سینماسینما، ونداد الوندیپور
یک سینماگر، مثل هر هنرمند دیگری اگر بخواهد کارش را با سیاست در آمیزد در بدو ورود با یک دوراهی روبرو می شود؛ دو راهی با دو مقصد کاملا متفاوت و متضاد؛ تبلیغ یا انتقاد.
فیلمسازی که راه تبلیغ را انتخاب می کند، فیلمی می سازد در خدمت دیدگاه ها و پروپاگاندای قدرت سیاسی حاکم. فیلمی سفارشی و متکی بر منابع مالی دولتی که از مواضع و اقدامات حاکمان دفاع می کند و سعی می کند مردم را وادارد این مواضع و اقدامات را بپذیرند و تحسین کنند. مثالش برخی از فیلم های ساخته شده در شوروی سابق است یا بعضی از فیلمهایی که در دهه ۱۹۳۰ در مدح و تبلیغ عقاید فاشیستهای آلمانی و ایتالیایی ساخته شدند.
اما در نقطه مقابل، با فیلمسازی طرف هستیم که مسیر دست چپ، یعنی «انتقاد» را انتخاب می کند. انتقاد از کج روی ها و مواضع غیر مردمی قدرت حاکم. او نه تنها با قدرت مداران سازش نمی کند بلکه تلاش می کند نتایج نظرات و اقدامات غلط آنها نظیر استبداد و اختلاف طبقاتی و تبعیض و نابرابری های اجتماعی را نقد کند و در معرض دید مردم بگذارد و حقوق شهروندان را گوشزد کند. برخلاف فیلمساز رسته تبلیغ، هدف وی نه کمک به حاکمان که یاری رساندن به محکومان است.
سینماگر منتقد، برخلاف فیلمساز تبلیغاتچی که از پاداشهایی که قدرت در اختیارش می گذارد بهره مند می شود، کم و بیش با مشکل مواجه بوده و باید بابت مواضع منتقدانه اش هزینه بدهد. بسته به جایی که هست، ممکن است برای گرفتن مجوز، تهیه یا اکران و پخش فیلمش با مشکل روبرو شود، خانه نشین شود یا گاه هزینه های سنگین تری پرداخت کند. برای مثال، در دهه ۱۹۵۰ و در جریان حرکت موسوم به مک کارتیسم، بسیاری از فیلمسازان دگراندیش یا از سینمای امریکا بیرون رانده شده یا از امکان فیلمسازی محروم شدند. بسیاری از سینماگران آزادیخواه شوروی سابق هم سرنوشتی مشابه داشتند. این را هم باید اضافه کرد که انتخاب مسیر تبلیغ یا انتقاد صرفا مختص کارگردانان نیست و همه دست اندرکاران سینما از فیلمنامه نویس گرفته تا بازیگر و غیره را در بر می گیرد؛ هر آن کس که دارای دیدگاه و استقلال شخصیت است و نسبت به خود و دیگران احساس مسئولیت می کند، یا نمی کند.
و در این میان تاریخ قضاوت خواهد کرد که کار کدام یک از این دو گروه ارزشمند است و در خدمت ارزش های والای انسانی. مردم هم چشمان تیزبینی دارند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اصغر فرهادی در لسآنجلس فیلم میسازد
- در روز همبستگی؛ نویسندگان بریتانیا در حمایت از اعتصاب در آمریکا به خیابان میآیند
- سینمای ایران جایگزین هالیوود در روسیه میشود؟
- پرسشهایی درباره یک دیدار سینمایی زیر سایه سیاست
- فیلمسازی در عربستان رشد میکند/ پاداشها و طرحهای تشویقی برای سازندگان فیلم و سریال
- تماشاگران چینی به «مرگ بر روی نیل» هالیوودی اقبال نشان ندادند
- کارگردان «پدرخوانده» در پیادهروی مشاهیر هالیوود ستارهدار شد
- پایان محدودیتهای سینمایی در هالیوود
- مدیر جشنواره فیلم عربستان از کن میآید
- چارلز گرودینِ کمدین درگذشت
- پیشنهاد ۹ میلیارد دلاری «آمازون» برای خرید یک کمپانی
- گیشه آمریکا در تسخیر «خشم مردانه» جیسون استاتهام
- بازیگران در صف مخالفان گلدن گلوب/ اسکارلت جوهانسون نامه داد
- اصغر فرهادی در لیست کارگردانانی که فیلم بد نمیسازند!
- «گلدن گلوب» دست به اصلاحات میزند/ افزایش ۵۰ درصدی اعضا
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد
نوشته بسیار بجا و خوبی بود. تشکر از سینما سینما