کیارستمی و نسبتش با نقد و منتقد
خسرو دهقان
- من عضو سادهای از انجمن منتقدان سینمای ایران هستم. آنچه در مصاف با آقای عباس کیارستمی میگویم و مینویسم، حاصل تجربه شخصی خودم است و دخلی به انجمن یا منتقد دیگری ندارد.
- آقای عباس کیارستمی همواره در طول سالها، با شکیبایی و سعه صدر و مهربانی و ادب و نزاکت با یادداشتها و نقدهایم رودررو شده و همیشه بزرگمنش و صبور و متین و نقدپذیر بودهاند. هرگز پیغامی برایم نفرستادند و عکسالعملی نشان ندادند و تا آنجا که بهخاطر میآورم و تجربه دارم، از معدود فیلمسازان این ملک در زمینه پذیرش نقد و منتقد است. شکیبا و با تحمل. ایشان حتی برعکس هم رفتار نکردند و برایم صله و مرحمتی نفرستادند تا مرا مال خود کنند. روی خط مستقیم و بدون لغزش و خطا و در مورد سلیقه و نگاه و اعتقادم، انگار نه انگار بودند و لوندیهای من را ندیده و نخوانده میگرفتند.
- و اما تنها گاهی و کمی با شوخی و…
نمونهای میآورم:
در روزگاری (حدود اواخر دهه ۷۰ شمسی) گفتوگویی دارم با آقایان محمد عبدی و کامبیز کاهه در مجله نقد سینما شماره اول. پاراگراف آخر آن گفتوگو را بازنویسی میکنم.
سوال: «خب، آقای دهقان از این حرفها بگذریم و برویم سر اصل مطلب. برایمان قضیه پدرکشتگیتان با کیارستمی را توضیح دهید.»
پاسخ: «راستش همه این داستانها براساس یک خصومت شخصى است. یک دفعه در ازدحامى در صف سینما، ایشان داشت براى اولین بار به سینما مىرفت. ما هم بودیم. من آن روز یک کفش نو پوشیده و واکس زده بودم، خیلى تمیز بود. او بدون آنکه متوجه شود پاى من را لگد کرد و معذرت نخواست. اگر از من پوزش بخواهد که حواسش نبوده و کفش مرا لگد کرده، همه این قضایا به این تبدیل مىشود که کیارستمى یکى از بىهمتاترین فیلمسازان تاریخ سینما خواهد شد.»
- اما این روایت را آقای کیارستمی قبول ندارد و معتقد است همه چیز واژگون و معکوس است. این او بوده که در صف سینما این پا و آن پا میکرده و کفش نو و تمیز به پا داشته و معتقد است که من در تمام طول زندگیام چون دهقان هستم، گیوه میپوشیدهام و اصلا پدیدهای به نام واکس را نمیفهمم که چه چیز است. ایشان میگویند که این من بودم که بیادبی و بینزاکتی و جسارت کردم. و خود را محق و طلبکار و مغبونشده میدانند.
- اینکه راست و درست و واقعیت و حقیقت ماجرا چه بوده، اصلا مهم نیست. (و همه چیز در حد یک شوخی است. به تاریخ گفتوگویی اواخر سالهای ۷۰ شمسی توجه فرمایید.)
- مهم این است که ایشان برنده است و من بازنده. ایشان در اوج موفقیت و شهرت و ثروت است و بر قله اورست سینما و بام جهان سینما ایستاده است و من یک منتقد دوزاری ورشکسته بهدردنخور.
- و همچنان با اصرار و تاکید در انتها بگویم که آقای عباس کیارستمی در رودرویی با نقد و منتقد بیهمتا و یگانه بود. بزرگوار و آقا.
- و من بهترین تجربه زندگی نقدنویسیام را با ایشان داشتم. بدون حرف و حدیث و ساکت و آرام. فقط با لبخند.
- آیا حق نقد محفوظ است؟ و نقد فیلم زنده است؟
۱۰٫ روحش شاد. یادش گرامی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- نمایش مستند بهمن کیارستمی درباره «طعم گیلاس»
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- کامران شیردل؛ فیلمسازی به دنبال حقیقت
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- نمایش دو مستند از «کامران شیردل» در موزه سینما
- وداع با منتقد مشهور فرانسوی که دوستدار سینمای ایران بود/ تمجید فرمو از میشل سیمان
- ۶ مستند از ایران به جشنواره ایدفا دعوت شدند
- فیلمهای مهرجویی، کیارستمی و دیگران در استرالیا
- داغ و شرم؛ یاس و زخم/ درباره داریوش مهرجویی
- وقتی اسکورسیزی جذب کیارستمی شد
- منتقدان ایندیوایر انتخاب کردند؛ ۱۰۰ فیلم برتر دهه ۱۹۸۰/ «خانه دوست کجاست» کیارستمی هجدهم شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»