سینماسینما، محمد تقی‌زاده
مستند «بی‌بی‌جان» ساخته نرگس جودکی و ایمان پاک‌نهاد، به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت
اولین مستند پژوهشی نرگس جودکی و ایمان پاک‌نهاد که سالها به حرفه روزنامه‌نگاری مشغول بودند، اثری قابل تامل و کم نقص از آب درآمده که علاوه بر ارزش‌های محتوایی، امتیازات زیاد فرمی نیز دارد. فیلم داستان دخترکشی و آداب و رسوم مردم افغانستان است که به بهانه واکاوی یک مورد مطالعاتی مشخص، در جریان یکی از این قتل‌های دردآور و آزاردهنده قرار می‌گیریم.
دغدغه‌مندی فیلمسازان در برجسته‌کردن این موضوع اجتماعی مهم که ماحصل سالها فعالیت روزنامه‌نگاری در عرصه اجتماعی بوده، اقدامی ارزنده و قابل‌تحسین در مستند بی‌بی‌جان است، اما نکته حائزاهمیت و امتیاز اصلی این مستند به قدرت داستان‌گویی و ساختار روایی فیلم مربوط می‌شود. جودکی و پاک‌نهاد در نخستین تجربه مشترک فیلمسازی خود، یک داستان پرتنش و عجیب را به جذاب‌ترین و در عین حال پرکشش‌ترین شکل ممکن روایت می‌کنند تا تعلیق بی‌بی‌جان و روایت خوش ریتم و قطره چکانی آن از جمله مزیت‌های مهم فرمی و روایی این مستند به شمار آید. اطلاعات این اتفاق شوم خیلی دقیق و جامع به مخاطب منتقل می‌شود و مسیر روایت داستانی بدون انحراف از خط اصلی، زیاده گویی، احساسات‌گرایی و سانتی‌مانتالیسم‌های رایج به طرز تاثیرگذار و باورپذیری به تصویر درآمده است. با وجود شنیع و خوفناک‌بودن اتفاق اصلی و مشخص‌بودن کامل علل و عوامل آن، فیلمساز به هیچ‌وجه در مقام قاضی و صادرکننده رای قرار نمی‌گیرد و با وجود سیاهی جغرافیای داستان، مستند هرگز به ورطه سیاه‌نمایی کشیده نمی‌شود.
استفاده نکردن از راوی، هرچند کار را برای ساخت فیلم‌‌های مستند که اطلاعات زیادی را در دل خود دارند، سخت و پیچیده می‌کند اما در صورت فائق‌آمدن بر این مشکل، ساختار روایی و داستانی فیلم تاحد زیادی به رئالیسم و واقع‌گرایی نزدیک می‌شود. در بی‌بی‌جان نیز فیلمسازان با گفت‌و‌گو با نزدیکان فرد خاطی(تکنیک مصاحبه) و نگارش جملات کوتاهی توانستند علاوه بر ارائه نسخه سینمایی‌تری از داستان (به جای ساختار رادیوگونه با نریتور)، به باورپذیری و واقع گرایی اثر نیز کمک کنند.
