سینماسینما، زهرا مشتاق
مدتی است اتفاقی از شبکه آی فیلم مجموعه «نقطه چین» را نگاه می کنم و صادقانه بگویم از ارائه این حجم ناهنجاری های اجتماعی در قالب طنزی ساده و بسیار روان متعجب و خوشحال شدم. بخش هایی از این سریال را همان بار اول که از شبکه سه به روی آنتن رفته بود، دیده بودم، اما نه همه ۱۳۵ قسمت را. و حالا فکر می کنم مهران مدیری یک سرمایه اجتماعی است. او بلد است درست ببیند، دیده هایش را در زرورقی از طنز بپیچد تا موقع ارائه آن، هضمش آسان تر و تلخی اش پذیرفتنی تر باشد. درست مثل شیرین کردن شربت های دارویی، یا مزه زهرمار داروهای پنهان شده در کپسول. او نیز معجون درمان کننده خود را به همین شکل به ما می خوراند و اجازه می دهد از موقعیت های ایجاد شده برای بامشاد و اردی و بقیه قهقهه بزنیم و این چنین هنرمندانه ما را در برابر خود قرار می دهد.
در برخورد با آثار مهران مدیری دو مسیر کلی وجود دارد. مخاطبانی باشیم برای سی تا شصت دقیقه سرگرمی و تفریح. یا کسانی که در عین خندیدن از آنچه پیرامون ما می گذرد، دچار تاسف، برانگیختگی و در شکلی متعالی، قائم به ایجاد تغییر در خود و جامعه باشیم. این تصمیم و سطح دریافت و اندیشه مخاطب است که یکی از راه ها را برمی گزیند. اگر مسیر دوم مورد انتخاب باشد، ساخته های اخیر این کارگردان آزاردهنده نخواهد بود. چون پا به پای او راه پر پیچ و خم اجتماعی را که رفته رفته به مسیر هبوط رسیده است، طی کرده و بیش از مخاطبین دسته اول، هیولا و دراکولا قابل فهم می شود. او یک سرمایه اجتماعی است چون بر روی دوش خود بار سنگین طنز را حمل می کند و می گذارد در قاب عریض آن خود را به تماشا بنشینیم. در نقد فردی این شخص، گروه مخالفین او که اندک نیز نیستند، آدم هایی از این دست را سوپاپ اطمینان معرفی می کنند. دیگ زودپزی که همین میزان اندک برون ریز را دستمایه منتقدین خود قرار می دهد. اما از قضا همین می تواند، نشانه هوشمندی تامل برانگیز مردی باشد که در عرصه طنز اجتماعی، شاگردان تاثیرگذاری تربیت کرده است. اما خود هنوز ممتاز و چندین سر و گردن از بقیه پیشروتر است. به تاریخ ساخته هایش توجه کنید و ببینید چه مسائلی را در چه زمان هایی به عالی ترین شکل ممکن بیان کرده است. از نگاه من او اجتماعی ترین و سیاسی ترین طنزپرداز معاصر ایران است. با هوشی سرشار و قدرت قلمی درخشان در کنار میزانسن هایی ساده در محیط ها و لوکیشن هایی محدود تا متعدد، همگی در خدمت بیان نکته و سوژه مورد نظر. اگر زمانی یک کریم شیره ای بود که با شوخی و خنده شاهان قاجار را به سخره می گرفت؛ اکنون او کسی است که در میان نردبان رو به سقوط جهان پر کشمکش، ما را به بدیع ترین شکل ممکن به خود باز می نماید تا با او به خود بخندیم. چون در تناقضی شگرف او نیز بخشی جدایی ناپذیر از همین بدنه تلقی می شود. چون او هم زندگی لاکچری دارد و خوب بلد است زندگی لاکچری ها را چون سفره ای گشوده برملا سازد. ویژگی تکان دهنده او خوب دیدن است. او در آزمایشگاه گل و گشاد اجتماع بی هیچ محدودیتی قدم می زند و با مغزش یادداشت برداری می کند تا به وقتش توفانی ترین تکانه ها را در موقعیت های کمیک ارائه کند و با چهره ای ابلهانه ما را داخل بازی کند.
دو شخصیت اردل و بامشاد را به یاد بیاورید. در یکی از قسمت ها آنان ددی را تشویق به درست کردن یک شرکت تعاونی مصرف می کنند. اما آنها می دانند این می تواند و باید فرصتی برای چاپیدن ددی و بقیه کارمندان باشد. می دانند باید بار خود را ببندند. آنها هر بار در قامت کسانی ظاهر می شوند که هیچ سنخیتی با دانش و شعور و جایگاه آنها ندارد. اما در عین حال گویا هیچ نیروی بازدارنده ای نیز وجود ندارد. زمانی برنامه ساز تلویزیون در لوس آنجلس می شوند و وقتی دیگر سردبیر یک مجله ادبی و منچولباف که بستری از مهمل گویی های بسیار خنده آور و تلخ را فراهم می کند؛ این آدم ها را می گذارد که سرپا بمانند و ادامه دهند. گویا هر چه تهی و کم مایه تر، خاص تر و بلند مرتبه تر. می توان کارهای او را یک به یک و از زوایای مختلف مورد تحلیل و واکاوی قرار داد و از این اندازه نبوغ غیر تکراری باز هم شگفت زده شد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- بازگشت ایرج طهماسب و فرزاد حسنی/ موضع صداوسیما درباره مهران مدیری
- ادعای عجیب مدیر شبکه۴؛ مدیری، علیخانی، جوان و صحت جرأت نمیکنند به تلویزیون بروند
- فیلم مهران مدیری به تدوین رسید
- واکنش مهران مدیری به شایعهها/ از خودم خستهام!
- مهران مدیری، دُبی، علی کریمی و باقی ماجرا
- شبکه نسیم فعلا کنداکتورش را بدون «دورهمی» بست
- تلویزیونی که مهرهسوزی میداند
- بدون منطق روایی/ نگاهی به فیلم «خائنکشی»
- کلاژی از موفقیت فیلمهای پیشین/ نگاهی به فیلم «خائنکشی»
- فضای غریب، شخصیتهای ناآشنا/ نگاهی به فیلم «خائنکشی»
- فیلمسازی در خلاء/ نگاهی به فیلم «خائنکشی»
- در نشست رسانهای «خائنکشی» مطرح شد؛ این فیلم با سرمایه شخصی ساخته شده است/ جای خالی کیمیایی
- فصل اول مسابقه «دورهمی» ۱۷ مرداد به پایان میرسد
- نسیم سرد تابستانی/ درباره برنامههای شبکه «نسیم»
- مهران مدیری و شبنم مقدمی بازیگران «خاتون» شدند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود