سینماسینما، شهرام اشرف ابیانه
یکی از بهترین عاشقانههای سینما که مفهوم بازنده بودن در زندگی را برایت معنا میکند. به واسطه فیلمنامه درخشان بیلی وایلدر و آی. ال. ای.دایموند. از آن دست فیلم هایی که فیلمنامه جهت اصلی ساخت و دکوپاژ و هدایت بازیگران و درآوردن شخصیت ها را مشخص میکند. از آن فیلم هایی که ساختش آرزوی هر کارگردانی است. آن قدر نزدیک به زندگی انگار برشی دزدانه از آن باشد؛ بدون آنکه واقعیت روزانه از این دستبرد هنرمندانه بویی برده باشد. از آن فیلم هایی که بازیگرهایش چنان با زندگی درونی داستان عجین شدهاند انگار این همه بخشی از زندگی نکردهشان باشد.
آپارتمان بیلی وایلدر چیزی است بین سینمای ناب و زندگی روزمره و طنز سیاه که بعد از این فیلم، مشخصه اصلی فیلم های وایلدر شد. گنجی بود که در فیلم های دیگرش تکرار شد ولی درخشش این یکی را هیچ وقت نیافت. بیلی وایلدر و فیلمنامه نویسش میدانستند دنیا و خاصه آمریکا و به تبعش کلان شهری چون نیویورک تغییر کرده. آپارتمان را میتوان یک پاساژ دانست، نوعی دروازه خروج از مولفه های سینمای کلاسیک به دنیای تازه ای که دهان گشوده بود تا هر چه قدیمی است در خود ببلعد.
بیلی وایلدر در آپارتمان دو شخصیت سرسخت آفریده یکی سی. سی. باکستر با بازی جک لمون و دیگری فرن کیوبلک با بازی شرلی مک لین. آدمهایی که از بازنده بودن خسته شده اند و حال میخواهند بازی را طبق قانون خود پیش ببرند. آپارتمان داستان این دو آدم جدا افتاده است؛ زوجی که بازی ورق میکنند تا از میانه آن، عشقی غریب حس کنند که با هیچ یک از مولفه های زندگی عادی نمیخواند. فیلم داستان زوجی است که از خلال بازی ورق میتوانند میانبری بزنند به همه آن چیزی که در زندگی روزانه شان پیدا نمیکردند اما در اتاق سربسته جک لمون همچون یک افسانهی پریانی خودش را به رخ میکشد.
برای همین است که در پایان فیلم، شرلی مک لین در جواب اظهار عشق جک لمون خیلی ساده نگاهش کرده میگوید خفه شو ورق بده.* در این دنیای سینمایی ناب، اظهار عشق اینگونه از طریق کدگذاری خاص بیلی وایلدری شکل میگیرد. آپارتمان، فیلم این لحظه های نادر زندگی است که غیر مستقیم روی تماشاگر تاثیر میگذارد. آپارتمان، پر از صحنه های این چنینی است. فیلمِ صحنه دویدن عاشقانه شرلی مک لین است در خیابان های نیویورک با موسیقی با شکوه و ارکسترال آدولف. صحنه ای که بعدها در آثار وودی آلن، یکی دیگر از آن نیویورکی های دوست داشتنی، بارها تکرار شد. آپارتمان وایلدر، نیویورک را برای همیشه جاودانه کرد، آن هم به واسطه داستانی عالی در چند اتاق آپارتمانی شکل که قرار بود انگار همه شلوغی نیویورک را درونش بازتاب دهد.
آپارتمان، چیزی است بین سینما کلاسیک در حال گذار و سینمای نویی که خواهد آمد و بیلی وایلدر و فیلمنامه نویسش آن قدر باهوش است که این تغییر و لحظه گذار را بفهمد و آن را در فیلم عامدانه سیاه و سفید در قالب یک کمدی سیاه برای همیشه ثبت کند. آپارتمان، فیلم مهمی است چون لحظه این تغییر را در فیلم ثبت کرده. آپارتمان ،یکی از شاهراههای تاریخ سینما است؛ جایی که همیشه به آن رجوع خواهیم کردتا عشق را در قابهای سیاه و سفید یک اتاق به ظاهر دلگیر بیلی وایلدری با بازی جک لمون و شرلی مک لین بارها و بارها تجربه کنیم.
* از دیالوگ های پایانی فیلم
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «آزادی» در مستندات یکشنبه و «صفحه اول» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- سکانس طلایی/ شاهدی برای تعقیب
- برشهای کوتاه/ تصاویر خبری از سفر ناتالی وود به وین
- برشهای کوتاه/ سکانسهایی از نقش آفرینیهای والتر ماتائو
- مونرو؛ شمایل فرهنگ عامه/ به مناسبت درگذشت مرلین مونرو
- رکوردداران کسب جایزه گلدن گلوب کدامند؟/ تصاویر
- بن افلک فیلم بیلی وایلدر را بازسازی میکند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد
- عرضه یک فیلم کوتاه با بازی هوتن شکیبا در شبکه نمایش خانگی