سینماسینما، جمال رهنمایی*
فیلم «کیک محبوب من» ساخته مریم مقدم و بهتاش صناعیها که این روزها میهمان جشنوارهها و سینماهای جهان شده روایتی ساده و روان از زندگی نسلی است که با محرومیت از لذت های ساده دنیا، زندگی خود را در تنهایی به پایان برده است.
فرامرز و مهین در یک جستجوی ناامیدانه یک شب را با هم سپری میکنند و در پایان راه زندگی بدون آنکه بتوانند کیک دستپخت مهین را با یکدیگر بخورند و شبی را پس از سالها محرومیت به شادکامی بگذرانند باز هم به دنیای تنهایی و ناکامی خود باز میگردند.
ساختن فیلمهای ساده کار بسیار سختی است چرا که تمام بار بیان قصه روی دوش روایت بازیگر و چهرههاست. تماشاچی بایستی در یک سکانس ساکت معمولی و بیتکلف جریان قصه را در درون خودش زندگی کند.
فیلم «کیک محبوب من» در بسیاری از صحنهها توانسته است این کار را به خوبی برای مردمانی که با این حسهای غریب زندگی میکنند انجام دهد. استقبال از فیلم در بازارهای جهانی هم نشانه دیگری از موفقیت فیلم در انجام این کار سخت است.
جرقه استفاده از باقیمانده عمر در یک دورهمی دوستانه برای یک پیرزن تنها که مجبور است از تنهایی تا ظهر بخوابد میخورد. او که با راهنمایی یکی از دوستان با تجربه خود راهی برای فرار از تنهایی یافته با ناشیگری نجیبانه در یک رستوران طعمه خود را پیدا میکند و با سرسختی او را به خانه خود دعوت میکند و تمام عاطفهای را که سالهاست همچون نوشیدنی کهنهاش روی هم تلنبار شده در یک شب نثار مرد میکند. گویی هر دو فهمیده اند که برای استفاده از این چند ساعت پایانی هیچ تردید و تعللی جایز نیست. آنها مراحل طولانی آشنایی و دوستی را به سرعت پشت سر میگذارند تا در نهایت بتوانند کیک و شادکامی را دوباره تجربه کنند. اما ظاهراً زندگی با هر دوی آنها سر ناسازگاری دارد.
پایان فیلم شباهت عجیبی با پایان فیلمهای روسی معاصر مانند «النا» و «لویاتان» ساخته آندری زویاگینتسف دارد. در این فیلمها هم پایان تلخ داستان از اراده افراد خارج است و شرایط اجتماعی به گونهای برساخته و چیده شده که انسان در مسیر کامیابی و بهرهمندی نیست و ناچار است که در مسیر تلخ سرنوشت تسلیم ناکامی و ناخرسندی شود.
نکته مهم دیگر این شرایط مشابه اجتماعی، نادیده گرفتن انسان و نیازهای او در معاملهای نه چندان پنهان با زندگی او است. در این سیستمهای اجتماعی آدمها مهرههایی بیارزش برای به حرکت درآوردن چرخهای توسعه در جامعهای هستند که حتی در دستیابی به توسعه تاریخی دراز مدت نیز کامیاب نیستند. این ناکامی مضاعف اجتماعی، درد این ناکامیها را دوچندان میکند. انسانهایی که به بهانه توسعه اجتماعی از زندگی فردی خود محروم میشوند و در نهایت جامعهای که به اهداف خود نرسیده را هم تجربه میکنند.
چقدر این مدل زندگی برای ما ایرانیان و روس ها آشنا ست.
در این مدلهای اجتماعی در همه دنیا انسانها ابزار برآورده ساختن میل سیاستمداران هستند. یک میل تاریخی به کسب قدرتی که شرایط آن هیچگاه فراهم نیست اما در دنیای خیالی سیاستمداران دست یافتنی و امکانپذیر است. چنین میل بیمارگونی را حتی دستیابی به اهداف سیاسی سیراب نمی کند.آنها برای جامعه اهدافی چنان بلند ترسیم میکنند که دستیابی به آنها تقریبا محال است و آنچه در میان این سیر تاریخی بر باد میرود زندگی ساده و ناکام مهینها و فرامرزهاست.
* روانشناس تحلیلی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- پانزدهمین جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینما؛ تجلیل از صدرعرفایی، پورشیرازی و طوسی/ «علت مرگ نامعلوم» بهترین فیلم شد
- نگرانی انجمن تهیهکنندگان مستقل از حکم قضایی فیلم «کیک محبوب من»
- مخالفت صریح کانون کارگردانان با حکمِ محکومیت سازندگان «کیک محبوب من»
- با حکم دادگاه انقلاب تهران؛ سازندگان «کیک محبوب من» به حبس محکوم شدند
- فروش خوب «کیک محبوب من» در اکران فرانسه
- اولین دوره جایزه آرونا واسودف و یک نامزدی دیگر برای «کیک محبوب من»
- «کیک محبوب من»، رابطهای رویایی اما تراژیک
- «درون و بیرون۲»؛ مدیریت شکوهمند یک اضطراب
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- ۱۰ فیلم از سینماگران ایرانی در جشنواره آسیایی بارسلون
- «کیک محبوب من»؛ روایت سهل و ممتنع تنهایی
- درباره «ما با هم تمامش میکنیم»/ خشونت خانگی؛ قاتل خاموش نسلها
- با ۳ جایزه برای سینماگران ایرانی؛ برندگان جشنواره شیکاگو معرفی شدند
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
آخرین ها
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
- «زوتوپیا ۲» رکورددار فروش جهانی سینما شد
- صدای بخش خصوصی را بشنوید؛ هوای آلوده با تعطیلی تئاتر تمیز میشود؟
- «رها» بهترین فیلم اول جشنواره گوا شد
- سنگرم اندازه همان کافه ام بود
- نگاهی به تازهترین قسمت برنامه «اکنون»؛ سیر و سلوک بازیگری
