پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

امیر توکلی کارگردان فیلم سینمایی «آن دیگری» عنوان کرد: خارج از کشور، آدم‌های ضعیف را دوست ندارند. برای نخستین بار است که یک فیلم مستقل موفق می‌شود در یک کشور دیگر ویزا بگیرد تا بتواند بلیت فروشی داشته و به صورت عمومی در سینماهای آن کشور (اعم از بیلبوردها، نشست خبری، افتتاحیه) اکران شود. افتتاحیه فیلم آن دیگری در سینما الیزه توسط شهردار شهر و رییس سابق سینمای ملی فرانسه صورت خواهد گرفت.

به گزارش سینماسینما، او درباره ویزا گرفتن یک فیلم توضیح داد: این اتفاق یعنی اثر از طریق قانون کپی رایت حفظ شده، امکان فروش آن به شبکه‌های مختلف و پلتفرم‌های بین‌المللی با این ویزای اخذ شده از فرانسه ممکن است و همچنین در کل کشورهای اتحادیه اروپا و دیگر نقاط دنیا امکان اکران گسترده و بلیت‌فروشی وجود دارد.

توکلی ادامه داد: یکی از شرایط مهم اخذ این ویزا به غیر از ارزیابی فنی، توهین نکردن به هیچ فرهنگ و قومی است، اثر باید فاقد سیاه‌نمایی باشد و احترام به عقاید ضروری است. فیلم «آن دیگری» بر خلاف صحبت‌هایی که درباره آن گفته می‌شود، سیاه‌نمایی ندارد و تصویری حقیقی از شرایط موجود و همدلی و همراهی جامعه ایرانی با یکدیگر را ارائه می‌دهد. برخی فیلمسازان تصور می‌کنند با ارائه تصویر تیره از شرایط جامعه در عرصه بین‌المللی موفقیت بیشتری کسب می‌کنند که من به شخصه با توجه به دیدی که حاصل حضور در جشنواره‌های گوناگون و دیدن فیلم‌های کشورهای مختلف است تا الان ندیدم فیلمی با سیاه نمایی و تخریب جامعه خود توفیقی داشته باشد.

امیر توکلی درباره ایده ساخت فیلم آن دیگری بیان کرد: من نسبت به جامعه تراجنسیتی شناختی نداشتم و با بررسی، مطالعه و تحقیق؛ با زجر و دشواری این گروه در سال ۸۶ آشنا شدم. برای همین موضوع اولین فیلم خود را تطبیق جنسیت انتخاب کردم. خیلی‌ها گفتند فیلم کمدی بساز که فروش دارد و باعث شهرت و معروف شدنت می‌شود، اما این فیلم‌ها مدل من نیست. دوست دارم اجتماعی بسازم و ساختن فیلم کمدی در حیطه فکری من نیست. اعتقاد دارم مردم را به هر قیمتی خنداندن به وسیله مسخره کردن و شوخی‌های نا به جا و‌ سطحی اصلا کمدی نیست. معتقدم ساخت فیلم کمدی بسیار دشوار است. یکی از مدیران به من می‌گفت چرا نمی‌روی مثل این بلاگر فیلم بسازی که اینقدر هم درگیر مجوز و این داستان‌ها نشوی؟ حقیقتش موقع شنیدن این حرف شوکه شدم. آن دوست عزیز هم کمدی نساخت اما مجوزش را گرفت. من دوست دارم تاثیرگذار باشم.

او افزود: به ظاهر شاید من و امثال من مخالف سیاست‌گذاری سینمایی کنونی مدیران باشیم؛ چون دلمان برای فرهنگ و آینده می‌سوزد. در عمل ما همراهیم و واقعی‌ترین تصویر را ما از ایران به واسطه «آن دیگری» نشان دادیم. به‌جای قدردانی نباید من را به‌خاطر یک کلمه تابو بزنند. اتفاقا به شدت معتقدم این کار نوعی کم لطفی و بی‌انصافی است. چند فیلم مستقل که در کشورهای دیگر اکران شد کجا به امنیت ملی ضربه زد؟ چرا ما قدر داشته‌های خود را، خصوصا سرمایه‌های فکری و فرهنگی را نمی‌دانیم؟ اگر ما امنیت فکری و مالی و فرهنگی نداشته باشیم و دیده نشویم، چگونه ادامه دهیم؟ با حذف و یا گوشه‌نشین کردن سرمایه‌های این کشور نتیجه چه می‌شود؟ من ادعایی ندارم که سرمایه این کشور هستم اما هزاران آدم با استعداد وجود دارد که با همین امکانات از خیلی از آن طرفی‌ها با استعدادتر هستند. ما در کشوری با تنوع فکری و فرهنگی، ارزش‌ها و اعتقادات خاص بزرگ شده‌ایم. ما باید یاد بگیریم تا زمانی که اعتقاد دیگران به ما ضربه نزند باید به آن‌ها احترام بگذاریم‌.

توکلی اظهار کرد: ما باید یاد بگیریم به جای کوبیدن دیدگاه یا اندیشه، برتری اعتقاد خودمان را با احترام نسبت به عقیده مخالف، درست و به اندازه نشان دهیم. دنیا سیاه نمایی را اصلا دوست ندارد و تا الان هیچ فیلمی نداریم که سیاه نمایی کرده و موفق شده باشد. موفقیت یعنی پذیرش بین عوام و خواص و یا حتی جوایز. ما چرا به خاطر ندانستن و ناآگاهی باید یک موضوع را بکوبیم؟ چرا درباره هر چیزی که می‌خواهیم بنویسیم یا نظر دهیم، مطالعه و تحقیق نمی‌کنیم؟ این فرهنگ غلط به اشتباه در جامعه جا افتاده است که با تخریب دیگران ما بزرگ می‌شویم.

او اضافه کرد: ما باید نه تنها فرهنگسازی کنیم بلکه باید شرایطی را فراهم کنیم که با علم، تکنولوژی و اخبار دنیا آشنا شویم تا هم بتوانیم برنامه‌ریزی داشته باشیم و همگام با دنیا جلو برویم و هم از ورود چیزهای غلط جلوگیری کنیم تا جامعه از گزند حفظ شود.

توکلی گفت: چرا باید نادیده، شروع به کوبیدن اثری کنیم؟ چرا وقتی درباره یک موضوع که از آن آگاهی نداریم، به غلط کل اثر و‌ شخصیت یک فرد را زیر سوال می‌بریم؟ من فیلمی ساختم که مسلما ممکن است از نظر فنی یا داستانی ایراداتی داشته باشد اما اندازه دانش خود و توانایی گروهم این اثر را خلق کردم. توقع دارم فیلمم را بینند و بعد نقد کنند. درباره جشنواره‌هایی که رفته و نقدهایی که شده کامل تحقیق کنند و بعد بیایند نقد کنند. کسی که قلم به دست می‌گیرد مسئولیت دارد و باید ارزش جایگاه خود را درست بشناسد.

کارگردان «آن دیگری» درباره این فیلم بیان کرد: این اثر درباره خانواده و فرهنگ ایرانی حرف می‌زند و تلاش می‌کند تا امید را زنده نگاه دارد. یک موضوع را مطرح می‌کند و یک معضل و راهکاری که برایش ارائه شده است را بدون قضاوت نشان می‌دهد. اساس هر جامعه خانواده است و اساس خانواده فرد است و اساس یک فرد سلامت روح و تن؛ به نظر من تن هر فرد وطن اوست. پس باید بنیان را درست کنیم که می‌شود روح و روان. نباید اجازه دهیم بنیان خانواده به‌خاطر ناآگاهی به فساد کشیده شود! اگر ما بتوانیم حتی جلوی یک معضل را -هر چقدر کوچک- بگیریم، برنده‌ایم.

این فیلمساز جوان اظهار کرد: من عاشق وطنم هستم. با اینکه شرایط برایم فراهم بود و بعد از ساخت اولین فیلم کوتاهم از سه کمپانی و سه کشور مختلف برای فیلمسازی دعوتنامه داشتم، نرفتم. چند سال پیش یک بار یکی از مسئولین گفت تا ریشه‌ات قوی نباشد هیچ جایی در دنیا نداری مگر آنکه بخواهی دست آویز باشی. ماندم تا رشد کنم و ریشه‌ام قوی‌تر شود و در وطنم تاثیر گذار باشم. من برای درست شدن، هرکاری از دستم بر بیاید، انجام می‌دهم. به قول فریدون مشیری من اینجا ریشه در خاکم؛ من عاشق این خاکم… چه آلوده چه پاکم… . چرا باید در کشورم غریب باشم؟ چرا اجازه اکران به فیلم نمی‌دهند؟

وی ادامه داد: اگر به کشور دیگری بروم باز به ایران باز می‌گردم و فیلم می‌سازم. برای من افتخار است که فیلمم در کشور دیگری با حضور شهردار نمایش داده می‌شود و این افتخار برای یک ایرانی است اما بعضی‌ها همین را هم برنمی‌تابند. فیلمسازان جوان و مستعد، زیاد داریم که دیده نمی‌شوند. کسانی هم که می‌روند، اغلب نابود می‌شوند و این یعنی نابودی خانواده یا نابودی اندیشه. چقدر بزرگان ما در تمام عرصه‌های علمی و فرهنگی رفتند و این رفتن باعث محرومیت ما از دانش آنها شد و ضربه را جامعه خورد؟ برای تک‌تک مردم این سرزمین هزینه می‌شود و بهره برداری را کشورهای دیگر می‌کنند. ما با دشمنانمان مذاکره می‌کنیم اما با هنرمندان و مردم خودمان صحبت نمی‌کنیم. ما تشنه شنیده شدن و دیده شدنیم.

توکلی گفت: آخرین باری که با مستقل‌ها حرف زدید کی بود؟ آخرین باری که ما را شنیدید کی بود؟ کاش به جای رد کردن پروانه ساخت‌ها، شورایی را از پیشکسوتان و صاحب نظران تشکیل دهید تا فیلمنامه را بهتر کنند. چرا باید فیلمبردار از ایتالیا برای فیلم محمد رسول‌الله بیاوریم؟ چرا آقایی که فیلم مستهجن ساخته، اینجا می‌آید و سرمایه میلیاردی می‌گیرد و فیلم می‌سازد؟ آن فیلم کجاست؟ نتیجه آزمون کارگردان اولی‌های خرداد ۱۴۰۱ چه شد؟ آن شورا چه شد؟ بیش از یکسال است که سایت بسته شده و از هیچ کجا، هیچ خروجی و چیزی نمی‌بینیم.

کارگردان «آن دیگری» با اشاره به اهمیت و تاثیر حمایت از هنرمندان جوان عنوان کرد: یک جوان ۲۰ ساله از کجا باید رزومه فرهنگی داشته باشد؟ یک جوان تا کنارش آدم با تجربه نباشد و تا فیلم نسازد نمی‌تواتد فیلمساز شود. چرا به بهانه حمایت از سرمایه اجازه ساخت را سلیقه‌ای می‌کنید؟ غیر از این است که با ساخت انواع فیلمها و حمایت از جوان‌ها، هنرمند می‌سازید، بازار رقابت را زیاد می‌کنید و باعث پویایی هنر می‌شوید؟ مسعود کیمیایی در ۲۴ سالگی قیصر ساخت. الان جایگاه این کارگردان کجاست؟ فریدون جیرانی کجاست؟ متاسفانه فرهنگ تخریب یکدیگر و نابودی سرمایه‌ها جزیی از فرهنگ ما شده است. شاهد بودم فردی در کلاس‌های آقای کیمیایی چاپلوسی می‌کرد اما در همان کافه آموزشگاه آن کارگردان را می‌کوبید تا خودش را بزرگ کند. تا کی باید فکر کنیم که می‌توان از تخریب دیگران بزرگ شد؟

او ادامه داد: اسم دزدی، نامردی و خیات، زرنگی شده است. چرا کیومرث پوراحمد را در جشنواره باید هو کنند؟ چرا توهین و تخریب؟ چرا به جای تخریب، برای همسایه خود چراغی آرزو نکنیم تا جلوی در خانه ما هم کمی روشن شود؟ ما مردم دنبال شنیده شدن و دیده شدن هستیم. فکر نمی‌کنید ریشه خیلی از مسائل اقتصادی و … فرهنگ است؟ متولی فرهنک هر کشور، دولت است و دولت برای ما چه کرده است؟ من با گروهی کار کردم که اکثرا نخستین تجربه فیلم سینمایی بلندشان بود -البته تجربه کارهای کوتاه یا تله فیلم را داشتند-، با کنار هم بودن و تجربه بازیگرانم و همراهی‌شان خروجی کار فیلم «آن دیگری» شد و اتفاقاتی که برایش افتاد. برای فرهنگ در عرصه‌های مختلف هنری، غیر از تهدید چه کردیم؟ فیلم با تمام اصلاحیه‌ها، دو روز مانده به جشنواره کنار گذاشته شد. پنج ماه هر روز وزارت ارشاد بودم و مدیران شاهد هستند.

این فیلمساز تصریح کرد: تمام انگیزه من نمایش اثرم در کشورم بود و بعد از این اثر دیگر فیلمی نساختم. نسخه اول فیلم ۱۱۹ دقیقه بود و الان با تیتراژ ۸۵ دقیقه است. تمام چیزهایی که گفته شد را لحاظ کردم چون دوست دارم فیلمم در  کشورم به نمایش درآید، دوست دارم قدمی کوچک در فرهنگسازی بردارم. سال ۱۴۰۱ بار دیگر رفتم اما جواب نگرفتم. چندبار باید پیگیری کنم؟ این «بررسی می‌شود»، نتیجه‌اش کجاست؟ فیلم تایید شده بود و به من گفتند مدیرعامل وقت خانه سینما اعلام کرده صلاح نمی‌دانم. فیلم من با تمام قوانین ایران در ۱۶ جشنواره رفته و جایزه گرفته، آیا این فیلم ضعیف است؟

توکلی اظهار کرد: چرا همه در کنار هم فیلم نسازیم؟ چرا شورایی با حضور پیشکسوتان و صاحب نظران تشکیل نمی‌شود تا به جای رد شدن فیلمنامه‌ها، تمام آنها پخته‌تر شوند تا هم همه از تخصصشدن درآمد داشته باشند و هم پویایی اقتصادی و هنری رخ بدهد؟ هیچ کس در هیچ کجای دنیا با مظلوم نمایی به جایی نمی‌رسد. سرباز با مظلوم نمایی سردار نمی‌شود و فیلمسازی با خفت و خواری به جایی نمی‌رسد. هیچ جای دنیا بدبختی و مظلوم نمایی را نمی‌پسندند. باید سراغ واقعیت‌ها برویم و باید فرهنگ خودمان را درست نشان دهیم. هیچ کس در هیچ جای دنیا، آدم‌های ضعیف را دوست ندارد.