در کل، بی‌بی‌جان مستندی بی‌ادعا اما پرمحتوا است که قصه واقعی و هشداردهنده اجتماعی خود را به دقیق‌ترین، رساترین و جذاب‌ترین شکل روایت کرده، هرگز به دام کلیشه‌های احساسی و سیاه‌نمایی نمی‌افتد و ماجرای تلخ و گزنده خود را بدون آزار و اذیت تماشاگر تعریف می کند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
- گفتوگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با محمد احسانی، مستندساز/ توسعه کشور بدون توجه به محیط زیست امکانپذیر نیست
- همزمان با نمایش در جشنواره سینماحقیقت؛ پوستر «روزهای ناتمام» منتشر شد
- گذری در جشنواره سینماحقیقت/ گزارش تصویری
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- «ماهی سیاه کوچولو» نه سفارشی است نه سیاسی/ حاشیهنگاری بر سال ۱۳۶۰
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ مجوز ساخت سینمایی برای ۶ فیلمنامه صادر شد
- نگاهی به فیلم پرویز ساخته مجید برزگر / پرویز، مستند یک سقوط پس از هبوط
آخرین ها
- فوت آهنگساز جوان؛ امیر ملوکپور درگذشت
- نامزدی دو بازیگر فیلم علی عباسی در اسکار
- یک فیلم از کارگردان ایرانی در ساندنس/ آغاز جشنواره آمریکایی بعد از آتشسوزی لسآنجلس
- با حضور احتمالی دیکاپریو و اسکورسیزی؛ اقتباس سینمایی «شیطان در شهر سفید» جان گرفت
- فیلم رسولاف در میان کاندیداهای نهایی آکادمی/ «دانه انجیر معابد» نامزد اسکار بهترین فیلم بینالمللی شد
- نامزدهای اسکار ۲۰۲۵ اعلام شد/ انیمیشن ایرانی در جمع نامزدهای نهایی اسکار
- معرفی نامزدهای تمشک طلایی؛ «جوکر ۲» با ۷ نامزدی پیشتاز بدترینهای سال شد
- غولی که دنیای سرگرمی را میبلعد/ آیا درآمد نتفلیکس در سال جدید بیشتر از ۴۰ میلیارد دلار می‌شود؟
- نشریه ورایتی پیشبینی کرد؛ انیمیشن ایرانی نامزد جایزه اسکار می‌شود
- مراسم رونمایی و اکران فیلم مستند «آواز باد» / گزارش تصویری
- به بهانه سریال «زخم کاری»/ فقط خشونت است و حرص و آز
- فوت برنده جوایز اسکار، کن و سزار؛ برتراند بلیه درگذشت
- نشان ویژه «روابطعمومی پیشگام در کاربرد هوش مصنوعی» به همراه اول اعطا شد
- «جن زدگان» ایبسن روی صحنه تئاتر شهرزاد میرود
- با موافقت شورای پروانه فیلمسازی؛ مجوز ساخت سینمایی برای ۶ فیلمنامه صادر شد
- صداپیشه «مهمونی» به «۱۰۰۱» پیوست
- تنها یک فیلم کوتاه، سهم سینمای ایران در برلین؛ فیلم‌‌های جشنواره برلین ۲۰۲۵ اعلام شد
- جوایز سینمایی لومیر اهدا شد؛ ۵ جایزه به «امیلیا پرز» رسید/ «دانه انجیر معابد» بهترین محصول مشترک اروپا شد
- به بهانه تبلیغات «کیولین» و «بنمانو» در سریال «قهوه پدری» مهران مدیری؛ جایی که برندها به قلب داستان میرسند
- هتتریک دیزنی در ۲۰۲۴/ فروش «موآنا ۲» از مرز یک میلیارد دلار گذشت
- نمایندگان جدید وزارت ارشاد در شورای صدور مجوز ساترا معرفی شدند
- «تاری» در راه لهستان
- نکوداشت خسرو سینایی برگزار شد؛ سینماگری که فردگرا و خودنما نبود
- مراسم جوایز «جوی» برگزار شد/ هاپکینز، فریمن و دیگر ستارهها در عربستان
- هوشنگ مرادی کرمانی: هیچ وقت مُهر سیاسی نخوردم و نمیخورم
- آغاز به کار نخستین نمایشگاه «اهواز پترواکس» با حضور همراه اول
- جزئیاتی درباره «۱۰۰۱ قاب»؛ قصه شهرزاد و هزار و یک شب در جشنواره برلین
- ویژگیهای تفکری که سینما را از بنبست و سکون نجات داد
- «خائن کشی» آنلاین می‌شود
- مستند «در میان امواج» و روایتی زنانه از جنوب ایران
