سینماسینما، محمد تقی‌زاده
مستند «بی‌بی‌جان» ساخته نرگس جودکی و ایمان پاک‌نهاد، به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت
اولین مستند پژوهشی نرگس جودکی و ایمان پاک‌نهاد که سالها به حرفه روزنامه‌نگاری مشغول بودند، اثری قابل تامل و کم نقص از آب درآمده که علاوه بر ارزش‌های محتوایی، امتیازات زیاد فرمی نیز دارد. فیلم داستان دخترکشی و آداب و رسوم مردم افغانستان است که به بهانه واکاوی یک مورد مطالعاتی مشخص، در جریان یکی از این قتل‌های دردآور و آزاردهنده قرار می‌گیریم.
دغدغه‌مندی فیلمسازان در برجسته‌کردن این موضوع اجتماعی مهم که ماحصل سالها فعالیت روزنامه‌نگاری در عرصه اجتماعی بوده، اقدامی ارزنده و قابل‌تحسین در مستند بی‌بی‌جان است، اما نکته حائزاهمیت و امتیاز اصلی این مستند به قدرت داستان‌گویی و ساختار روایی فیلم مربوط می‌شود. جودکی و پاک‌نهاد در نخستین تجربه مشترک فیلمسازی خود، یک داستان پرتنش و عجیب را به جذاب‌ترین و در عین حال پرکشش‌ترین شکل ممکن روایت می‌کنند تا تعلیق بی‌بی‌جان و روایت خوش ریتم و قطره چکانی آن از جمله مزیت‌های مهم فرمی و روایی این مستند به شمار آید. اطلاعات این اتفاق شوم خیلی دقیق و جامع به مخاطب منتقل می‌شود و مسیر روایت داستانی بدون انحراف از خط اصلی، زیاده گویی، احساسات‌گرایی و سانتی‌مانتالیسم‌های رایج به طرز تاثیرگذار و باورپذیری به تصویر درآمده است. با وجود شنیع و خوفناک‌بودن اتفاق اصلی و مشخص‌بودن کامل علل و عوامل آن، فیلمساز به هیچ‌وجه در مقام قاضی و صادرکننده رای قرار نمی‌گیرد و با وجود سیاهی جغرافیای داستان، مستند هرگز به ورطه سیاه‌نمایی کشیده نمی‌شود.
استفاده نکردن از راوی، هرچند کار را برای ساخت فیلم‌‌های مستند که اطلاعات زیادی را در دل خود دارند، سخت و پیچیده می‌کند اما در صورت فائق‌آمدن بر این مشکل، ساختار روایی و داستانی فیلم تاحد زیادی به رئالیسم و واقع‌گرایی نزدیک می‌شود. در بی‌بی‌جان نیز فیلمسازان با گفت‌و‌گو با نزدیکان فرد خاطی(تکنیک مصاحبه) و نگارش جملات کوتاهی توانستند علاوه بر ارائه نسخه سینمایی‌تری از داستان (به جای ساختار رادیوگونه با نریتور)، به باورپذیری و واقع گرایی اثر نیز کمک کنند.
در کل، بی‌بی‌جان مستندی بی‌ادعا اما پرمحتوا است که قصه واقعی و هشداردهنده اجتماعی خود را به دقیق‌ترین، رساترین و جذاب‌ترین شکل روایت کرده، هرگز به دام کلیشه‌های احساسی و سیاه‌نمایی نمی‌افتد و ماجرای تلخ و گزنده خود را بدون آزار و اذیت تماشاگر تعریف می کند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
- گفتوگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با محمد احسانی، مستندساز/ توسعه کشور بدون توجه به محیط زیست امکانپذیر نیست
- همزمان با نمایش در جشنواره سینماحقیقت؛ پوستر «روزهای ناتمام» منتشر شد
- گذری در جشنواره سینماحقیقت/ گزارش تصویری
نظر شما
پربازدیدترین ها
- ردپای یک کارگردان مؤلف / نگاهی به فیلم‌‌های کوتاه سعید روستایی
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» می‌شود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- موقعیت فیلم‌‌های ایران و سینماگران فراملی در فرانسه
آخرین ها
- درباره پوستر جشنواره فیلم فجر پوستری که هرساله بحث برانگیز می شود
- اختصاصی سینماسینما/ نامه امیر اثباتی به کمال تبریزی؛ کنجکاوم بدانم قرار است در شورای پروانه نمایش چه گلی به سر سینما بزنید
- با تصویری از فیلم سینمایی «مادر»؛ پوستر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد
- برآیندی از نظرسنجیهای مختلف؛ بهترین فیلم‌‌های ۲۰۲۴ به انتخاب بیش از ۴۰۰ منتقد
- «ژاله علو مرگ ندارد»/ بدرقه پیکر ژاله علو به خانه ابدی
- «دِویل» به ۵ اجرای پایانی رسید/ بررسی نمایش در یک گفتگوی مجازی
- سوینا منتشر می‌کند؛ ۳ داستان کوتاه با صدای نازنین مهیمنی
- با حکم وزیر ارشاد؛ اعضای جدید شورای پروانه نمایشِ فیلم‌‌های سینمایی منصوب شدند
- رونمایی از دو سرویس همراه اول در بازدیدهای معاون راهبردی رئیسجمهور و رگولاتوری
- هیات امنای انجمن سینمای جوانان ایران منصوب شدند
- کتاب «صحنه عشق من است» رونمایی می‌شود/ تقدیر از ادنا زینلیان
- خسرو خسروشاهی: کسی دیگر در دوبله نمانده است/ امیدوارم چراغ دوبله خاموش نشود
- نخستین جایزه ملی پویانمایی فراخوان داد
- رونمایی از سرویسهای دیجیتال و هوش مصنوعی همراه اول با حضور وزیر ارتباطات
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ فیلمِ بعدی نولان، اقتباسی از اودیسه است
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ هیأت داورانِ فیلم‌‌های کوتاه داستانی معرفی شدند
- آیا بهروز شعیبی گزینه خوبی برای مدیریت انجمن سینمای جوان است ؟
- همه در اندوه خاموشی صدایی ماندگار/ پیامهای تسلیتی که برای درگذشت ژاله علو منتشر شد
- میزبانی ۱۱ سالن از جشنواره بینالمللی تئاتر فجر
- اعضای آکادمی سینمای مستند ایران انتخاب شدند
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ بهروز شعیبی مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران شد
- شبنشینی غیرایرانی در هفتِ یلدایی
- جوایز ادبی و دوستان و دشمنان واقعی
- انتقاد نویسنده روزنامه اعتماد از جشنواره سینما حقیقت : اغلب آثار شلخته و پروپاگاندایی بودند
- بلا گردان / در حاشیه مستند «ضد قهرمان»
- کوتاه درباره «ملاقات با جادوگر» لمپنیسم سینمایی!
- بازدید معاون اول رییسجمهور و وزیر ارتباطات از غرفه همراه اول
- پس از ۳۸ سال؛ رئیس فیپرشی استعفا داد
- نمایش غلامرضا لبخندی / گزارش تصویری
- جشنواره ملی تئاتر کوتاه کیش افتتاح شد/ معرفی داوران بخش عکس
