سریالهای نمایش خانگی از لحظه شروع برای جذب مخاطب و گفتن حرفهایی که شاید نمیشد در مدیومهای دیگر بیان کرد، خلق شدهاند، اما…به گزارش سینماسینما، چند سالی است کلمه سریالهای نمایش خانگی به گوش مخاطبان محصولات فرهنگی خورده است، سریالهایی که از لحظه شروع برای جذب مخاطب انبوه و رسیدن به کیفیتی بالا و گفتن حرفهایی که شاید نمیشد در مدیومهای دیگر بیان کرد، خلق شدهاند.
۸ سال قبل اولین بار پیمان قاسم خانی مجموعه طنز آیتمی «فضانوردان میآیند» را پیش از اینکه در تلویزیون پخش شود، روانه شبکه نمایش خانگی کرد. بعد از آن چهار سالی طول کشید تا «قلب یخی» و «قهوه تلخ» برای رقابت با مجموعههای تلویزیونی عرضه شوند و بعد از آن «ساخت ایران» به کارگردانی محمد حسین لطیفی، «شاهگوش» ساخته کمال تبریزی، «شهرزاد» اثر حسن فتحی، «عاشقانه» ساخته منوچهر هادی و به تازگی هم «گلشیفته» بهروز شعیبی از سریالهایی شاخص بودند که راهی این بازار شدهاند.
با نگاهی گذرا به تاریخچه این سریالها این نکته عیان میشود که روند ساخت و اساسا خلق همچین پدیدهای در کشور آن طور که باید و شاید در یک ساختار و ساز و کار برنامه ریزی بلند مدت برای تاثیرگذاری بر مخاطب گذاشته نشده است و صاحبان این آثار هر از چندگاهی و شاید مواقعی که کار سینمایی و سریال تلویزیونی نداشتند، پروژهای را شروع کردند و اگر موفق بود ادامه میدادند و اگر شکست خوردند ساخت سریال را به اتمام نرسانده و میرفتند. برای این مسئله میتوان «قلب یخی» و «قهوه تلخ» را مثال زد.
بسیاری این حوزه را ترکیبی از سینما و تلویزیون میدانند، گروهی دیگر آن را فضای بازتری برای نقد معضلات و مباحث اجتماعی، تاریخی و فرهنگی و ارتباط قویتر با مخاطب میدانند، اما در کنار همه این تعاریف سریالهای نمایش خانگی در ایران با توجه به هزینههایی که برایش شده در روندی رو به جلو حرکت نکرده و اگر «شهرزاد» را از کارنامه سریالهای نمایش خانگی مجزا کنیم، این سوالها پیش میآید که آیا این اتفاق فرهنگی در حوزه تصویر در طول این سالها توانسته به جریانی مستمر، مفید و تاثیرگذار برای مخاطب تبدیل شود و یا آنکه فقط اتفاقی مقطعی بوده و هزینه برایش صرف شده و به موازی کاری گسترده در این عرصه دامن زده است؟
آیا اگر هزینههای ساخت این سریال با برنامه ریزی و مدیریت فرهنگی در راستای سریال سازی استاندارد برای تلویزیون و شبکه های مختلف آن و حتی مینی سریالهای مرسوم در جهان صرف میشد، در حال حاضر به آثار بهتری در این عرصه نرسیده بودیم؟
اگر در زاویهای دیگر در وزنه محتوا و فیلمنامه به این سریالها نگاه کنیم، آیا تفاوت و ویژگی خاصی در فیلمنامه و زبان بصریشان برای رسیدن به سریال سازی در اکثریت آنها دیده میشود؟ یا نمیشد بسیاری از آنها در قالب یک فیلم سینمایی محکم در ژانر کمدی، درام و…. عرضه میشد تا بعضی از این سریالها به زور کشدار ساخته نشوند و به سختی به سریال تبدیل نشوند؟
در وجهی دیگر در تلویزیون اگر قسمتهای نخست سریالی در حد توقعات نبودند، سریالساز این فرصت را داشت که به مرور زمان ایرادات کار را نیز برطرف کند، اما وقتی پای شبکه نمایش خانگی در میان است و تماشاگر ناچار است برای تماشای تکتک قسمتهای سریال هزینه کند، اگر مخاطب ضعف و آسیبهای سریال آزارش دهد، دیگر رغبتی برای ادامه خرید ندارد و همین امر باعث نوعی مخاطب سوزی و از بین رفتن فرهنگ مخاطب سازی برای فیلم و سینما و در کل آثار نمایشی میشود. این همان اتفاقی است که در بسیاری از سریالهای کنونی در بازار نمایش خانگی افتاده است.
اگر جلوتر هم بیاییم و روند زمانی و تاریخی ظهور این سریالها را ببینیم، این سریالها در بزنگاهی از زمان ساخته شدهاند که با هجوم سریال سازی گسترده و بیمحتوای ماهواره روبه رو بودیم، اما باز این سوال در ذهن نقش میبندد که در این راستا آیا این سریالها توانستهاند در مقابل آن سریالها بار فرهنگی مخاطب خود را بالا ببرند و برای خانوادهها و ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی تاثیر بگذارند. در مجموع در مقابل تهاجم سریالهای ماهواره مقاومت کنند؟ البته این نکته را نمیتوان کتمان کرد که در بعضی از همین سریالهای وطنی همان روند مبتذل بودن روابط و فضای زندگی اشرافی و سبک زندگی غربی به وفور دیده میشود.
تمام این سوالهای بیپاسخ این نکته را عیان میکند که ما در مدیریت فرهنگی کلان کشور با فقری عظیم در برنامه ریزی و چشم انداز بلند مدت مواجهایم، سریالها یک به یک ساخته میشوند و نمیدانیم برای چه و با چه هدفی؟ و اینکه تنها معیار ادامه تولید آنها مخاطب باشد خود ابهام بزرگی است و باز سوال دیگری را درست میکند که آیا تنها رسیدن به مخاطب انبوه و فروش بالا برای ساخت این سریالها به اتفاق فرهنگی مناسب و تاثیرگذار و ماندگار در کشور کافی است؟ آیا ما نمیتوانستیم از این اتفاق در رسیدن به مخاطب انبوه در راستای اهداف ملی و پیامهای فرهنگی و شناساندن موقعیت فرهنگی، تاریخی و هویت خودمان در روزگار فعلی استفاده کنیم؟
سوالها در مورد هویت و جایگاه این سریالها همچنان بدون پاسخ باقی است که تعداد این سریالها در حال افزایش است و گویی کسی اصلا پاسخ به این سوالها و البته پیدا کردن راه حل برای آن فکر نمیکند.
منبع: yjc
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تاکید بر اهمیت کپی رایت فیلمهای خارجی؛ طغیان تهیهکنندگان علیه پخش آگهی در پلتفرمهای نمایش خانگی
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ بهروز شعیبی مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران شد
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- آیین بزرگداشت احترام برومند برگزار شد/ حواستان به هنرمندانی که نیستند، باشد
- بهروزشعیبی: فرهادی و مهرجویی سینمای اجتماعی را به یک قشر خاص محدود نکردند
- اکران «آغوش باز» همزمان با روز ملی سینما
- فیلمهای رامبد جوان، بهرام افشاری و گزینه احتمالی اسکار در راه اکران
- «آغوش باز» نیمه شهریور اکران میشود؛ محسن کیایی و حامد کمیلی در سینما
- اطلاعیه شورای ورزش سازمان صداوسیما در پی حواشی اخیر
- در نشست «بررسی سینمای اجتماعی» مطرح شد؛ سینمای اجتماعی زاییده تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه است
- در پاسخ به توهین مدیر پلتفرم نماوا تعلل نکنید؛ نامه سرگشاده یک انجمن سینمایی به شورای صیانت خانه سینما
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- صیدِ کارگردان بزرگ
- ماجرای برخورد کیمیایی با کاپولا و انتقاد کیمیایی از ساخت ادامه پدرخوانده توسط کاپولا
- اختصاصی سینماسینما/ تازهترین فیلم کارگردان افغانی تبار در مسابقهی جشنواره برلین
- اثر کارگردان ایرانی، نماینده آمریکا در برلین/ آثار چند بخش از هفتاد و پنجمین جشنواره برلین اعلام شد
- کپی برداری ترامپ از روی دست مسئولان سینمایی
- دیوید لینچ درگذشت
- درباره “هادی عامل” و برنامه صداوسیما
- با نامزدی در ۳۲ رشته؛ یونیورسال در بفتای ۲۰۲۵ درخشید
- برای دریافت اسکار ۲۰۲۵؛ انجمن نویسندگان نامزدهای بهترین فیلمنامه را معرفی کرد
- حتی نام ایران او را به گریه میانداخت/ داور زنده زنده دق کرد
- به بهانه برنامه «جعبه سیاه»؛ کفن و آگهی فوت لیاقت چه کسانی است؟
- یک روزنامه نگار و طنزنویس درگذشت/ ابراهیم نبوی به زندگی خود پایان داد
- نامزدهای جوایز بفتا اعلام شد
- خالق و کارگردان سریال: فصل سوم «بازی مرکب» پایان دنیای آن نخواهد بود
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ اثر/ اعضای جدید شورای پروانهی فیلمسازی غیرسینمایی معرفی شدند
- معرفی مکانهای میزبان ۳ بخش از جشنواره تئاتر فجر
- آیین قرعهکشی نمایش فیلمهای جشنواره ۴۳ام / گزارش تصویری
- درباره دو فیلم حاضر در جشنواره فجر/ استعدادهای تازه در سینما
- برنامه نمایش آثار جشنواره فیلم فجر ۴۳ در سینمای رسانه مشخص شد
- فیلم جدید اصغر فرهادی در نیویورک ساخته میشود
- چرا «علت مرگ: نامعلوم» از اکران بازداشته شده بود؟/ پرسشهای بیپاسخ
- اعطای تندیس زرین جایزه ملی مدیریت مالی ایران به همراه اول
- ارائه بستههای ویژه همراه اول بهمناسبت روز پدر
- مرگ ۲ چهره برنده اسکار/ فیلیس دالتون و کلود جرمن درگذشتند
- معرفی آثار مستند راهیافته به چهل و سومین جشنواره فیلم فجر
- بدرقه فریدون شهبازیان به خانه ابدی؛ علیزاده:هنرمندان ما ارج و قرب ندارند/ کاش از رنجی که کشید، حرف میزد
- معرفی برگزیدگان نخستین دوره جشنواره تئاتر «خوشه پروین»/ منیژه محامدی تجلیل شد
- فهرست تهیهکنندگان هم عقب افتاد/ تعویق در اعلام نامزدهای اسکار ۲۰۲۵ به دلیل آتشسوزی لسآنجلس
- یک جایزه برای نماینده برزیل در اسکار/ سی و ششمین جشنواره پالم اسپرینگز برندگان خود را شناخت
- نمایش و بررسی «چگونه قبل از مرگ مادربزرگ، میلیونر شویم!» در سینما اندیشه