سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی
“جدال” یا “کشمکش” (CONFLICT) یکی از عناصرمهم شخصیت پردازی است. درفضای یک داستان یا فیلمنامه و نمایشنامه، رویارویی یا درگیری و تعارض شخصیت اصلی (قهرمان) با فرد یا گروهی از افراد دیگر که در برابر او قرار می گیرند، منجر به کشمکش یا جدال میان آن ها می شود. این درگیری ممکن است تنها به جدال بین فرد با شخص یا اشخاص دیگری محدود نشود . گاه می تواند این کشمکش میان یک فرد با طبیعت، جامعه و یا حتی شرایط جغرافیایی و برخی پدیده های اقلیمی باشد. در مواردی نیز یک شخصیت در شرایطی خاص، با برخی از خصایل روحی – روانی و اخلاقی خود درستیز باشد و در کنش و واکنشی آشکار، درگیر جدال وکشمکش شود. وقتی یک قهرمان با برخی از تمایلات درونی خود مقابله می کند، خود را درگیر یک کشمکش جدی می کند. شاید کم اهمیت شمردن این گونه از درگیری ها، به این دلیل باشد که گاه دارای نمودی فیزیکی و عینی و قابل مشاهده نیستند . اما به هرحال برای کسی که در این کشمکش خود را درگیر می بیند، عملی توان فرسا به حساب می آید. کسانی هم ممکن است تنها از طریق درگیری ذهنی و درونی، واکنش هایی از خود بروز دهند که نشان دهد اسیر یک کشمکش ذهنی شده اند. صدالبته نباید انتظار داشت که در این دسته از کشمکش ها نیز مثل درگیری یک شخصیت با فرد یا گروهی از افراد، دارای کنش ها و واکنش های عینی، فیزیکی و ملموسی باشد. در واقع در این دسته از کشمکش ها با همه توان فرسایی شان، نه مشت و لگدی زده می شود نه زخمی بر چهره ای می نشیند و نه دندانی شکسته می شود!
در بسیاری از داستان ها و فیلمنامه ها و نمایشنامه ها، گاه ممکن است یک شخصیت همزمان با چند نیروی متضاد درگیر و درحال ستیز باشد. یعنی فرد می تواند درحالی که با خودش در جدال است، در همان حال با فرد دیگر یا با پدیده و شرایط اقلیمی دیگری نیز در حال کشمکش باشد. در بسیاری از شخصیت پردازی ها در فیلمنامه ها و جلوه های عینی همین وضعیت پیچیده را در بسیاری از فیلم ها به خوبی می توان شاهد بود. در واقع، تصاویر روی پرده تجلی عینی کنش ها یا واکنش های شخصیت موردنظرمان در جریان همین درگیری ها و جدال های فیزیکی و غیر فیزیکی یا ذهنی است. نمود عینی این کنش ها و واکنش ها، فضای تصویری یک فیلم سینمایی یا تلویزیونی را شکل می دهد. ما از طریق همین تصاویر، به عنوان نمودهای خارجی و عینی پدیده ها، با زوایای پنهان و آشکار یک شخصیت آشنا می شویم. تنها به کمک همین تصاویر و رمز گشایی از برخی نشانه ها و تفسیر مفاهیم نمادین است که از منظر روانشناختی به تحلیل شخصیت می پردازیم. چرا که می دانیم، دوربین فیلمبرداری و پس از آن، هنر “تدوین” و مهارت تدوینگر هوشمند، به ما این امکان را می دهد که بتوانیم با استفاده از نور و سایه روشن و زوایای خاص دوربین، احساسات متفاوتی از غم و شادی و ترس و دلهره و زشتی و زیبایی را بر روی پرده به نمایش بگذاریم و صد البته نباید از یاد برد که ما در تحلیل شخصیت از این کنش ها و واکنش ها تنها برای شناخت وضعیت روحی شخصیت موردنظرمان در یک داستان یا فیلمنامه و… بسنده نمی کنیم، بلکه با استفاده از همین نمونه ها، می توانیم به واکنش تماشاگران یا مخاطبان یک داستان یا فیلم و نمایش نیز پی ببریم و دریابیم که تصاویر روی پرده، به راستی چه تاثیری در برانگیختن احساسات آنان داشته است و تا چه اندازه مو جب ایجاد اندوه و غم، امید و اشتیاق و ترس و تردید یا شور وهیجان در وجودشان شده است؟
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- راهیابی فیلمنامه «یکشنبه» به بخش نهایی فستیوال «۱۳ ترسناک»
- انتشار فراخوان دَهمین دورهی انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران
- چهلمین کتاب ایوب آقاخانی منتشر شد
- انتشار نمایشنامه آیلتس ۶.۵ به دو زبان فارسی و انگلیسی
- آیین اختتامیه «چهار راه» نیمه اسفند برگزار میشود
- ترجمه نمایشنامه و فیلمنامه و دیدگاههای رایج
- نامزدهای مسابقه نمایشنامهنویسی جشنواره تئاتر فجر اعلام شد
- حداقل دستمزد نگارش فیلمنامه اعلام شد
- آدمهای بد دلنشین و ذهنِ گوش به زنگِ هنرمند
- “نمای نزدیک”/ دشواریهای کار فیلمنامهنویسی!
- «کوچه ژاپنیها» و «عنکبوت» مجوز ساخت گرفتند
- نقطه ضعف سریالهای ماه رمضان از نگاه نویسنده «دورهمی»
- داریوش مهرجویی مجوز ساخت گرفت
- تدارک اشکان خطیبی برای «نفرین قحطیزدهگان»
- موافقت شورای پروانه ساخت با سه فیلمنامه
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
آخرین ها
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند
- شب تئاتریها برای شمس لنگرودی
- معرفی یک کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- صحرا اسداللهی از جشنواره بیروت جایزه گرفت
- «شهرک» به «کازابلانکا» رفت
- در جشنواره فیلم کلاسیک؛ جشن ۳۰ سالگی «داستان عامهپسند»/ بازیگران گرد هم آمدند
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