سینماسینما، حمید باباوند
سریال The Crown (تاج) پر است از ارجاعات مختلف تاریخی که بسیاری از آنها دقیق است و بدون دخل و تصرف. بدیهی است که هدف از تولید آن نشان دادن ثبات ملکه و تغییر دولتها و البته نمایش هوش و درایت فرمانروای بیتغییر است!
اما سریال The Crown یک محذوف بسیار بزرگ دارد: نفت! بریتانیا نزدیک سیصد سال با کمپانی هند شرقی تجارتهای مهم پارچه و چای و … را در اختیار داشت. علاقه به حضور در تجارتهایی که مصرف عمومی دارند یکی از رفتارهای معمول در اقتصاد است. اقتدار و انحصار کمپانی هند شرقی در قرن نوزدهم از بین رفته بود، درست همان زمان که نفت میآمد تا نقش جدی در اقتصاد دنیا و زندگی روزمره پیدا کند.
وقتی در ابتدای قرن بیستم نفت میآمد که اهمیت خودش را به رخ دنیا بکشد، بریتانیا با حضور در این بازار جایگاه خاصی برای خود دست و پا کرد. شاید نوشتن از نقش و نقشهی این حکومت در تجارت نفت کمی خارج از حوصله نقد یک سریال تلویزیونی باشد.
نفت کالای رانتی در تجارت دنیا است. کشورهای دارای ذخایر نفتی عموماً اقتصادهای رانتی دارند، مگر این که درآمدهای نفتی نقشی در ادارهی حکومت نداشته باشند. حاکمانی که درآمد ویژه نفت را تجربه کردند، بعد از چند دهه تصمیم گرفتند که سهم سرمایهگذار از تجارت را کم کرده و دست او را کوتاه کنند. بنابراین به سراغ ملیکردن صنعت نفت رفتند و از دل درآمدهای عظیم نفتی، صنایع سنگین راه انداختند. متاسفانه عموم این حاکمان با زیادهخواهیشان منجر به وضعیتی شدند که کشورهایشان خیلی زود درگیر دیکتاتوری و نابودی صنایع شوند. داستان رانت و یارانه تراژیکترین داستان همهی اعصار است. بگذریم.
ملکه الیزابت وقتی به تاج و تخت رسید که جریانهای ملیسازی صنایع نفت آغاز شده بود. شرکت بریتیش پترولیوم که امروز یکی از هفت شرکت بزرگ صنایع پتروشیمی در دنیاست (با ارزشی حدود ۳۰۰میلیارد دلار)، آن روزها با اسامی دیگری در ایران و عراق و بعدها در ترکیه و عربستان مشغول تجارت میلیاردیاش بود. سریال The Crown برای درآمد چند هزار پوندی ملکه از جفتگیری نریانش با مادیانهای دیگر قصه میسازد اما چیزی دربارهی نفت و تجارتش نمیگوید. آنتونی ایدن در خاطراتش از درگیری با ایران مینویسد: وقتی که بعد از استعفا روی کشتی تفریحیام مشغول استراحت بودم، ملکه خبر پیروزیمان در دادگاه لاهه را برایم فرستاد.
حذف داستان نفت از سرگذشت ملکه دقیقا مانند داستان محذوف رابطه بریتانیا با اسراییل است. ما عادت داریم به شنیدن روایتهایی که همهی دنیای غرب را یک کاسه و حامی صهیونیستها نشان دهند اما واقعیت امر آن است که اسرائیل، بریتانیا را بزرگترین دشمن تاریخی خود میداند. هدف اولین ترورهای جاسوسان اسرائیلی، فرماندهان ارتش بریتانیا در سرزمینهای اشغالی بودند. بریتانیا بزرگترین مانع برای شکلگیری دولت اسرائیل بود و همکاری آنها در برابر جمال عبدالناصر از مهمترین مسائل سیاستخارجی بریتانیا بوده است. شاید برای مخاطب بریتانیایی این مجموعه داستان اسرائیل آشنا باشد اما به یقین برای ما دور از ذهن است. برای من جای تعجب است که بینندگان ایرانی این مجموعه حساسیتی نسبت به حذف داستان نفت و ایران در این سریال واکنشی نشان ندادهاند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- با «بیگانگان در قطار»؛ دیوید فینچر فیلم هیچکاک را بازسازی میکند
- به هواداران اطمینان داد؛ آرنولد متوقف نمیشود/ بازی در سریال با وجود عمل قلب
- آدام سندلر و جورج کلونی در فیلمی از بامباک همبازی میشوند
- نتفلیکس داغ بازیگران را تازه کرد/ انتشار آگهی استخدام مدیر تولید هوش مصنوعی
- «داستان شگفتانگیز هنری شوگر»؛ پروژه جدید وس اندرسون/ همکاری با نتفلیکس
- اعتصاب نویسندگان سریال دنیرو را تعطیل کرد
- «ملوان جنگ» با دوبله اختصاصی در فیلمنت عرضه شد/ فیلمی که سریال شد
- نتفلیکس دستور ساخت اولین سریال رابرت دنیرو را داد
- در جبهه غرب خبری نیست؛ چیزهایی که نمیدانی
- زمان نمایش فیلم بعدی دیوید فینچر اعلام شد/ همه چیز درباره «قاتل»
- نامزدهای جوایز آنی معرفی شدند/ نتفلیکس در صدر
- جزییات سریال کورئیدا هیروکازو برای نتفلیکس روشن شد/سِیری در آشپزی
- تازههای اکتبر نتفلیکس؛ از پرستار خوب تا اسکوبی دو
- نتفلیکس یک میلیون مشترک از دست داد
- نتفلیکس تایید کرد؛ ساخت سریال مستند بکهام با کارگردانهای اسکاری
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
آخرین ها
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند