

علیرضا محمودی؛ دبیر گروه فرهنگ و هنر روزنامه همشهری در یادداشتی در این روزنامه نوشت :
از آخرین شبی که یک سریال ایرانی یقه ترافیک را گرفته و مردم را پای گیرندهها نشانده، آنقدر گذشته که تعریفکردنش برای نسلهای تازه مانند رو کردن یک چشمه شعبدهبازی میماند. سیاست سریالسازی در شبکههای پنجگانه، بهگونهای گونهگون شده که به جز تحفههای ششگانه نقی معمولی در پایتخت و دستاوردهای دوگانه فریبرز باغبیشه زیرخاکی، خبری از همهگیری یکسریال در میان انبوه مصرفکنندگان تلویزیونهای هوشمند نیست.
برای ما ایرانیان که سر و سرّ سالخوردهای با سریالسازی ساخته و جان و جنم جامعی با مجموعه جمعکنی پرداختهایم، هیچ بهانه موجهی نخواهد ماند برای تماشای خلوتی سال به سال آنتن از سریال. در روزگاری که در هیچ خانهای کسی نمیخوابد مگر وقتی که تیتراژ حداقل یک قسمت، از یکسریال میان فید و دیزالو ظاهر نشده باشد. در دورانی که مصرف شبانه داستان مصور از هر آثاری فراوان و شببیداری با قهرمانان قصههای دیدنی درهر آماری بیشتر از شبچره و شبپیمایی است، سهم سیمای ما نه ملودارم و نه تریلر که نه اشکریزی و رشکناکی که هیچ. انگار نه انگار که در همین خانهها از همین گیرندهها، «روزی روزگاری» ابتدای قصهای نبود که خود قصهای شد و «شب دهم» در تقویم نبود که داستانی بود و «نرگس» نام گلی نبود که قهرمانی بود. سرما و آنتن خانهها همیشه در هر سال، با یکسریال سودایی میشد. تلویزیون بود و سریالها. سریالها بودند و داستانها. داستانها بودند و قهرمانها. شبانههایی که روزها را میساخت. مهمانیها با ساعت پخش سریالها تنظیم میشد و روزمرگی با نقطهعطف داستانها گره میخورد. دیگر سریالهای ما به جز پرکردن آنتن، به ظرف دیگری راه ندارند. انتظار برای همهگیری روایت یک روای از شبکههای سیمای ملی، سالهاست که از وعده گذشته. سریالهای تازه میآیند و میروند. یکی پس از دیگری و نه یخی و نه آتشی. خبری از گیرندگی در گیرندهها نیست. باز گلی به جمال شهرآورد بیگل که شهروندان را جمع کرد در خانهها وگرنه از این همه قهرمان جز قهر با داستانشان قهرمانی دیگری ندیدهایم.
استدلال رایج در دلایل اسقاط سریالسازی فارسی حرف نشنیدهای نیست. زمانی در اتاقهای سازمان، مدیران سازندگان سریال را به رعایت قوانین جذب در داستان تهییج میکردند. همهبینی و همهگیری مجموعههای داستانی زمین اصلی رقابتهای سازمانی بود. سریال بخش مهمی از افق رسانهای بود. چه در ساختمان تولید و چه در ساختمان شیشهای در همهجای جامجم، سریال جور همهچیز را میکشید. اما در سالهای تازه، چهره سیاسی سیما از حضور سرگرمکنندهاش پیشی گرفت. پافشاری شوراهای تامین برنامه بر محتوا تا آنجا پیشروی کرد که روایت، سنگر آخر شد. همین که خاکریزهای پیام خالی نماند، برای فرماندهان سیما کفایت میکرد. هدف پیروزی در نبردهای رسانهای بود تا پردلی در دلبریهای روایی. جسارت داستانی برای چیدن «میوه ممنوعه» و شجاعت شخصیتپردازانه در دقیقههای «ساعت شنی»، از کنداکتور بیرون آمده بود. سازمان، برنامههای ترکیبی و مسابقات تهییجی و گفتوگوهای خبری را برگزید و سریالها از مرکز توجه خارج شدند.
مردم همیشه تشنه داستانند. بستن شیرهای روایت آنها را راهی رودخانههای فصلی نمایش خانگی و اقیانوسهای متلاطم نتفلیکس کرد و سیما دلخوش آماری که هرازگاهی دلبستگی مردم به شبکهها را با عدد و رقم تذکر میداد.
در کویر سریالی سیما، چشمانتظاری برای بازگشت راوی «روزگار غریب»، همچنان ادامه دارد. مدیران بخشهای نمایشی فصل پاییز و زمستان را انگار بیسریال سر خواهند کرد تا مگر در باکس نوروز و ماه رمضان اتفاقی بیفتد. خبری از داستانی چون «در مسیر زایندهرود» نیز نیست.
داستانها فراموش میشوند. آدمها به یاد میمانند. سریالها خاطره میشوند. قهرمانها خط نمیخورند. برای رواج هر هنجار، جاریکردن داستان و برای جمعکردن هر ناهنجار بستن یک روایت، سنت رایج است. دورشدن از این سنت، سنت پسندیدهای نیست. کاش مدیران تازهنفس، گرمی نفس داستان را داغتر کنند.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نگاهی به چند مجموعه ماندگار مذهبی؛ چرا این سریالها مدام تکرار میشوند؟
- «روزگار قریب»؛ رئالیسم کاشفانهی کیانوش عیاری
- گذر از پیچیدگی، رسیدن به سادگی
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش پانزدهم
- هفتاد سال عبادت/ نگاهی به سریال «میوه ممنوعه»
- اگر خانم خانه از تر و خشک کردن همسر خود غفلت کند!/ پست اینستاگرامی ضرغامی به بهانه پخش «میوه ممنوعه»
- «آنتن»/ نگاهی به وضعیت کنونی سریالهای مناسبتی محرم ؛ سالهای رکود
- روایت محمود پاکنیت از خاطره رهبر انقلاب از «روزی روزگاری»
- روایت عجیب کیانوش عیاری از سانسور سریال روزگار قریب و پخش کامل قسمتهای سانسورشده در آی فیلم
- اعتراف جالب شهرزاد کمالزاده درباره دوران کودکیاش
- ژاله علو از شکیبایی میگوید: خسرویی که مُراد نبود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- نگاهی به «عروج» به بهانه زادروز لاریسا شپیتکو/ لحظه روبرو شدن با «خود»
- «بیگانه» کامو مقابل دوربین کارگردان فرانسوی میرود
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- حقایقی درباره فیلم یک تکه نان به بهانه پخش آن از شبکه نمایش
آخرین ها
- یک واکنش دیرهنگام؛ بیانیه آکادمی داوری در پی خشونت علیه برنده اسکار
- پس از ۴ دهه برگزاری در یوتا؛ جشنواره ساندنس به کلرادو میرود
- فرشته سقوط کرده/ نگاهی به فیلمنامه «هیات منصفه شماره ۲» با بررسی عناصر مشترک درامهای دادگاهی
- «داستان سلیمان»؛ یک داستان واقعی از هزاران پناهجوی جهان
- «یک نبرد پس از دیگریِ» دیکاپریو کوتاهتر شد!
- یک عشق بی رحم،مجازات اعدام را در بریتانیا لغو کرد
- اکران آنلاین «زودپز» در شبکه نمایش خانگی
- نتفلیکس با «صد سال تنهایی» به یک رمان کلاسیک «غیرقابلاقتباس» جان میبخشد
- «ذهن زیبا»؛ اتفاقی زیبا در تلویزیون
- اسرائیل، کارگردان برنده اسکار را بازداشت کرد
- یک جایزه برای مجری اسکار؛ کونان اوبراین، جایزه مارک تواین را گرفت
- برای دستاوردهای یک دهه فعالیت حرفهای؛ بالاترین تجلیل سینمایی بریتانیا از تام کروز
- داوری فیلمساز ایرانی در جشنواره مورد تایید اسکار
- نگاهی به «اکنون»/ هنرِ شنیدن
- «بیگانه» کامو مقابل دوربین کارگردان فرانسوی میرود
- «روایت ناتمام سیما» قاچاق شد/ علیرضا صمدی: خواهش میکنم نسخه غیرقانونی را نبینید
- نقدچیست؟ منتقدکیست؟
- نوروز موسیقایی با فیدیبو؛ برنامه فستیوال موسیقی «گوشه» اعلام شد
- دارن آرونوفسکی میسازد؛ اقتباس سینمایی از رمان «کوجو»
- «بیصدا حلزون»؛ تلخی میان تصمیم و تسلیم
- «سلب مسئولیت»؛ کابوسی پنهانشده پشت نور
- خبرهای اختصاصی سینماسینما از جشنواره کن؛ مجیدی و فرهادی نمیرسند/ در انتظارِ روستایی، پناهی، مکری، کاهانی و اصلانی
- اختصاصی سینماسینما- کنفرانس خبری؛ ۱۰ آوریل/ احتمال حضور جارموش، لینکلیتر، اندرسن، مالیک و برادران داردن در جشنواره کن
- تبعات کرونا و اختلافات حقوقی با برادران وارنر؛ اعلام ورشکستگی شرکت تولیدکننده فیلمهای «ماتریکس» و «جوکر»
- به هر سازی رقصیدیم غیر از ساز دل خویش/ این بهاریه نیست، نامهای است برای امیروی امیر نادری
- تفاوت ساعت «۶ صبح» و «۵ عصر»
- پوستر بخش ۱۵ روز کارگردانان جشنواره کن منتشر شد
- یادداشت علیرضا داود نژاد برای مهدی مسعود شاهی
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده (۲)» با صدای فرهاد اصلانی
- یک جایزه دیگر برای «دانه انجیر معابد»/ برندگان جوایز فیلم آسیایی معرفی شدند