سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
در میان آثار متعدد رادی، نمایشنامهی «پایین، گذر سقاخانه» حکایت دیگری دارد. در اینجا با اتمسفری یکسر متفاوت طرفیم که آدمها و جغرافیای آن را نه در یک منزل و عمارت واقع در شهرستان که در جنوب تهران بنا میکند و به مضامین و مفاهیم فولکلوریک آمیخته با باورها و عقاید مردمان یک گذر نقب میزند. رادی در این نمایشنامه برای شخصیت زن نیز ساحتی مجزا از سایر کاراکترهای زنش برمیگزیند و موتور مولد و محرک درام را بر مبنای کنشگری او سوار میکند تا از دل این جسارت و شهامت به اوج و نقطه عطف قصه برسد. برای این متن که سرشار ازدیالوگها و مونولوگهای متاثر از چنین موقعیتی است و پیچشهای شخصیتپردازی را شامل میشود، ساختار اجرایی و بصری از اهمیت بسزایی برخوردار است تا بتواند مخاطب را باخود همراه سازد و این مهم از همان شروع و تعریف حال و هوای اثر نقش بسزایی دارد. در اجرای «پایین، گذر سقاخانه» آنچه در وهلهی اول جلب توجه میکند نگاه درست به مقولهی طراحی صحنه و لباس است که در هر نمایشی و خاصه این اثر با پیش فرضهایی که قبلتر گفته شد جزو اصلیترین ارکان اجرایی محسوب میشود. با توجه به مساحت صحنهی تالار سنگلج طراحی و ساخت دکور با هوشمندی انجام شده و به شکل مناسبی ضمن انعکاس جغرافیا و محل رویدادها، شمایی از تاریخ و زمان وقوع نمایش از منظر مناسبت مُحرم را که یکی از بافتهای اصلی کانسپت اثر و همانند سازی وقایع و کاراکترها با واقعهی عاشوراست به درستی به نمایش میگذارد. در حوزهی بازیگری برای نمایشی این چنین که با تعدد کاراکترهای اصلی و فرعی روبه روست لزوم انتخاب و هدایت بازیگران و حفظ ریتم و انسجام اثر مرهون داشتن تیمی یکدست است که حقیقتا در این جا به خوبی شاهد چفت و بست درست نقش آفرینان با مایههای پدید آورندهی کاراکترها و شخصیتهای نمایشی هستیم و ماحصلش یک همآمیزی به قاعده و دقیق است که به خوبی بینابین واقعگرایی و واقعنمایی قرار میگیرد و دست آخر ریتمی پویا و دینامیک را در اوج و فرودهای هر صحنه پدید میآورد. رضا بهرامی در مقام کارگردان ادامه دهندهی کارنامهی تجربه گرایانهاش است و در نمایشی دیگر مسیری متفاوت را در پیش میگیرد که با شناخت درست از متن و نیازهایش به نتیجهی درخور اعتنایی نائل شده که یک نمونهی آن طراحی و اجرای میزانسنهایی است که هم با وقایع مرتبط است و هم از ابعاد صحنه بهره میجوید و هم به پرداخت چنین محل و آدمهای آن فادار است و یاد و نام یکی از بزرگترین و موثرترین درامنویسان ادبیات نمایشی ما را بار دیگر به نیکی در خاطر میآورد.
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- دانشمند بازیگری/ درباره سعید پورصمیمی به بهانه زادروز ۸۰ سالگیاش
- سیر روز در شب/ نگاهی به فیلم «شب، داخلی، دیوار»
- صبحانه لذیذ/ نگاهی به فیلم «صبحانه با زرافهها»
- همزمان با زادروز بهرام بیضایی و سالمرگ اکبر رادی؛ «سرفصل» با یادکردی از نصرتالله نویدی منتشر شد
- زنگ تفریح یک فیلمساز چیرهدست/ نگاهی به فیلم «ویلای ساحلی»
- ارکستر باشکوه/ نگاهی به نمایش «انسان، اسب: پنجاه، پنجاه»
- مهرجویی، روشنفکر محبوب
- مرد خوب مصائب/ در یادبود احمدرضا احمدی
- سرگذشت لیلا و برادرانش
- تصویری روشن از آدمهای روزگار سپری شده!/ نگاهی به نمایش «پایینِ گذر سقاخانه»
- معرفی هیات انتخاب بخش فضای باز جشنواره نمایش عروسکی
- اوهام روی صحنه/ نگاهی به نمایش «باغ وهمی شیشهای»
- کهنه سوار در میدان/ نگاهی به فیلم «خائنکشی»
- از هم گسیخته/ نگاهی به فیلم ۲۸۸۸
- «بدون قرار قبلی»؛ روایتی از یک سفر معنوی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
آخرین ها
- آکتور ایرانی در شبکه آرته فرانسه
- جنون شکسپیری در زمانه ما/ نگاهی به فیلم «شاهلیر»
- «کتاب مستطاب سینما» در نمایشگاه کتاب
- کیانوش عیاری: «۸۷متر» از شبکه یک روی آنتن میرود
- باغ کتاب میزبان جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی شد
- تقدیر ویژه جشنواره اوبرهاوزن از فیلم کوتاه ایرانی
- «عامه پسند» اکران آنلاین میشود
- «عمو ماهیگیر» روی صحنه عمارت نوفللوشاتو
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد