کیارستمی و نسبتش با نقد و منتقد
خسرو دهقان
- من عضو سادهای از انجمن منتقدان سینمای ایران هستم. آنچه در مصاف با آقای عباس کیارستمی میگویم و مینویسم، حاصل تجربه شخصی خودم است و دخلی به انجمن یا منتقد دیگری ندارد.
- آقای عباس کیارستمی همواره در طول سالها، با شکیبایی و سعه صدر و مهربانی و ادب و نزاکت با یادداشتها و نقدهایم رودررو شده و همیشه بزرگمنش و صبور و متین و نقدپذیر بودهاند. هرگز پیغامی برایم نفرستادند و عکسالعملی نشان ندادند و تا آنجا که بهخاطر میآورم و تجربه دارم، از معدود فیلمسازان این ملک در زمینه پذیرش نقد و منتقد است. شکیبا و با تحمل. ایشان حتی برعکس هم رفتار نکردند و برایم صله و مرحمتی نفرستادند تا مرا مال خود کنند. روی خط مستقیم و بدون لغزش و خطا و در مورد سلیقه و نگاه و اعتقادم، انگار نه انگار بودند و لوندیهای من را ندیده و نخوانده میگرفتند.
- و اما تنها گاهی و کمی با شوخی و…
نمونهای میآورم:
در روزگاری (حدود اواخر دهه ۷۰ شمسی) گفتوگویی دارم با آقایان محمد عبدی و کامبیز کاهه در مجله نقد سینما شماره اول. پاراگراف آخر آن گفتوگو را بازنویسی میکنم.
سوال: «خب، آقای دهقان از این حرفها بگذریم و برویم سر اصل مطلب. برایمان قضیه پدرکشتگیتان با کیارستمی را توضیح دهید.»
پاسخ: «راستش همه این داستانها براساس یک خصومت شخصى است. یک دفعه در ازدحامى در صف سینما، ایشان داشت براى اولین بار به سینما مىرفت. ما هم بودیم. من آن روز یک کفش نو پوشیده و واکس زده بودم، خیلى تمیز بود. او بدون آنکه متوجه شود پاى من را لگد کرد و معذرت نخواست. اگر از من پوزش بخواهد که حواسش نبوده و کفش مرا لگد کرده، همه این قضایا به این تبدیل مىشود که کیارستمى یکى از بىهمتاترین فیلمسازان تاریخ سینما خواهد شد.»
- اما این روایت را آقای کیارستمی قبول ندارد و معتقد است همه چیز واژگون و معکوس است. این او بوده که در صف سینما این پا و آن پا میکرده و کفش نو و تمیز به پا داشته و معتقد است که من در تمام طول زندگیام چون دهقان هستم، گیوه میپوشیدهام و اصلا پدیدهای به نام واکس را نمیفهمم که چه چیز است. ایشان میگویند که این من بودم که بیادبی و بینزاکتی و جسارت کردم. و خود را محق و طلبکار و مغبونشده میدانند.
- اینکه راست و درست و واقعیت و حقیقت ماجرا چه بوده، اصلا مهم نیست. (و همه چیز در حد یک شوخی است. به تاریخ گفتوگویی اواخر سالهای ۷۰ شمسی توجه فرمایید.)
- مهم این است که ایشان برنده است و من بازنده. ایشان در اوج موفقیت و شهرت و ثروت است و بر قله اورست سینما و بام جهان سینما ایستاده است و من یک منتقد دوزاری ورشکسته بهدردنخور.
- و همچنان با اصرار و تاکید در انتها بگویم که آقای عباس کیارستمی در رودرویی با نقد و منتقد بیهمتا و یگانه بود. بزرگوار و آقا.
- و من بهترین تجربه زندگی نقدنویسیام را با ایشان داشتم. بدون حرف و حدیث و ساکت و آرام. فقط با لبخند.
- آیا حق نقد محفوظ است؟ و نقد فیلم زنده است؟
۱۰٫ روحش شاد. یادش گرامی
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- داوران ایرانی معرفی شدند؛ افتتاح جشنواره جهانی فیلم فجر با فیلمی از عباس کیارستمی
- فوت بازیگر فیلم عباس کیارستمی/ احمد احمدپور درگذشت
- نگاهی به «پیرپسر» و تطابق آن با جهان سینمای کیارستمی/ اول به پیرامون، بعد به دوردستها
- «خانه دوست کجاست؟» یک فیلم صلح طلب است
- پرونده جنجالی عباس کیارستمی در «طعم عباس»
- «خانه دوست کجاست» در تازهترین قسمت سینماماجرا
- نمایش «طعم گیلاس» در قزاقستان
- در بخش ۱۰ فیلم برتر؛ «کلوزآپ» عباس کیارستمی در جشنواره ایدفا اکران میشود
- کیارستمی در آثار خود بیشتر به دنبال راه حل بود/ فرم برای کیارستمی همیشه اهمیت داشت
- معرفی نامزدهای دریافت گیلاس طلای جشنواره فیلم عباس کیارستمی
- افسون «کلوزآپ»/ یادداشت محمد حقیقت به مناسبت زادروز عباس کیارستمی
- در مراسم نکوداشت «عباس کیارستمی» مطرح شد: کیارستمی آبرودار واژه کار بود/ فیلمسازی کیارستمی در مسیر عکاسی او است
- رونمایی از پوستر اولین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- باشگاه سینمایی «جاده ابریشم» برگزار میکند؛ بزرگداشت عباس کیارستمی در پاریس
- معرفی هیات داوران اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- ماجرایِ ظریفِ وزارت خارجهی سوئیس
- فیلم-کنسرت «هری پاتر»و «ارباب حلقهها» به آخرین اجرای پاییزی رسیدند
- پوستر «باد زرد – ونگوگ» رونمایی شد
- مولف بودن در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت





