پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

ابراهیم داروغه‌زاده معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر شب گذشته با حضور در برنامه تلویزیونی «اختیاریه» خبر از خداحافظی خود از سازمان سینمایی داد.

به گزارش مهر، ابراهیم داروغه‌زاده معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر که شب گذشته ۱۶ اسفندماه مهمان برنامه «اختیاریه» با اجرای سیدمرتضی فاطمی بود که در این برنامه درباره رفع توقیف فیلم‌های سینمایی در دوران مدیریت خود گفت: از ۵ فیلمی که قول حل مشکل نمایش آنها را در ابتدای فعالیت کاری‌ام در سازمان سینمایی داده بودم، ۴ فیلم اکران شد: «خانه دختر»، «عصبانی نیستم»، «پارادایس» و «آشغال‌های دوست داشتنی». فیلم «خانه پدری» نیز مجوز اکران برای «هنر و تجربه» گرفته و در تلاش هستیم با آقای عیاری به توافق برسیم که به احتمال زیاد فیلم اوایل سال آینده روی پرده می‌رود.

داروغه‌زاده درباره رفع توقیف باقی فیلم‌ها بیان کرد: طبیعتاً مشکل نمایش همه فیلم‌ها نمی‌تواند حل شود و ممکن است برخی فیلم‌ها پروانه نگیرند. مثل فیلم «کاناپه» آقای عیاری که مشکل شرعی حجاب دارد و اختیارش دست سازمان سینمایی نیست. یا «گزارش یک جشن» که با توجه به آنکه زمانش گذشته است، کارگردان و تهیه‌کننده‌اش هم دیگر تمایلی برای اکران اثر نداشتند و داوطلب اکران نبودند.

دخالت گروه‌ها و نهادها در تصمیم‌گیری‌های سینما

وی با بیان اینکه در این سال‌ها هرچه قدر سینما مهم‌تر و تاثیرگذارتر شد، گروه‌ها و نهادهای بیشتری سعی کردند در تصمیم‌گیری‌ها دخالت کنند، گفت: برخی نهادها قانونا می‌توانند دخالت کنند، مثل قوه قضائیه و برخی نمی‌توانند. این گروه‌ها و افراد وقتی فیلمی را نمی‌پسندند، سعی می‌کنند آن را در نظر نهادهای قانونی نظام سیاه و آن‌ها را نگران کنند. طبق قانون فیلمی حتی اگر پروانه نمایش داشته باشد، نمایشش می‌تواند توسط وزیر ارشاد یا رئیس سازمان سینمایی برای مدتی نمایشش به تعویق بیفتد. لذا با فشار این گروه‌ها ممکن است این اتفاق رخ دهد و بعد، رفع مشکل آن فیلم سخت می‌شود.

داروغه‌زاده ادامه داد: در مدت ۲۲ ماهی که من مسئولیت داشته‌ام هیچ فیلمی توقیف نشده و فیلم‌هایی نیز رفع توقیف شده‌اند و البته بابت این موضوع نیز هزینه‌هایی داده‌ام و به جاهایی احضار شده‌ام. اما من تا هستم مدافع قانون جمهوری اسلامی ایران هستم و هیچ مصلحتی را به جز آن قبول نمی‌کنم.

معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در پاسخ به این سوال که چطور بدون مصلحت‌اندیشی هنوز مدیر هستید، اظهار کرد: برای همین هم من بقا ندارم چون صریح پای مواضع ام می‌ایستم و از همان ماه‌های نخست تلاش‌هایی برای حذفم صورت گرفت و اکنون نیز این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز بوده و به احتمال زیاد روزهای آخر حضورم در سازمان سینمایی را سپری می‌کنم.

داروغه‌زاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره جدی نگرفتن جشنواره فیلم فجر از سوی سینماگران مطرح، بیان کرد: همواره سینماگران مطرح ما، جشنواره فیلم فجر را جدی می‌گیرند و امسال تمام سینماگران شاخصی که فیلم داشتند از همه نسل‌ها در جشنواره حضور یافتند. اتفاقاً اگر فیلمی انتخاب نشود، بسیار برای هیأت انتخاب حاشیه ایجاد می‌شود. فیلم‌هایی هم که از قید جشنواره می‌گذرند، فیلم‌های کمدی و بدنه هستند که در هیچ جشنواره‌ای اگر فرم هم پر کنند، انتخاب نمی‌شوند.

