مسعود کیمیایی در هفتادوپنجمین بهار سالهای عمرش، سیامین ساخته بلند سینماییاش را کلید خواهد زد. پس سالِ پیشِرو برای خالق «قیصر» و «گوزنها» و «اعتراض» و «تیغ و ابریشم» چون با یک خلق تازه مصادف است، سال مهمی هم هست. با مسعود کیمیایی در آستانه نوروز، سالی که گذشت را مرور کردهایم و از سالِ پیشرو گفتهایم.
نوروز امسال، هفتادوپنجمین نوروزی است که مسعود کیمیایی تجربه میکند. نوروزی که با سینما هم گره خورده و بناست فیلم تازه شما پس از آن کلید بخورد. نوروز هفتادوپنجم عمر شما، چه حالوهوایی دارد؟
«قاتل اهلی» سیامین فیلم بلند من است که دارم آن را شروع میکنم و شعفی برایم در پی دارد؛ شعفی که اگر فیلم هزارم را هم بسازم، فرقی نمیکند، باز با من است. همیشه این شعف موقع شروع یک کار تازه، به سراغم میآید و همراه میشود با آن گرما و سرمایی که آن اثر با خود میآورد. این گرما و سرما، ازآنروست که در سینما، با مردم روبهرویی. فیلمساختن کاری نیست که در خلوت و تنهایی انجام دهی و مثلا فقط بزنی به دیوار و عدهای بیایند و بگویند خوب است یا بد. در سینما با توده مردم کار داری. اولینبار که آنها فیلمت را میبینند، حسوحالی یگانه رخ میدهد. روبهروشدن با مردم از طبقات مختلف، حسوحالی دارد که همیشه موقع اولین نمایش یک فیلم با آدم هست؛ حسوحالی که اصلا فکر آدمی را تغییر میدهد؛ البته منظورم سپهر فکری نیست. این مواجهه با طبقات مختلف مردم بهواسطه یک فیلم، ذات فکر را دستکاری نمیکند، اما اجراهای مختلف تخیل و فکر را که در فیلم نمایان شده، تغییر میدهد. در تخیل، مترجمی که وجود دارد و تخیل را ترجمه میکند، مدام در حال تغییر است و با تغییر مردم، تغییر میکند. همانطور که نگاه مردم در سالهای ۵٠ و ۶٠ و ٧٠ مدام تغییر کرده، این تغییر، اجراهای مختلف از فکر و تخیل را هم تغییر میدهد. نسل تازه را که نگاه میکنی، گویش و لباسشان برداشتهای اجتماعیشان برخوردهای عاشقانه و شخصی و حتی اعتراضآمیزشان همه متفاوت شده، همه تغییر کرده. پس دیگر باید فیلمی بسازی که همه طبقات و تغییرات را ببیند و از همه مهمتر این است که بشود با نسل تازه و تغییراتشان ارتباط برقرار کرد.
ارتباط بین شما و نسل تازه چطور شکل میگیرد؟
ادبیات و شعرش را نگاه میکنم، سلیقهاش را در عام نگاه میکنم و متوجه میشوم نسبت به سالهای قبل شکلهای متفاوتی دارد. از همه اینها مهمتر این است که من یک مدرسه هم دارم؛ مدرسهای که مدام جوانها در آن رفتوآمد دارند. من یک مدرسه هنر دارم که در آن شکلهای مختلف زندگی و سلیقه را از نزدیک میبینم. بهخصوص که من اهل هنرهای سرد نیستم و همیشه سرخی و گرمی با من هست، کارم برای ارتباط با این تغییرات مشکل میشود. درِِِ آرمانهایم چهارطاق باز نیست که هرکسی واردش شود، پس کارم دشوارتر است.
از تخیل حرف زدید و جلوههای مختلف آن، نوروز و بهار در ذهن و جان و تخیل مسعود کیمیایی چه جایگاهی دارند؟
بهار که هر سال هست و مهمتر از همه این است که نوروز، خیلی احترام دارد. چون از سالهای دور میآید، کهن است و جای والایی در ذهن آدمها دارد. بهار هم فصلی شگفت است. انگار که زندگی سرد تمام و زندگی گرم شروع میشود. با خودش شادمانی میآورد و با شادمانی بهار، همه ما هم شادمان میشویم، صاحبِ شعف عید و فروردین میشویم، شعف بهار.
سال ٩۴ را چطور ارزیابی میکنید؟ این سال بر شما چطور گذشت؟
ارزیابی من از سال ٩۴ به این بستگی دارد که دوربین را کجا بگذاریم و از کدام منظر این سال را تماشا کنیم؛ از منظر سیاست یا از منظر هنرها؟ بهنظرم باید به این فکر کرد که نگاه جهان به هنر در این سال چقدر تغییر کرده و اینجا، در این مملکت، طی این سال چه اتفاقاتی افتاده؟ این سال برای من سراسر با کتاب داریوش شایگان درباره شارل بودلر گذشت، با «جنونِ هشیاری». بهترین اتفاق برای من در این سال، آشنایی با این کتاب بود؛ کتابی که خیلی دوستش دارم. هیچوقت هم نمیخوانمش از سر تا ته، فقط باز میکنم و چند سطر آن را میخوانم. فکر میکنم احوالات کتاب، خیلی نزدیک است به ما. این نزدیکی، به نظرم همان – بهظاهر- انحطاطگرایی که رخِ دیگرش سیاهنمایی است و در این کتاب اینطور مطرح میشود که این ویژگی، بودِ آدمی است؛ او سیاه نمیبیند، بلکه از جایی میآید، از طبقه و تاریخی میآید که رویش تأثیر گذاشته و نگاهش را متأثر کرده است. مثلا نگاه کنید به فیلمهای سهراب شهیدثالث یا امیر نادری، راجع به ارزش هنریشان حرف نمیزنم، نگاه جاری در آن را میگویم. نگاهی که در این فیلمها هست از یک زندگی خاص میآید، از آنچه مؤلفانش از سر گذراندهاند و چشیدهاند.
برنامه شما برای سال ٩۵ چیست؟
یک مجموعهداستان دارم که در حال نوشتنش هستم و در این سال تمامش میکنم، فیلم «قاتل اهلی» را هم در این سال خواهم ساخت. این فیلم، فیلم مهمی برای من است و خیلی چیزها را باید به من برگرداند.
و آرزوی شما در آستانه سال نو؟
سلامتی خودم، پسرم و دخترم که راه دور است و البته سلامتی دوتا نوههایم، که خیلی دلم برایشان تنگ شده، بهخصوص که عید هم در راه است و این دلتنگی با آمدن بهار افزون میشود.
منبع: شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- عدالت به سبک قیصر مسعود کیمیایی/یادداشتی از کامبیز نوروزی
- از پخش پیام صوتی کیمیایی تا حضور گلچهره سجادیه در نمایش «دندان مار»
- نسخه اصلاح و مرمت شده «دندان مار» در موزه سینما نمایش داده میشود
- بیتا فرهی به خانه ابدی بدرقه شد
- تشویق طولانی مسعود کیمیایی در «بازنمایش قصه ترانههای ماندگار»/ کیمیایی از غم نبود مهرجویی گفت
- بدرقه پیکرهای داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر به خانه ابدی
- به بهانه «خائنکشی»؛ کیمیایی از دریچه «قیصر»
- یک فرصت طلایی برای خائن کشی/ به بهانه پخش مینیسریال «خائنکشی»
- منتقد سینما: مسعود کیمیایی نزدیکترین فیلمساز ایرانی به جهان ملویل است
- بدرقه احمدرضا احمدی به خانه ابدی
- سیستان و بلوچستان و فقدان پرداختن فیلمسازانِ محلی به زادبوم/ نگاهی به فیلم «هوک»
- تکملهای بر یادداشت رمانتیسم خونبار
- رمانتیسم خونبار کمونیستی/ بررسی تحلیلی «گوزنها» و انقلاب مسلحانه
- اکران «خائن کشی» در جشنواره روتردام
- تغییر نسخه جشنوارهای «خائن کشی» برای اکران عمومی
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر
- اجرای طرح «اکران شبانه» سینماها در تعطیلات نوروز