کتاب «حاشیه همان متن است» به نویسندگی پیروز کلانتری توسط نشر اطراف منتشر شد.
به گزارش سینماسینما، «حاشیه همان متن است» کتابی است درباره تأملات، دریافتها و برداشتهای پیروز کلانتری از سی سال زندگیاش با فیلم مستند (از ۱۳۷۰ تا ۱۴۰۰). مضمون اصلی یادداشتهای نویسنده رابطه فیلم مستند و زندگی و رفتوآمد میان زیستهای این دو جهان است.
پیروز کلانتری در این کتاب تصویری از سالهای فعالیتش در عرصه فیلم مستند پیش چشممان میگذارد اما به این بسنده نمیکند و لابهلای واگوییِ خاطرات دور و نزدیکش، از خیلی چیزهای دیگر هم مینویسد مثل جایگاه مستندساز در تلاطمهای اجتماعی و سیاسی؛ معانی و دلالتهای دوگانههایی مثل مرکز/پیرامون؛ نسبت مستندساز و دنیای واقعی؛ اهمیت روایتِ وجوهِ پنهانِ جامعه؛ شکل و جنس ارتباط آدمهای پشت و جلوی دوربینِ مستندساز؛ تمایز فیلم مستند و سینمای مستند؛ دلبستگی به فیلمهای عباس کیارستمی و… .
پیروز کلانتری (متولد ۱۳۳۲) یکی از مستندسازان قدیمی و عضو هیئت مؤسس انجمن مستندسازان سینمای ایران است. از مهمترین فیلمهای مستند او میتوان به «میبرد تا به کجا»، «همایون»، «واریتهی بلوچی»، «سالینجرخوانی در پارک شهر» و «در خیابانهای ناتمام» اشاره کرد.
در بخشی از این کتاب آمده است: «روزگاری در دهههای پنجاه و شصت سرنخِ همهی مستندهای مربوط به نقاط مختلف ایران به کارگردانهای تلویزیون و اتاقشان در «جام جم» گره میخورد که باید شال و کلاه میکردند و راه میافتادند میرفتند برای ایرانیابی و ایرانشناسی. امروز دوربین در دست دهها و صدها جوان است که مداوم زندگیها و آدمها و بناها و طبیعت و جغرافیای هر گوشهی ایران را ثبت میکنند.
در دههی شصت مستندهای اجتماعی، نگاه کلاننگر و تحلیلی به مسائلی نظیر مسکن و کار کودکان و مهاجرت و طلاق و فقر و… داشتند و حضور آدمها در فیلمها در حد تیپ و گروه اجتماعی خلاصه میشد. در دههی هفتاد -و فراتر از آن دههی هشتاد و امروز هم- فیلمهای مستندمان خردهزندگیهای متعدد و متنوع آدمها را دنبال میکنند. این فیلمها ظاهر کلان یا رسمی نگاه به گروهها و طبقات اجتماعی را پس میزنند و در جستوجوی تاریخ خرد زندگی ایران و ایرانیاند.
در دو دههی اخیر کم پیش نیامده که مستندی را دیدهام و شگفتزده شدهام از پردهای که آن فیلم از روی بخشی نادیده از زندگیهای دور از نگاه و نظرم برداشته. چهرهی تازهای که این مستندها از زندگی آدمها و خانوادههای ایرانی برایم آشکار کرده، دلم را لرزانده و دلدادهی کاری شدهام که با فیلم مستند میشود کرد: کنار زدن زندگی جمعیت و جماعت و تاریخ و روایتِ کلان و رسمی، برای راه جستن به زندگی جاری و یکه و ملموس تکآدمها و روایت خرد و ذرهای از تکزندگیها.»
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- یک ایرانی نامزد دریافت پاندای طلایی چین شد
- در یک نشست رسانهای مطرح شد؛ دغدغه کارگردان باید فقط ساخت یک فیلم خوب باشد/ ما در قبال این فرهنگ مسئولیم
- رونمایی از مستند «سبز بن دار»
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- آغاز نمایش فیلمهای مستند در سینماتک/ ماجراهای میدان التحریر در خانه هنرمندان ایران مرور میشود
- مستندهای خارجی بلند و نیمه بلند مسابقه بینالملل «سینماحقیقت» معرفی شدند
- مستندهای کوتاه و نیمه بلند «سینماحقیقت» معرفی شدند
- افزایش مبلغ جوایز شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»/ ۵۰ میلیون تومان جایزه بهترین فیلم
- پوستر شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت رونمایی شد
- داستانهایی از یزد در «تا بادها، یادها را نبرند»/ مستند آرشیوی سندی هویتی است
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