حاتمی‌کیا و فرهادی چرا داور فجر نشدند؟

وی درباره نپذیرفتن داوری فجر از سوی افرادی چون ابراهیم حاتمی کیا و اصغر فرهادی گفت: داوری کار سختی در سینمای ایران است و همه انتظار دارند برنده شوند و این شرایط سختی برای چهره‌های مطرح سینمایی ایجاد می‌کند بنابراین این افراد از داوری پرهیز می‌کنند. آقای حاتمی‌کیا در هیچ جشنواره‌ای داوری نکرده است. آقای فرهادی هم در صحبتی که با وی داشتم، اشاره کردند من ۳ سالی است که حتی در جشنواره‌های خارجی که فیلم‌های ایرانی حضور دارند، هم داوری را قبول نمی‌کنم. این بحثی است که برای قضاوت عادلانه، افراد باید مناسبات سینمای ایران را کنار بگذارند و این شرایط را سخت می‌کند. اما آقای فرهادی هر فیلمی که خودش ساخته در جشنواره فیلم فجر حضور داشته است.

دبیر جشنواره فیلم فجر درباره شایعاتی مبنی بر پیش شرط برخی سینماگران برای حضور در جشنواره گفت: در این ۲ سالی که من دبیر بودم کسی چنین پیش شرطی نداشته است. شأن سینماگران ایرانی بالاتر از این حرف‌ها است. بله همه انتظار دارند اما پیش شرطی وجود ندارد.

وی درباره تک خوانی زن در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر امسال توضیح داد: تک خوانی نبود. همخوانی گروه کُر زنان بود. کسانی که در صف‌های جلوی سالن نشسته بودند صدای همه را می‌شنیدند اما به دلیل عدم هماهنگی بین کارگردان برنامه و مسئول سیستم صوتی که باید میکروفنی هم روبروی گروه کُر قرار می‌گرفت، صدای گروه کُر از خروجی پخش نشد و چنین شائبه‌ای را برانگیخت اما به هیچ وجه اتفاق هماهنگ شده‌ای نبوده و این کار غیرشرعی و غیرقانونی نمی‌تواند، با برنامه‌ای از پیش تعیین شده در افتتاحیه جشنواره فجر رخ دهد.

داروغه‌زاده در خصوص دخالت دبیر جشنواره فجر در ترکیب جوایز عنوان کرد: به هیچ وجه دبیر جشنواره امکان دخالت در جوایز را ندارد چون گروه داوری مشخص و اعلام شده‌ای وجود دارد که شخصیت‌های حقیقی هستند و اعتبار خود را به خاطر دبیر جشنواره مخدوش نمی‌کنند. اگر واقعاً دبیری بخواهد در داوری‌ها تأثیری بگذارد و راجع به فیلم مشخصی مثل «لاتاری» اعمال نظر کند، این مسئله را اعلام رسمی که نمی‌کند و مخفیانه این کار را انجام می‌دهد. من ۲ دوره دبیر بودم و می‌توانید این مسئله را واضح از داوران بپرسید.

حساسیت‌هایی که روی «لاتاری» بود

وی در پاسخ به این سوال که آیا شما مخالف ساخت «لاتاری» بودید، گفت: شورای پروانه ساخت با این فیلم مسئله داشت و مثل باقی فیلم‌های دارای مسئله، ایرادات و اشکالات پیش از صدور پروانه با فیلمساز مطرح شد تا نهایتاً شورای پروانه ساخت را اقناع کردند. نکته‌ای که دوستان داشتند این بود که بحث عرب ستیزی بسیار در این فیلم برجسته نشود. در آن زمان این بحث مطرح بود که به لحاظ امنیت ملی دوستان خودشان بروند استمزاج کنند و ببینند مسئله‌ای نداشته باشد که به خلاف مصالح ملی نباشد. این حساسیت‌ها به تهیه‌کننده و کارگردان منتقل شد و بخشی نیز اصلاح شد. تهیه کننده و کارگردان این فیلم مورد وثوق سازمان سینمایی هستند و آنها نیز سعی کردند نگرانی‌ها را مرتفع کنند.

داروغه‌زاده در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره صفر بودن دستمزد دبیر جشنواره در برآورد مالی سال گذشته این جشنواره توضیح داد: واقعاً دستمزدی دریافت نکردم. اگر دریافت کرده باشم سازمان بازرسی و … می‌توانند، اعلام کنند. سال گذشته رئیس سازمان سینمایی تاکید داشت تا هزینه‌های جشنواره را کاهش دهیم و مدیریت کنیم. چون سال قبلش حدود ۱۴ میلیارد تومان برای جشنواره فجر هزینه شده بود و من با سیاست مدیریت هزینه‌ها دبیر شدم. همان روز اول برای مدیریت این حوزه، داوطلبانه اعلام کردم خودم هیچ برداشتی نمی‌کنم و به مدیرانم اعلام کردم شما نیز دریافتی‌تان کاهش خواهد داشت. برآوردی که ما از مدیرانمان گرفتیم ۵ میلیارد تومان بود و وقتی به سازمان ارائه دادیم کسی باورش نمی‌شد، و نهایتاً هم کمتر از این مقدار هزینه شد.

«پول کثیف» در سینما مسئله انحرافی است

معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی درباره ورود پول‌های کثیف در سینما یادآور شد: درباره اینکه این پول‌ها از کجا به سینما تزریق می‌شد، باید بدانیم فرض بر این است که ما در یک حکومت اسلامی زندگی می‌کنیم که مبتنی بر قانون است. یعنی قوه قضائیه، مجلس، سازمان بازرسی، دیوان محاسبات و … دارد. اگر کسی آزادانه در کشور در حال تجارت است و پرونده‌ای نیز در دادگاه ندارد، از نظر ما حکم برائت دارد. افرادی هم که پرونده دار بودند، در زمانی که پرونده داشتند و تبرئه یا آزاد نشده بودند، فیلمسازی نکردند. وقتی کسی به عنوان متهم برایش پرونده تشکیل می‌شود، ولی با قرار وثیقه آزاد می‌شود و در واقع در مرحله بازپرسی است، استعلام‌هایی از قوه قضائیه می‌شود که آیا این فرد ممنوع‌الفعالیت است یا خیر. اگر قوه قضائیه اعلام کند مشکلی نیست، می‌تواند فعالیتش را ادامه دهد. اگر حکمی راجع به کسانی که در حوزه سینما سرمایه گذاری کردند و تخلف مالی داشتند به ما ابلاغ شود، ما حتماً برخورد می‌کنیم.

وی ادامه داد: هرچند همه ما باید این دغدغه را داشته باشیم اما مسئله این است که آیا دغدغه‌های شخصی ما می‌تواند فراتر از قانون باشد؟ ما باید دغدغه اصلی‌مان رعایت قانون باشد. از آن سو در نظر بگیرید آیا من حق دارم شهروندی را که در سینما سرمایه‌گذاری می‌کند، چون ظن می‌برم ممکن است پولش سالم نباشد، از حقوق شهروندی‌اش محروم کنم یا به او تهمت بزنم. مگر کشور قانون ندارد؟!

داروغه زاده با بیان آنکه مسئله پول کثیف در سینمای ایران یک مسئله انحرافی است، بیان کرد: اگر واقعاً پول‌های زیادِ کثیفی در سینمای ایران وجود دارد و دستگاه‌های نظارتی و قضائی ما رسیدگی نکردند و نمی‌کنند، خیلی بد است. این یک مسئله انحرافی است. کل سرمایه در گردش سینمای ایران حدود ۲۰۰ میلیارد تومان در سال است. وقتی کسی ۱۱ هزار میلیارد تومان اختلاس کرده، چطور این میزان را با ۱۰ میلیارد تومان می‌تواند پول‌شویی کند؟ پول‌شویی یعنی ما ۱۰ هزار میلیارد پول داریم ببریم جایی یک چرخشی انجام دهیم و برگردانیم.

وی در پایان صحبت‌هایش اظهار کرد: اصلاً بحث پول‌شویی با پول کثیف ۲ بحث کاملاً متفاوت است. فردی ۱۱ هزار میلیارد متهم به اختلاس است، بانک سرمایه و وزارت آموزش و پرورش متهم اصلی هستند اما جالب است که تمام رسانه‌ها آن ۱۱ هزار میلیارد و بانک سرمایه و وزارت آموزش و پرورش و … را ول کرده‌اند، چسبیده‌اند به یک پروژه نمایش خانگی که کل این پروژه ۱۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری داشته و اتفاقاً بازگشت سرمایه نیز داشته است و همین را دستاویز کرده‌اند و به تمام هنرمندان سینما توهین می‌کنند که چرا پول گرفتید و فیلم خوب بازی کردید؟! هنرمند سینما باید پول بگیرد و فیلم بازی کند.

برنامه «اختیاریه» با اجرای سید مرتضی فاطمی، سه شنبه، چهارشنبه و پنجشنبه هر هفته ساعت ۲۲ به صورت زنده روی آنتن شبکه ۵ سیما می‌رود.