پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

سینماسینما؛ امیر اثباتی در نامه‌ای خطاب به کمال تبریزی نوشت:

آقای کمال تبریزی سلام

اجازه بدهید بابت انتصابتان در شورای بازبینی فیلم -فعلاً- به شما تبریک نگویم. قطعاً شما طی سی‌چهل سالِ گذشته بیشتر از بقیۀ همکارانتان در این شورا زخم‌خوردۀ تصمیماتِ اعضای شورای بازبینیِ فیلم یا همان «پروانۀ نمایش» یا درواقع نهادِ «سانسور» بوده‌اید. شما را می‌شود در زمرۀ یکی از کورددارانِ فیلم‌های توقیفی و «اصلاح شده»! به حساب آورد.

واقعاً کنجکاوم بدانم قرار است به سهم خود در این شورا چه گلی به سر سینمای ایران و همکارانِ فیلمسازتان بزنید. قرار است باز هم -این بار با مشارکتِ شما- به روال سابق، هرچند وقت یک‌بار فیلم‌ها را دراز کنید و «اصلاحیه» بدهید و رأی‌ بگیرید و با سهمیۀ یک‌نهمِ خود از ترکیبِ شورای ۹نفره سرنوشتِ محصولِ فعالیتِ گروهی از سینماگران را در یک فیلم رقم بزنید؟

بله، روال کار همین است و -چون عادت کرده‌ایم- گمان می‌کنیم جز این نمی‌تواند باشد. در حالی که «حق آزادی بیان» حکایتِ دیگری می‌کند. لابد می‌گویید که فلانی دلش خوش است و… خیال می‌کند اینجا سوئیس است و… «حقوق بشر»کجا و ما کجا و… در قانون اساسی هم نوشته شده همه آزادند اما درچارچوبِ قانون و مقررات و… بالاخره باید ضوابطی باشد و…

چون شما را تا حدودی می‌شناسم مطمئن نیستم ولی فرض کنیم همین‌ها را بگویید، در این صورت از خودِ شما -که قبلاً بارها پیهِ این شورا به تنتان خورده- می‌پرسم: آیا واقعاً ضوابطی وجود دارد که به آن استناد کنید؟ این ضوابط مکتوب است؟ جایی منتشر شده؟ شما این ضوابط را قبول دارید؟ قصد دارید ضوابطی تعیین کنید؟ منتشرش هم می‌کنید؟ ابلاغ می‌کنید یا نظر افکار عمومی و صاحب‌نظران را هم لحاظ خواهید کرد؟ با چه سازوکاری؟ …و اصلاً اگر بقیۀ همکارانتان در شورا، یا اکثریتی از آنان، بخواهند یا ناچار باشند همچنان به روال سابق عمل کنند، شما هم همراهی خواهید کرد و آیا همچنان اصلاحات و نظراتِ شورا را به صورت «شفاهی» با فیلمسازان در میان می‌گذارید و ابلاغ می‌کنید و مدرک در اختیارکسی نمی‌گذارید!؟

راستی اطلاع دارید که نظر خانه سینما در مورد ماهیت و کارکردِ این شورا در شرایط کنونی چیست؟ بله، باید از مدیرعامل خانه سینما بپرسم که اتفاقاً در ترکیب همین شورا حضور دارد. اگر اشتباه نکنم آخرین بار رئیس هیئت مدیره خانه سینما مخالفت خانه را با تصویب آیین‌نامه‌های مربوط به شوراهای صدور پروانه ساخت و پروانه نمایش، در شورای انقلاب فرهنگی و بدون نظرخواهی و مشارکتِ نهادهای صنفیِ سینماگران، رسماً اعلام کرده بود. بگذریم.

شاید چون واقعاً دلم خوش است! انتظار داشتم اولین تغییر و اصلاحِ جدی در مقرراتِ حاکم بر سینمای ایران، حذفِ «پروانه ساخت» باشد و جایگزینیِ آن با سازوکاری حداقلی و تسهیل‌گر برای هماهنگی‌های اداری و اجرایی و اساساً شرطِ ارائۀ فیلمنامه برداشته شود؛ همان‌طور که در زمانِ مدیریتِ مرحوم سیف‌الله داد عمل می‌شد. واقعاً درک این مفهوم که هیچ هنرمندی لازم نیست برای خلق اثر هنری از کسی «اجازه» بگیرد، این‌قدر دشوار است؟ حضورِ نمایندگانِ خانه سینما در این شورا به معنیِ تأییدِ آن نیست؟ احتمالِ سخت‌گیریِ کمتر و حمایت از سینماگران -با وجودِ اکثریتِ آرای اعضای غیرعضوِ خانه سینمادر شورا- توجیه قابل‌قبولی است؟

(… از اصل مطلب که «پروانه نمایش» است دور افتادم!)

آقای کمال تبریزی، امیدوارم در طرح این مسائل و پرسش‌ها عجله کرده باشم و شما خودتان از لحظه‌ای که این مسئولیت را پذیرفتید به پاسخ‌های احتمالی اندیشیده باشید. حتماً همین‌طور است و امیدوارم در اولین فرصت من و سینماگران دیگری را هم که دغدغه‌هایی مشابه دارند، شفاف و صریح در جریان رویکردِ جدید شورا و نظراتِ خود قرار دهید. انتظارِ گزافی نیست.

با آرزوی موفقیت

امیر اثباتی ۵ دی ۱۴۰۳