سینماسینما، سیدرضا صائمی
بارها شاهد بودیم که در مراسم و مناسبتها مثل مراسم افتتاحیه و اختتامیه یک جشنواره یا مراسم تشییع و ختم یک هنرمند، برخی از سینماگران از فرصت و تریبونی که در اختیار دارند استفاده کرده و نقد و اعتراض خود را نسبت به وضع عمومی جامعه یا مشکلات سینما با زبان تند و تیزی مطرح میکنند که به حاشیههای پررنگتر از متن بدل میشود و گاهی به دردسری برای خودشان. در بسیاری از مواقع نفس این اعتراض و انتقادها هم درست است و حرفهای نقادانهای که زده میشود دور از واقعیت نیست اما شکل و نحوه بیان و لحن آن درست انتخاب نشده و به فرمی بدل میشود که نمیتواند روایتگر موثر محتوی و مضمون آن باشد. از سوی دیگر به نظر میرسد که اعتراض کردن به یک مد و پرستیژ اجتماعی بدل شده که بیش از آنکه قصدش طرح و بیان یک نقد و اعتراض باشد نوعی احراز شهرت و شوآف برای دیده شدن باشد.
نمونه این موقعیت را در شیوه اعتراضی همایون غنیزاده در اختتامیه جشنواره فجر شاهد بودیم که در نهایت به واکنشهای اعتراضی نسبت به خودش منتهی شد. سخنان اخیر کیومرث پوراحمد در مراسم تشییع مرحوم خشایار الوند نمونه دیگری است که به قول مهرزاد دانش، حرمت اعتراض را میشکند و آن را لوث میکند. در واقع این گونه اعتراضها مستلزم این یادآوری است که هر سخن جایی و هر نقطه مکانی دارد. موقعیت شناسی و انتخاب یک میزانسن درست برای دکوپاژ کنشهای اعتراضی کمک میکند تا نقد اجتماعی و سیاسی در بستر سینما به شکل اثربخشی صورت بندی شود و خود به اعتراضی دیگر بر علیه شخص معترض بدل نشود و شانیت فردی و حرفهای معترض زیر سوال نرود.
در همین چند روز بعد از سخنرانی کیومرث پوراحمد انواع کلیپها در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی منتشر شد که صحبتهای مختلف کیومرث پوراحمد در موقعیتهای گوناگون را به هم مونتاژ کرده که حاصل آن تصویری از تناقض گوییهای این کارگردان شد. وقتی آداب اعتراض و انتقاد را نمیشناسیم، کنشهای معترضانه با واکنشهای منتقدانه روبرو خواهد شد و در نهایت اعتبار فردی و حرفهای شخص معترض لطمه میبیند. اتفاقا از سینماگران که زبان هنر را میشناسند انتظار میرود که برای طرح اعتراضهای خود، هنرمندانه عمل کنند. آنها که میزانسن و دیالوگ و اندازه را میشناسند بهتر باید اعتراضهای خود را کارگردانی کنند. بسیاری از فیلمسازانی که از نقد منتقدان بر فیلمهایش برافروخته میشوند و آنها را به نقد منصفانه توصیه میکنند خود نیز باید به این توصیهها پایبند باشند. نقد اثربخش نه فقط به انصاف که به موقعیت شناسی هم نیاز دارد. درغیر این صورت «نقد» به «نق» بدل میشود و از صرافتش میافتد!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اختتامیه پاسداشت فرهنگی روز ملی سینما؛ یادبود کیومرث پوراحمد و داریوش مهرجویی برگزار شد
- مراسم بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه سینما
- پیام کانون کارگردانان به مناسبت اولین سالگرد درگذشت کیومرث پور احمد
- اکران آنلاین آخرین ساخته کیومرث پوراحمد
- هنرنمایی پس از مرگ!
- تماشای اعجاز نمای پایانی/ نگاهی به فیلم «منگلهورن»
- ناگفتههایی از مرگ ناباورانه کیومرث پوراحمد/ داریوش فرهنگ چه گفت؟
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با کیانوش عیاری/ اگر این سینما فروش داشته باشد غیرطبیعی است
- ۱۰ اردیبهشت برگزار میشود؛ بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه سینما
- اصغر فرهادی: مشابه «کیومرث پوراحمد» نخواهیم داشت
- بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه هنرمندان ایران برگزار میشود
- ساختن جهان شخصی/ یاد و خاطرهای از کیومرث پوراحمد
- ما همه مون خسته ایم/یادداشتی از احسان بیگلری درباره کیومرث پوراحمد
- یک شب یلدای ناتمام…/ در یادبود کیومرث پوراحمد
- چهارده نکته روانشناختی درباره گزارش خودکشی افراد مشهور
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد
- عرضه یک فیلم کوتاه با بازی هوتن شکیبا در شبکه نمایش خانگی