کیارستمی و نسبتش با نقد و منتقد
خسرو دهقان
- من عضو سادهای از انجمن منتقدان سینمای ایران هستم. آنچه در مصاف با آقای عباس کیارستمی میگویم و مینویسم، حاصل تجربه شخصی خودم است و دخلی به انجمن یا منتقد دیگری ندارد.
- آقای عباس کیارستمی همواره در طول سالها، با شکیبایی و سعه صدر و مهربانی و ادب و نزاکت با یادداشتها و نقدهایم رودررو شده و همیشه بزرگمنش و صبور و متین و نقدپذیر بودهاند. هرگز پیغامی برایم نفرستادند و عکسالعملی نشان ندادند و تا آنجا که بهخاطر میآورم و تجربه دارم، از معدود فیلمسازان این ملک در زمینه پذیرش نقد و منتقد است. شکیبا و با تحمل. ایشان حتی برعکس هم رفتار نکردند و برایم صله و مرحمتی نفرستادند تا مرا مال خود کنند. روی خط مستقیم و بدون لغزش و خطا و در مورد سلیقه و نگاه و اعتقادم، انگار نه انگار بودند و لوندیهای من را ندیده و نخوانده میگرفتند.
- و اما تنها گاهی و کمی با شوخی و…
نمونهای میآورم:
در روزگاری (حدود اواخر دهه ۷۰ شمسی) گفتوگویی دارم با آقایان محمد عبدی و کامبیز کاهه در مجله نقد سینما شماره اول. پاراگراف آخر آن گفتوگو را بازنویسی میکنم.
سوال: «خب، آقای دهقان از این حرفها بگذریم و برویم سر اصل مطلب. برایمان قضیه پدرکشتگیتان با کیارستمی را توضیح دهید.»
پاسخ: «راستش همه این داستانها براساس یک خصومت شخصى است. یک دفعه در ازدحامى در صف سینما، ایشان داشت براى اولین بار به سینما مىرفت. ما هم بودیم. من آن روز یک کفش نو پوشیده و واکس زده بودم، خیلى تمیز بود. او بدون آنکه متوجه شود پاى من را لگد کرد و معذرت نخواست. اگر از من پوزش بخواهد که حواسش نبوده و کفش مرا لگد کرده، همه این قضایا به این تبدیل مىشود که کیارستمى یکى از بىهمتاترین فیلمسازان تاریخ سینما خواهد شد.»
- اما این روایت را آقای کیارستمی قبول ندارد و معتقد است همه چیز واژگون و معکوس است. این او بوده که در صف سینما این پا و آن پا میکرده و کفش نو و تمیز به پا داشته و معتقد است که من در تمام طول زندگیام چون دهقان هستم، گیوه میپوشیدهام و اصلا پدیدهای به نام واکس را نمیفهمم که چه چیز است. ایشان میگویند که این من بودم که بیادبی و بینزاکتی و جسارت کردم. و خود را محق و طلبکار و مغبونشده میدانند.
- اینکه راست و درست و واقعیت و حقیقت ماجرا چه بوده، اصلا مهم نیست. (و همه چیز در حد یک شوخی است. به تاریخ گفتوگویی اواخر سالهای ۷۰ شمسی توجه فرمایید.)
- مهم این است که ایشان برنده است و من بازنده. ایشان در اوج موفقیت و شهرت و ثروت است و بر قله اورست سینما و بام جهان سینما ایستاده است و من یک منتقد دوزاری ورشکسته بهدردنخور.
- و همچنان با اصرار و تاکید در انتها بگویم که آقای عباس کیارستمی در رودرویی با نقد و منتقد بیهمتا و یگانه بود. بزرگوار و آقا.
- و من بهترین تجربه زندگی نقدنویسیام را با ایشان داشتم. بدون حرف و حدیث و ساکت و آرام. فقط با لبخند.
- آیا حق نقد محفوظ است؟ و نقد فیلم زنده است؟
۱۰٫ روحش شاد. یادش گرامی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش «طعم گیلاس» در قزاقستان
- در بخش ۱۰ فیلم برتر؛ «کلوزآپ» عباس کیارستمی در جشنواره ایدفا اکران میشود
- کیارستمی در آثار خود بیشتر به دنبال راه حل بود/ فرم برای کیارستمی همیشه اهمیت داشت
- معرفی نامزدهای دریافت گیلاس طلای جشنواره فیلم عباس کیارستمی
- افسون «کلوزآپ»/ یادداشت محمد حقیقت به مناسبت زادروز عباس کیارستمی
- در مراسم نکوداشت «عباس کیارستمی» مطرح شد: کیارستمی آبرودار واژه کار بود/ فیلمسازی کیارستمی در مسیر عکاسی او است
- رونمایی از پوستر اولین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- باشگاه سینمایی «جاده ابریشم» برگزار میکند؛ بزرگداشت عباس کیارستمی در پاریس
- معرفی هیات داوران اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- هوتن شکیبا: دوست داشتم به جای همایون ارشادی در «طعم گیلاس» باشم
- تمجید هانکه از سینمای بیهمتای کیارستمی
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد