«نان روزانه ما» ساخته کینگ ویدور از فیلمهای بخش کلاسیکهای مرمت شده سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر است که سعید عقیقی در یادداشتی به بررسی آن پرداخته است.
به گزارش سینماسینما به نقل از ستاد خبری سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، سعید عقیقی منتقد و فیلمنامهنویس باسابقه سینما، در یادداشتی به ویژگیهای این فیلم سینمایی پرداخته است.
در متن این یادداشت آمده است:
«نان روزانه ما» نقطه پایانی بر دوره «واقع گرایی آمریکایی» کینگ ویدور، سندی موثر از مقاومت توامان ِکشاورزان روستایی در برابر بحران اقتصادی خردکننده آغاز دهه ۱۹۳۰، و تمایل به نمایش واقعیت در برابر هجوم بنیانکَنِ فرمولهای متنوع ژانرهای کلاسیک است. برخلاف تصور عمومی، واقعگرایی همواره به معنای گسترش مضامین تراژیک در دل بحران نیست.
جان و مری که در آغاز فیلم راه گریز از بحران را نمیدانند، در انتها موفق میشوند زمین بایر را به امید حاصلخیزی سیراب کنند؛ نوعی از امیدواری که برخلاف شاهکار واقعگرای پیشین ویدور یعنی «ازدحام/مردم عادی»(۱۹۲۸) کمتر طعنهآمیز و بیشتر آرمانگراست.
تغییر تدریجی شخصیتهای فیلم از وارثان بیدست و پای یک مِلک ورشکسته به موسسان یک تعاونی روستایی به واسطه آشنایی با کشاورزان، مشکلات و راهحلهای موثرشان منطقی به نظر میرسد و از جهان آرمانی شهری قهرمانان خوشاقبال فیلمهای روزولتی فرانک کاپرا، بسیار دور است.
موفقیت تجاری فیلم به دلیل وجه «آرمانی» و دلنشینی لیبرالیستی شعار«تلاش برای بقا» نزد مردمیست که تازه از بحرانی هولناک رها شده بودند و امید به بازیابی رویاهاشان را از فضایی واقعی طلب میکردند. ویژگی اصلی فیلم درک دقیق شرایط اجتماعی از سوی فیلمساز است که در قالب تصاویر هوشمندانه، گفتوگوهای کاربردی و بازیهای طبیعی جلوه میکند.
یک دهه بعد، ژان رنوار در «جنوبی» آشکارا از فضای «نان روزانه ما» الهام میگیرد، اما نمیتواند از سردرگمی حاصل از غرابت جغرافیا و فرهنگ پیرامونش رها شود. او با احتیاط و تأنی، بیهیچ راهحل جدی و مطمئنی در فضایی قدم برمیدارد که کینگ ویدور به سادگی، آگاهی اجتماعی و خلوص در آن قدم زده است.
جان کوالِن که در این فیلم نقش کریس لارسن را بازی میکند، با نقش مولی بیتس؛ کشاورز نیمه مجنونی که در خانه پدری ویران تام جود (هنری فاندا) در «خوشههای خشم» پناه گرفته، در ذهن دوستداران سینما ماندگارشده است. مقایسه فلش بک مولی در تصویر واقع گرای چپِ فورد/ستین بک، هنگام برخورد کشاورزان با دلال بانک، با تلاش برای فروش زمینِ در رهنِ بانک در «نان روزانه ما» حاوی دو تلقی از مفهوم «کوشش برای بازیابی همزمان ِعزت نفس و توان اقتصادی» ست.
واقعگرایی با طعم آرمان کینگ ویدور را ژانرهای تخیلی درهم میشکنند و تصویر تراژیک «خوشههای خشم» را و هیروشیما و مک کارتیسم. ویدور از این پس هرگز به دوران مردم عادی و«نان روزانه ما» باز نمیگردد و در هیچ یک از فیلمهای «عظیم»اش برای سلزنیک و دیگران، از جمله «جدال در آفتاب»، «جنگ و صلح» و «سلیمان و ملکه سبا» نه نشانی از خلاقیت و هوشمندی این فیلم دیده میشود و نه از واقعیتی امیدوار به آرمان. گویی از آبی که در مشهورترین فصل «نان روزانه ما» زمین کشاورزی را سیراب میکرد، در این فیلمها قطرهای باقی نمانده بود.»
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش فیلم «چیغ» در نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی»
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد: تئاتر مهمتر از همه منازعات سیاسی است
- «مفیستو» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- در سومین نشست «بازیابی» مطرح شد؛ نسبت سینماگران و قدرت؛ از فردین تا حاتمیکیا
- با حضور امیر اثباتی، وحید جلیلوند و سعید عقیقی؛ مداخلهی هنرمند سینما در صورتبندی امروز و فردا بررسی میشود
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد؛ این ظرایف و جزئیات تصادفی نیست/ فیلمسازانی که تاوان میدهند
- «ساعتها» در سینماتک خانه هنرمندان اکران و بررسی میشود
- سعید عقیقی: «قهرمان» در کنار «جدایی نادر از سیمین» کاملترین فیلم اصغر فرهادی است/ ریسک بزرگ فیلمساز در استفاده از میزانسن تازه
- در لایو «دوشنبههای سینما» خانه هنرمندان مطرح شد/ سعید عقیقی: سینما دارد جور همه تفرجگاهها را میکشد
- رساله فلسفی در باب هانکه/ نگاهی به کتاب «سینمای آزار»
- برنامه «شطرنج باد؛ تولد دوباره» در لایو اینستاگرام خانه هنرمندان
- گفتوگو با حمیدرضا اردلان و سعید عقیقی درباره «شطرنج باد»/ نقطه عطف زیباییشناسی تصویری
- نظم را معنا کرده بود/ در یادبود مسعود مهرابی
- نویسنده کتاب «آژانس شیشهای»: اسطورههای سینما عناصر مقدس و غیرقابل نفوذی نیستند
- کتاب «رازهای جدایی: سینمای اصغر فرهادی» منتشر شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
آخرین ها
- در جشنواره فیلم کلاسیک؛ جشن ۳۰ سالگی «داستان عامهپسند»/ بازیگران گرد هم آمدند
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول