سینماسینما، الهام نداف؛
ابراهیم حاتمی‌کیا پس از چند سال سکوت، این بار با اثری متفاوت و پرحاشیه به سینمای ایران بازگشته است. فیلم سینمایی «موسی کلیم‌الله» که یکی از پرهزینه‌ترین پروژه‌های تاریخ سینمای ایران محسوب می‌شود، در آستانه اکران و حضور در جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۳ قرار دارد. این فیلم که به روایت زندگی حضرت موسی (ع) می‌پردازد، یکی از مهم‌ترین و جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های حاتمی‌کیا به شمار می‌آید.از همان روزهای ابتدایی اعلام ساخت فیلم، «موسی کلیم‌الله» به یکی از جنجالی‌ترین پروژه‌های سینمای ایران تبدیل شد. از میزان بودجه و سرمایه‌گذاران گرفته تا انتخاب بازیگران و استفاده از جلوه‌های ویژه پیشرفته، این فیلم در طول سال‌های تولید خود همواره مورد توجه رسانه‌ها و مخاطبان بوده است.
پروژه «موسی کلیم‌الله» در ابتدا توسط مرحوم فرج‌الله سلحشور کلید خورد و قرار بود به صورت یک سریال تلویزیونی ساخته شود. او که سابقه ساخت سریال‌هایی مانند «یوسف پیامبر» را در کارنامه داشت، سال‌ها در تلاش بود تا اثری مشابه درباره حضرت موسی (ع) تولید کند. پس از درگذشت سلحشور در سال ۱۳۹۴، پروژه به جمال شورجه سپرده شد. شورجه نیز تلاش کرد تا ساخت سریال را ادامه دهد، اما به دلیل مشکلات جسمی و موانع مالی، این کار به نتیجه نرسید. در نهایت، پروژه به ابراهیم حاتمی‌کیا واگذار شد و او تصمیم گرفت به‌جای سریال، نسخه‌ای سینمایی از آن را بسازد که بتواند مقدمه‌ای برای ادامه این داستان در قالب یک سریال تلویزیونی باشد.
حاتمی‌کیا که پیش از این تجربه ساخت فیلم‌هایی مانند «بادیگارد» و «به وقت شام» را داشت، با بازنویسی فیلمنامه و ایجاد تغییراتی در ساختار آن، روند جدیدی به این پروژه داد. او بر این باور بود که روایت زندگی حضرت موسی (ع) نیاز به نگاهی سینمایی‌تر دارد و باید از کلیشه‌های مرسوم در آثار مذهبی تلویزیون فاصله گرفت. بنابراین، تولید فیلم از سال ۱۴۰۰ آغاز شد و به مدت سه سال ادامه داشت.
بودجه، سرمایه‌گذاری و حواشی یک پروژه پرهزینه
از همان زمانی که اعلام شد ابراهیم حاتمی‌کیا قرار است فیلمی تاریخی درباره زندگی حضرت موسی (ع) بسازد، حواشی و شایعات بسیاری پیرامون این پروژه شکل گرفت. بخشی از این حواشی به انتخاب بازیگران، بخشی به بودجه فیلم و بخشی نیز به تکنولوژی‌های مورد استفاده در تولید آن مربوط می‌شد. این مسائل باعث شدند که «موسی کلیم‌الله» حتی پیش از انتشار رسمی، به یکی از جنجالی‌ترین پروژه‌های سینمای ایران تبدیل شود.
یکی از اصلی‌ترین بحث‌ها درباره این فیلم، بودجه هنگفت آن بود. برخی منابع غیررسمی ادعا کردند که این فیلم یکی از پرهزینه‌ترین پروژه‌های تاریخ سینمای ایران است. هرچند تاکنون هیچ عدد رسمی درباره هزینه تولید این فیلم منتشر نشده، اما برخی رسانه‌ها تخمین‌هایی ارائه دادند که نشان می‌دهد «موسی کلیم‌الله» هزینه‌ای چندین برابر فیلم‌های معمول سینمای ایران داشته است. شایعاتی مبنی بر اینکه بودجه فیلم از سوی نهادهای خاصی تأمین شده نیز مطرح شد. برخی معتقد بودند که سازمان هنری-رسانه‌ای اوج تأمین مالی این فیلم را برعهده داشته، اما هیچ مقام رسمی از این سازمان یا تیم تولید فیلم این موضوع را تأیید نکرده است. همچنین برخی ادعا می‌کردند که پروژه به کمک منابع مالی دولتی ساخته شده، اما تاکنون سندی برای اثبات این ادعاها ارائه نشده است.
منتقدان معتقدند که صرف چنین بودجه‌ای برای یک پروژه دینی، آن هم در شرایطی که سینمای ایران با بحران اقتصادی مواجه است، می‌تواند محل بحث باشد. با این حال، حاتمی‌کیا در نشست خبری فیلم تأکید کرد که «ساخت فیلم‌های مذهبی نیاز به هزینه دارد و نباید از سرمایه‌گذاری در این حوزه هراس داشت.» او همچنین از رهبر انقلاب نقل قول کرد که ایشان بر ساخت فیلم‌های باکیفیت در حوزه پیامبران تأکید کرده‌اند.
انتخاب بازیگران؛ ستارگان در لباس شخصیت‌های تاریخی
یکی از نکات جالب توجه در این پروژه، انتخاب بازیگران آن بود. برخلاف انتظارات، حاتمی‌کیا از چهره‌های مطرح سینمای ایران برای ایفای نقش‌های اصلی استفاده نکرد و بیشتر سراغ بازیگرانی رفت که کمتر در پروژه‌های تاریخی دیده شده بودند.
در نقش حضرت موسی (ع) یک بازیگر جدید و کمتر شناخته‌شده ایفای نقش کرده است که به گفته حاتمی‌کیا، چهره او برای مخاطبان ناآشناست تا تأثیرگذاری نقش حفظ شود. اما در کنار او، مریلا زارعی در نقش یوکابد، مادر موسی (ع)، علیرضا کمالی در نقش عمران، پدر موسی (ع) و بهاره کیان‌افشار در نقش آسیه، همسر فرعون حضور دارند. بهنام تشکر نیز در نقش فرعون بازی کرده است.
در میان تمامی انتخاب‌ها، یکی از بحث‌برانگیزترین موارد، انتخاب بهنام تشکر در نقش فرعون بود. تشکر بیشتر با نقش‌های کمدی شناخته می‌شود و تاکنون در هیچ فیلم تاریخی و جدی به‌ویژه در این سطح، بازی نکرده است. بسیاری از کاربران فضای مجازی و حتی برخی منتقدان سینمایی، این انتخاب را «ریسک بزرگ» حاتمی‌کیا دانستند و تردیدهایی درباره توانایی او در اجرای چنین نقشی مطرح کردند. از طرفی، برخی معتقد بودند که حاتمی‌کیا در گذشته نیز بازیگرانی را در نقش‌های غیرمنتظره‌ای قرار داده و نتیجه موفقی کسب کرده است. بنابراین، باید منتظر ماند و دید که این انتخاب تا چه حد در خدمت فیلم خواهد بود.
فناوری و جلوه‌های ویژه؛ پیشرفتی جدید در سینمای ایران؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های فیلم، استفاده از تکنولوژی تولید مجازی (Virtual Production) است. این تکنیک که برای اولین بار در ایران به کار گرفته شده، به فیلمسازان این امکان را می‌دهد که به‌جای استفاده از دکورهای عظیم، محیط‌های دیجیتالی خلق کنند. این فناوری پیش از این در آثاری مانند «ماندالوریان» (محصول دیزنی) استفاده شده بود و حالا برای اولین بار در یک فیلم ایرانی به کار گرفته شده است.
صحنه‌های عبور حضرت موسی (ع) از رود نیل و برخورد با فرعون، با استفاده از ترکیبی از جلوه‌های ویژه میدانی و CGI ساخته شده است. این صحنه‌ها یکی از سخت‌ترین بخش‌های تولید فیلم بود و تیمی از متخصصان جلوه‌های ویژه از ایران و خارج از کشور روی آن کار کردند. محمود رضوی، تهیه‌کننده فیلم، در این باره می‌گوید: حاتمی‌کیا در این پروژه، یک گام بزرگ به سمت سینمای مدرن برداشته و از فناوری‌هایی بهره برده که پیش از این، در سینمای ایران کمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
آیا «موسی کلیم‌الله» به موفقیت گیشه می‌رسد؟
با توجه به هزینه بالای تولید، بسیاری از تحلیلگران منتظر هستند تا ببینند آیا فیلم در گیشه موفق خواهد بود یا خیر. در سال‌های اخیر، مردم کمتر به سینما می‌روند و بسیاری از آثار بزرگ، حتی فیلم‌های تجاری، شکست مالی خورده‌اند. قیمت بالای بلیت و رواج پلتفرم‌های نمایش خانگی از دلایل کاهش فروش فیلم‌ها بوده است.
اما حاتمی‌کیا امیدوار است که «موسی کلیم‌الله» بتواند با روایت حماسی و جلوه‌های بصری جذاب، مردم را به سالن‌های سینما بکشاند. او در مصاحبه‌ای گفته بود: این فیلم ساخته شده تا روی پرده بزرگ دیده شود، نه روی موبایل.
در کنار تمام حواشی موجود پیرامون این فیلم، گمانه‌زنی‌هایی نیز درباره عدم نمایش فیلم در جشنواره فیلم فجر مطرح شده است. برخی معتقدند که حاتمی‌کیا تصمیم دارد فیلم را مستقیماً در سینماها اکران کند و به همین دلیل، ممکن است در جشنواره حضور نداشته باشد. برخی دیگر نیز حدس می‌زنند که به دلیل حجم بالای جلوه‌های ویژه و پیچیدگی‌های فنی، ممکن است فیلم تا زمان جشنواره آماده نمایش نشود. با این حال، تاکنون هیچ اعلام رسمی در این باره صورت نگرفته و همه چیز در حد گمانه‌زنی باقی مانده است.
در مجموع «موسی کلیم‌الله» یکی از پرحاشیه‌ترین فیلم‌های چند سال اخیر سینمای ایران محسوب می‌شود و باید دید که آیا این فیلم می‌تواند انتظارات را برآورده کند یا خیر
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ۲ میلیون تماشاگر طی ۵ هفته؛ آیا گیشه سینماها در اکران نوروزی ناکام ماند؟
- «موسی کلیم‌الله»؛ دومین فیلم پرفروش اکران نوروزی
- پرفروشهای سینما در هفته اول نوروز/ هیچ کدام از فیلم‌های نوروزی، یک میلیون تماشاگر نداشتند
- پاسخهای آشتیانیپور به شبهات رأیگیری مردمی جشنواره فیلم فجر
- چیزی شبیه پرسهزدن در سالن نمایشی با آدمهایی که نمیشناسی
- اعلام فیلم‌های اکران نوروز ۱۴۰۳/ ۴ فیلم جشنواره فجر ۴۳ در نوبت اکران قرار گرفت
- حاتم بخشیهایی که ابراهیم را از سینمای ایران گرفت
- چرا «قاتل و وحشی» اکران نمیشود؟ حکایت یک بوم و چند هوا
- آیا فیلم حاتمی‌کیا به جشنواره فجر می‌رسد؟
- حال و هوای این روزهای سینمای ایران/ گرونگیری سینمای کمدی
- محدودیتهایی که همچنان ادامه دارد؛ ممنوع از کار شدن هنرمندان در ایران
- به بهانه روز ملی سینما؛ از سینمای ایران چه مانده است؟
- صداوسیما به از کرخه تا راین هم رحم نکرد!
- حاتمی‌کیا چرا ساخت سریال «موسی(ع)» را پذیرفت؟
- فاشیسم، آرمانگرایی و پایگاه امنِ ایدئولوژی
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- بزرگداشت فرهنگ جولایی در فرهنگسرای ارسباران
- یادبود «منوچهر والیزاده» در خانه هنرمندان ایران
- «چای با نویسنده» پل میان نویسندگان و مخاطب
- همایون اسعدیان مطرح کرد؛ «پیر پسر» پروانه نمایش دارد ولی قراردادی در شورای صنفی نمایش ندارد
- به یاد آرش کوردسالی؛ فیلمساز نجیبی که جوانمرگ شد
- نگرانی انجمن تهیهکنندگان مستقل از حکم قضایی فیلم «کیک محبوب من»
- «جگر هندی»؛ نمونهای از یک بازآفرینی موفّق نمایشی
- حضور فیلم کارگردان ایرانی در بخش جنبی جشنواره کن
- نگرانی خانواده از تصمیم کیت بلانشت/ آیا برنده دو اسکار از بازیگری خداحافظی میکند؟
- با حضور پنهلوپه کروز؛ انتشار اولین تصویر از جانی دپ در «بادهنوش روز»
- گیشه سینماها در اردیبهشت؛ فیلم‌های رضا عطاران، امین حیایی و پیمان معادی اکران میشوند
- راهیابی «گوسفند» به جشنواره «بوسان»
- «خانه دوست کجاست» در تازهترین قسمت سینماماجرا
- بیانیهی صنفی اعلام حداقل دستمزد نگارش فیلمنامه در سال ۱۴۰۴
- با حضور اما کورین و اولیویا کولمن؛ یوروس لین «غرور و تعصب» را میسازد
- نزدیک به ۷۲ میلیارد تومان فروش آنلاین سینمای ایران در نوروز ۱۴۰۴
- فرهاد آییش «ونگوگ» می‌شود
- راهیابی «پس از پدر» به جشنواره روسی
- ۱۱ فیلم اعلام شد؛ «منفعت آدام» بخش هفته منتقدان کن را افتتاح میکند
- فوت برنده جایزه نوبل ادبیات؛ ماریو بارگاس یوسا درگذشت
- واکنش نماوا به اظهارات حسن فتحی؛ کلیه تعهدات سریال «ازازیل» انجام شده/به دنبال ایجاد وفاق بین تهیه‌کننده و کارگردان هستیم
- مرگ بازیگر شرور سینما؛ نیکی کَت درگذشت
- دومین نمایشگاه «چند تکه آینه» با آثار تجسمی سینماگران این بار در شیراز
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ حامد جعفری مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی شد
- نمایش و نقدِ «چاقوکشی» در سینما اندیشه
- آغاز داوری پانزدهمین جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران
- تاریخ نمایش فیلم جعفر پناهی در فرانسه مشخص شد
- برای آرش کوردسالی/ «نفت» از آن سوی «دیوار»
- ای مرگ بیا که زندگی کشت مرا؛ سریال «ازازیل» و آغازی بر یک پایان
- با انتشار یک متن گلایهآمیز؛ حسن فتحی از «ازازیل» خداحافظی کرد
