اکبر گلپایگانی به دلیل استفاده بیاجازه از آوازش در فیلم مدهآ از پیر پائولو پازولینی، کارگردان فقید ایتالیایی شکایت کرد و البته در دادگاه پیروز شد.
سینماسینما، سامان بیات: ایران هیچگاه جزو کشورهای امضاءکننده “کنوانسیون برن” نبوده و نیست. و به حق و حقوق مولف هیچوقت اهمیتی نداده، این روند کپیکاری از گذشته وجود داشته و کار را به جایی رسانده که خود مولف نیز، خود را با شرایط جامعه وفق داده است. برای مثال جناب آقای اصغر فرهادی پیش از انتشار فیلم “همه میدانند” زیرنویس فارسیِ فیلم را در فضای اینترنت آپلود کرده تا زحمتِ گشتن به دنبال زیرنویس را از دوشِ جماعتِ اهل دانلود بردارد. اما دلیل عدم تعهد به کنواسیون برن چیست؟ مخالفان این تعهدنامه معتقدند که ایران بیشتر مصرفکننده است و پرداخت حق کپی برای حکومت و مردم به صرفه نیست، امروزه ما بجز دیوان حافظ و خیام و شاهنامه و چند کتب قدیمی، محصول صادراتی نداریم، اما سالانه چندصد کتاب ترجمه و منتشر میشود. خلاصه اینکه ایران در دریافت حقکپی همیشه دست بگیر داشته اما هرگز نم پس نداده. میپرسید چطور؟ بفرمائید مثال:
یک) آقای “جیمز فین گارنر” نویسنده مجموعه داستان “قصههای از نظر سیاسی بیضرر” با احمد پوری (مترجم) مکاتباتی داشته که در مقدمه کتاب – منتشر شده توسط نشر مشکی – به اختصار ذکر شده است. در مقدمه کتاب میخوانیم: “در بهار سال دوهزار ایمیلی از طرف شخصی به نام احمد پوری به من رسید که اجازه ترجمه کتابم را خواسته بود. منظور او تنها جلب رضایت من از این کار بود، در شرایطی که ظاهرا نیاز قانونی به اجازه من در میان نیست چون ایران تابع قوانین کپیرایت نمیباشد و او میتواند بدون دادن حقی به نویسنده اقدام به ترجمه و چاپ کتاب بکند. در برابر چنین حق انتخابی چارهای جز پذیرفتن نبود.”
نویسنده فلک زده که خود را در یک آزمون دو سر باخت میبیند، اجبارا لبخندی میزند و رضایت خشکی تحویل جناب پوری میدهد. چرا که زور است و چاره دیگری نیست.
دو) پیر پائولو پازولینی کارگردان فقید ایتالیایی در فیلم مدهآ قسمتی از آواز اکبر گلپایگانی (با تار جلیل شهناز) را استفاده میکند. اکبر گلپایگانی پس از ثبت شکایت و بعد از گذشت یک سال- به گفته خودش – یک میلیون دلار غرامت از پازولینی دریافت می کند!
گلپایگانی: “علی عباسی در استودیو میثاقیه به من گفت خبر داری پازولینی در فیلمش از صدای تو استفاده کرده است؟ خب من هم وکیل گرفتم و بعدها من و پازولینی را خواستند و پروندهمان حدود یکسال به طول انجامید. بالاخره هم این آقا را محکوم کردند که شما آواز این آقا را بدون اینکه از ایشان اجازه بگیرید، برداشتهاید و در متن فیلم خودتان استفاده کردهاید. من یک آواز خسرو و شیرین با ساز جلیل شهناز خوانده بودم که در بخش تحریرش از پایین به سمت بالا حرکت میکردم و تحریر میزدم و دوباره به سمت پایین بازمیگشتم.
این تحریر را یکنفس زده بودم و آنقدر زیبا شده بود که مرحوم پیرنیا و روحالله خالقی و علی دشتی بهخانم روشنک گفتند دو بیت دکلمه شعر بعد از این تحریر بخواند و دوباره این تحریر را تکرار کردند که این اتفاق بیسابقه بود. این دکلمه و تحریر را اول فیلم«ماد آ» گذاشتند. بعد هم پازولینی محکوم به پرداخت یکمیلیوندلار به خاطر این کار به بنده شد.” (مصاحبه با جام جم – ده بهمن ۹۲)
فکر نمیکنم ماریا کالاس برای بازی در این فیلم چنین مبلغی گرفته باشد. اما جناب گلپا گرفت!
آواز گلپایگانی در فیلم مدهآ
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- میزبانی نمایش «مدهآ» از اساتید و دانشجویان دانشگاههای تهران
- اکبر گلپایگانی (گلپا) درگذشت
- نمایش «مدهآ» از ۳۰ مهر روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- کامران شیردل: پازولینی چشم من را به دنیا باز کرد
- برشهای کوتاه/ تکنوازی سنتور ساخته فرامرز پایور در آغاز فیلم «مدهآ» و آواز اکبر گلپایگانی
- احمد طالبینژاد :بزرگان سینما هم کپیکاری کردهاند/ماجرای شکایت اکبر گلپا از پازولینی
- برای پازولینی و سالو/ شهیدی جاویدنام از تبار سینما
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد
- فروغ قجابگلی بهترین بازیگر جشنواره ریچموند شد
- «تگزاس ۳»؛ کمدی از نفس افتاده یا موفقیت تکراری؟
- روایتی از سه نمایشنامه از محمد مساوات روی صحنه میرود
- «کارون – اهواز» در مراکش
فیلم حس ایران باستان رو به من القا می کرد، نقش برجسته ها، پوشش زنان و پادشاه، جالب بود