری مواجه میشود و حجم زیادی از اخبار دستبهدست میشود، درحالیکه معیاری برای سنجش صحت و سقم آنها وجود ندارد. در این شرایط جامعه با بار اضافی اطلاعات روبهرو میشود و نمیداند کدام خبر درست است و کدام نیست.» فرقانی میگوید یکی از ابزارهای راستیآزمایی فضای مجازی، رسانههای سنتیاند، یعنی مردم صحت و سقم اطلاعاتی که از فضای مجازی میگیرند را باید در رسانههای سنتی، جستوجو کنند و از این طریق از اخبار مطمئن شوند.» اما در این شرایط به اعتقاد این استاد ارتباطات، گاهی رسانههای سنتی هم جوزده میشوند و دنبالهروی فضاهای مجازی میشوند و در رقابت ایجادشده، صحت خبر، فدای سرعت میشود: «بههرحال رسانههای سنتی از نظر سرعت از فضای مجازی عقباند و نمیتوانند به گردپای آنها برسند، اما مزیتشان این است که میتوانند درباره خبر تحقیق و تجسس کنند و اطلاعات درستی به مخاطبان دهند.» رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه علامهطباطبایی معتقد است که در این شرایط مسئولیت اجتماعی خبرنگاران رسانههای سنتی سنگینتر میشود: «در گذشته روزنامهنگاران سنتی با هجوم خبری مشابه آنچه در فضای مجازی رخ میدهد، مواجه نبودند، آنها فرصت بیشتری برای احراز خبر داشتند، اما الان در فشار بیشتری از نظر زمان قرار دارند و از آن طرف باید راستیآزمایی اخبار را هم داشته باشند که این مهارت زیادی را میطلبد.» به گفته این استاد ارتباطات در شرایط فعلی رسانههای سنتی انگیزهای برای احراز صحت و سقم اخبار ندارند و مسئولیت اجتماعیشان را جدی نمیگیرند.
خبر، یک خبر معمولی نبود. متهم به قتل، چهره شناختهشده سیاسی و فرهنگی بود و حالا خبرها نه برای سمتی که دارد، به دلیل قتلی که مرتکب شده، دستبهدست میشوند: «ما در روزنامهنگاری تعریفی از خبر داریم، شهرت بهعنوان یکی از ارزشهای خبری بر میزان بازتاب خبر تاثیر میگذارد، این قتل هم از سوی یک چهره شناختهشده و معروف رخ داده، طبیعی است که درجه اهمیتش خیلی بالاتر میرود و بالاترین سطح انعکاس و اهمیت خبری را پیدا میکند. فضای مجازی هم تابعی از همین مسائل است، وقتی پای چهره مشهوری به میان میآید، خبر به همین شکل انعکاس پیدا میکند.» به گفته فرقانی فضای مجازی همیشه با سرعت و تغییر لحظهبهلحظه اخبار مواجه است و چهرهای که در این ماجرا مطرح است، در پوشش اخبار و سرعت آن تاثیر داشت.
ماجرا اما تنها به انتشار اخبار در فضای مجازی محدود نمیشود، حاشیههای پوشش خبری زمانی پررنگتر شد که خبرنگار صداوسیما، در اداره آگاهی حاضر شد و در اتاقی قرار گرفت که متهم به قتل -محمدعلی نجفی- به تازگی دستگیر شده بود و آلت قتل که همان اسلحه است هم روی میز قرار گرفته بود. خبرنگار رو به دوربین، اسلحه را به دست میگیرد، تعداد فشنگهایش را میشمرد و درباره آن توضیح میدهد. تصویر پشت خبرنگار، تصویر نجفی است که روبهروی پلیس نشسته و چای مینوشد. انتشار چند ویدیوی کوتاه از این صحنه اما با واکنشهای فراوانی در فضای مجازی همراه شد. خیلیها انتقاد کردند که چرا چنین است و چرا به او چای دادهاند، درحالیکه چند ساعت قبلترش آدم کشته و چرا با او اینقدر ملایم برخورد میشود. فرقانی که استاد ارتباطات است، به نحوه عملکرد صداوسیما انتقاد جدی دارد: «اگر نگاه اخلاق حرفهای داشته باشیم، معتقدم که رفتار صداوسیما اصلا حرفهای نبود. آلت قتاله جزو مدارک پرونده به شمار میرود، چرا باید در دست خبرنگار باشد. همه اینها از نظر قضائی ایراد دارد و باید پیگیری شود. نمایش تمام این مسائل از تلویزیون حتی میتواند مصداق ترویج خشونت تلقی شود، چه از نظر حقوقی و چه از نظر قضائی. این اتفاق غیرعادی است. از سوی دیگر آقای نجفی متهم به قتل است و برای اثبات جرم باید دادگاه تشکیل شود، نمیتوان اینگونه حکم صادر کرد.» این استاد ارتباطات میگوید که حادثه رخداده همه را شوکه و هیجانزده کرد و به نظر میرسد فرصت تامل را از خیلیها گرفت که در این شرایط چطور باید رفتار کنند.
منبع: شهروند
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- خانه سینما از همیشه ضعیفتر شده است
- دومین استعفا در خانه سینما/ محمدعلی نجفی از هیئت مدیره خانه سینما استعفا داد
- رئیس هیات مدیره خانه سینما: شاید استعفا بدهم/ صنفهای تاثیرگذار در هیات مدیره خانه سینما نیستند
- انتخابات و جشن خانه سینما چه زمانی برگزار میشود؟
- اظهارات محمد علی نجفی درباره لغو انتخابات خانه سینما
- محمدعلی نجفی: خلخالی به خاطر فیلم «قیصر» حکم اعدام من را صادر کرد!
- واکنش محمد علی نجفی به حواشی بیانیه خانه سینما
- محمدعلی نجفی رئیس هیات مدیره خانه سینما شد
- شب محمدعلی نجفی لغو شد
- انتقاد وکیل نجفی از فیلمی که صداوسیما از صحنه ورود موکلش به پلیس آگاهی پخش کرد
- روایت یک جامعهشناس از نقش صداوسیما در افزایش خشونتها و ماجرای نجفی
- اگر صداوسیما به نیاز و علایق مردم جواب میداد، رسانههای خارج از کشور و شبکههای اجتماعی محل مراجعه مردم نبودند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
آخرین ها
- جایزه نتپک به «گیج گاه» رسید
- حضور «باگ» در جایزه آکادمی دانشجویی اسکار
- صدداستان؛ برنامه تازه سوینا/ انتشار سه داستان کوتاه با صدای باران کوثری
- اعضای سومین دوره هیات مدیره صنف تماشاخانههای ایران مشخص شدند
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
- جنون شکسپیری در زمانه ما/ نگاهی به فیلم «شاهلیر»
- «کتاب مستطاب سینما» در نمایشگاه کتاب
- کیانوش عیاری: «۸۷متر» از شبکه یک روی آنتن میرود
- باغ کتاب میزبان جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی شد
- تقدیر ویژه جشنواره اوبرهاوزن از فیلم کوتاه ایرانی
- «عامه پسند» اکران آنلاین میشود
- «عمو ماهیگیر» روی صحنه عمارت نوفللوشاتو
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند