سینماسینما، جمال رهنمایی*
تصور اینکه ما به عنوان موجودات اجتماعی بدون زندگی اجتماعی و رابطه با انسانهای دیگر چه سرانجامی پیدا میکنیم در نگاه اول به اندازه کافی جدی به نظر نمیآید. اما فرو رفتن در لایههای مختلف این نوع زندگی کاری است که تصویر سازی و داستان پردازی درباره آن از پس کارگردانی چیرهدست همچون دارن آرنوفسکی برمیآید.
فیلم نهنگ آخرین ساخته آرنوفسکی داستان مردی ۲۷۳ کیلویی به نام چارلی است که به علت وزن زیاد عملاً زمینگیر شده و برای کوچکترین کارهای زندگی محتاج دیگران است و در همان حال در انزوای مطلق به سر میبرد و تنها با خواهر دوستش ملاقات دارد و ما در جریان فیلم میفهمیم از دست دادن این دوست چه بلایی بر سر چارلی آورده است.
شغل چارلی تدریس داستان نویسی است؛ اما او کلاسهایش را به صورت آنلاین و با دوربین خاموش برگزار میکند و هیچ کس در کلاس تاکنون چارلی را ندیده است. چارلی از زندگی کوتاه زناشویی خود یک فرزند دختر دارد که ظاهراً به شدت از او متنفر است و این دختر نوجوان از این بیخاصیتی پدر در زندگی به تنگ آمده است. آرنوفسکی این علاقه پنهان دختر به پدرش را که زیر نقاب تنفر پنهان شده در صحنهای نشان میدهد که دخترک بشقابی را که چارلی با آن به پرندگان غذا میدهد، میشکند و همه آن محبتی را که پدر نمیتواند به او نشان بدهد از او طلب میکند.
اما فرزند چارلی هم نمیداند که پدر و مادر با آن که با یکدیگر زندگی نمیکنند بر سر آینده او به توافق رسیدهاند و هر دو در حال فراهم کردن پس اندازی هستند تا به وسیله آن آینده دخترشان را تامین کنند. پولی که چارلی حتی در آستانه مرگ هم حاضر به دست زدن به آن نیست.
فیلم نهنگ در بیان وجه غمانگیز رابطهای که کاملاً ناخواسته بربادرفته بسیار موفق است. رابطهای که در از بین رفتن آن قصدی در میان نبوده است اما فقدان آن از چارلی یک مرده متحرک ساخته است.
کسی که میتواند در آموزش نویسندگی ظرایف رابطه و اجزای آن را به کلام و نوشته تبدیل کند در زندگی خصوصی خودش همه اینها را از دست داده است و این همان بخش از رابطه است که ما آن را ناخودآگاه باز میآفرینیم بدون آنکه از چرایی آن آگاه باشیم. شاید وزن بسیار سنگین چارلی نمادی از بی تحرکی و ناتوانی او در ایجاد رابطه هم باشد. اما همین وزن سنگین چارلی ناشی از ناکامی او در عشقی نامرسوم و از دست رفته است که او را دچار پرخوری عصبی وحشتناکی کرده و این اضافه وزن و بیتحرکی را برایش رقم زده است. همه رابطههای چارلی دچار فروپاشی و مرگ شدهاند. خود او نیز در آستانه مردن است و کاری برای خودش انجام نمیدهد. او در همه عرصههای رابطه و حتی داشتن رابطهای خوب با خودش ناتوان است.
رضایتمندی از روابط انسانی موضوعی چند بعدی است. رابطه خوب و کامیاب کننده رابطهای است که نیازهای اساسی جسمی و روانی را برآورده سازد و هرگاه این عناصر در رابطهای به اندازه کافی وجود نداشته باشند، آن رابطه محکوم به جدایی و پایان است.
نکته غمانگیز فیلم نهنگ همین است؛ ناکامیهای چارلی در برقراری و ساختن رابطه مواردی هستند که او قادر به دست آوردن آنها نیست. هرچند میداند که آنها چیستند.
گفته میشود که نهنگ ها هم همینطور هستند. این غول پیکرترین موجودات کره زمین هم جاندارانی بسیار احساساتی هستند که بارها دیده شده به دلایلی نامعلوم آگاهانه دست به خودکشی زده و خودشان را در خارج از آب خفه می کنند و در حالی که قادر به بازگشتن به دریا هستند آنقدر خشکی میماند تا بمیرند.
*روانشناس تحلیلی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- وقتی غم، نفس زندگی را بند میآورد/ نگاهی به فیلم «ملانکولیا»
- «روزهای عالی»؛ یک بیانیه تند علیه مدرنیته و کاپیتالیسم
- دست برنده برای فرشته مرگ/ نگاهی روانشناختی به فصل دوم «زخم کاری»
- در مسیر سقوط/ نگاهی به فیلم «نهنگ»
- دنیای پارادوکسیکال و غمبار چارلی/ نگاهی به فیلم «نهنگ»
- برگزیدگان اسکار معرفی شدند/ درخشش «همه چیز همه جا به یکباره»
- دنیای درون هیولا/ نگاهی به فیلم «نهنگ»
- «همهچیز همه جا یکباره» جوایز انجمن بازیگران آمریکا را درو کرد
- ۳۰۱ فیلم بلند واجد شرایط اسکار شدند/ «خرس نیست» پناهی در لیست
- بازیگر «نهنگ» از «پالم اسپرینگز ۲۰۲۳» جایزه میگیرد
- تجلیل از بازیگر فیلم آرونوفسکی در جشنواره تورنتو/ برندن فریزر با اضافه وزن ۲۰۰ کیلویی
- همکاری برد پیت و آرونوفسکی در یک فیلم/ «ببر» در کن ارائه میشود
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری