سینماسینما: در این مطلب به معرفی کتاب «پایان یک آغاز» با گزینش و ویرایش اردوان تراکمه و کیانوش اخباری میپردازیم که میخوانید:
لحظهها و دورههای بی شماری در تاریخنگاری سینما بوده که فراموش شده و زیر آوار تاریخ خطی و رسمی سینما دفن شده است. فیلمها، فیلمسازان و گروههای زیادی که جایی در تاریخنگاری «رسمی» ندارند و برای «بازشناسی» آنها همواره نیاز به «آواربرداری» و کنار زدن رسوبات است. اما همزمان در زیر همین آوارها و رسوبات، یک تاریخِ زیرزمینیِ سینما شکل میگیرد (و نه صرفاً تاریخ سینمای زیرزمینی) که در حد فاصلی بین سینما، سیاست، هنر و نظریه میایستد. این تاریخ به شدت «گسسته» است و تنها رد پاها و صاعقههایی ایجاد کرده، نوری تابانده و مسیر را روشنتر کرده است.
«گروه ژیگا_ورتوف» که ژان لوک گدار و ژان پییر گورَن و گروهی از مبارزان فرانسوی در سال پر آشوب ۱۹۶۸ شکل دادند، یکی از این لحظههای مهجورماندهی تاریخ سینما است؛ از آن لحظههای تکینِ پیوند با تاریخ، مدرنیته و انقلاب در سینما که از سوی تاریخنگاری رسمی نادیده گرفته شد. «گروه ژیگا_ورتوف» از این جهت و به خصوص در فضای کتابهای سینماییِ فارسی در طول تمام دهههای گذشته کاملاً «غایب» بوده است و جز اشاراتی تاریخی در هنگام بررسی سینمای ژان لوک گدار در کتابها و پژوهشها مطلبی دربارهی آن یافت نمیشود. تنها ردپایی که دیده میشود ترجمهها، جزوهها و کتابهای زنده یاد پرویز شفا بود که جرقه اولیه را زد و این تاریخنگاری سینمای انقلابی و جمعی را شروع کرد.
این کتاب از این جهت قصد دارد که بر شانههای جزوههایی چون «سینما سلاح تئوریک» پرویز شفا بایستد و آن را گامی فراتر برده و به اکنون پیوند دهد. کتاب «پایان یک آغاز» شاید به این شکل بتواند صدایی ناکوک در فضای نقد فارسی سینما ایجاد کرده و «بازشناسی» نوعی از سینمای سیاسی و انقلابی را پیشنهاد دهد تا از این رهگذر در این دوران پر آشوب و پر «تصویر» دوباره به «بحث» دامن زند: «سینمای انقلابی چگونه سینمایی است؟». مسئلهای که بازشناسی آن به میانجی تجربههایی که گروهها و کلکتیوهای سینمای دیجیتال در سراسر جهان به ثبت رساندهاند، امری ضروری است.
روند تحقیق و پژوهش پیرامون گروه ژیگا_ورتف از سال ۱۳۹۳ به همت اردوان تراکمه و کیانوش اخباری که گزینش و ویرایش این کتاب را بر عهده دارند آغاز شد و مترجمانی چون صالح نجفی، فرزام امین صالحی، سارا دهقان، تایماز افسری، مهدیس محمدی، فرید دبیرمقدم، آلما بهمنپور و مرحوم آرش طالبی در شکلگیری آن مشارکت و همکاری داشتهاند. این کتاب مشتمل بر ۱۵ مقالهی انتخابی از زبانهای انگلیسی و فرانسوی است که متفکران و سینهفیلهایی مثل سرژ دَنه، پیتر وولِن، آلن بدیو، ژاک رانسیر، جولیا لوساژ، جیمز روی مکبین، آلبرتو توسکانو، اِرمگارد اِمِلهاینتس و راین بابولا را کنار هم قرار میدهد تا بتواند تضارب و تصادم آراء در باب این جریان مهم تاریخ سینما را ثبت و ضبط کند. یکی از مزایای این کتاب وجود مقالاتی است که به یکدیگر ارجاع میدهند و این امکان را فراهم میکنند که بررسی جامعتری نسبت به بحث مورد نظر وجود داشته باشد. علاوه بر مقالات ترجمهشده، مصاحبه با ژان پییر گورن، مانیفست گروه ژیگا_ورتف و مقالات تألیفی نیز در کتاب وجود دارد که سبب جامعتر شدن کتاب گردیده و آن را به صورت یک «شناختنامه» درمیآورد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
آخرین ها
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری