علی نعیمی:
نوشتن از جهانبینی عباس کیارستمی و عینیت بخشیدن آثارش در لابلای یک زندگی بیش از آنکه نیاز به زمان و فرصتی مناسبتر داشته باشد به دلیل آنکه شاید در انتهای هر مقاله و نوشتهای نتوانیم به طور دقیق متوجه شویم که عباس کیارستمی از دنیای پیرامون خود چه چیزی میخواسته است بیشتر نیازمند آن هستیم تا یک مخاطب چند وجهی با سلایق مختلف باشیم .
عباس کیارستمی نه به خاطر آثار سینماییاش و نه به خاطر فعالیتهای هنریاش است که خیلی مهم است. این جمله شاید در قامت یک نوشته باعث شود مخاطب از همان ابتدا نگارنده را متهم به کجانگاری نسبت به یک هنرمند سرشناس کند. برای همین از همان ابتدا باید تفکیک کنیم که از چه کیارستمی صحبت میکنیم. کیارستمی فیلمساز؟ یا کیارستمی به مثابه یک جریان سیال در زندگی؟ با همین پیش فرض هم اگر بخواهم از کیارستمی فیلمساز صحبت کنم قطعا از فردی حرف خواهم زد که دنیای آثارش یک جریان آزاد و رها بر پهنه یک رخداد انسانی شکل گرفتهاند که به نیکی در تقابل خیر و شر راه سعادت را بر میگزینند. صحبت از فیلمسازی کیارستمی صحبت از بدیهیترین واژههای ممکن در زندگی روزمره انسان است. انسانی که فارغ از واژههای دست و پا گیر و فارغ از آنکه بخواهد درگیر سختیها و ملالتهایی همچون عشق و نفرت شود خود زندگی را زندگی میکند. استرس، هیجان، آرامش، رهاشدگی و هزاران احساس دم دستی که شاید هر روز در کنار ما و با ما است و آن را نمیبینیم و حس نمیکنیم.
شاید از این منظر بتوانیم عباس کیارستمی را اجتماعیترین فیلمساز جریان ساز سینمای ایران دانست که با آگاهی از مضرات ورود مستقیم به دنیای سیاست و نگاه مستقیم اجتماعی، روایتگر بی واسطه لحظاتی از زندگی مردمانی است که نه میخواهند تسلیم جبر روزگار شوند و نه آنچنان با او همراه و همقدم.
عباس کیارستمی نقاشی شاعر است که سرودههایش در نقاشیها و عکسهایش متجلی است. آنجا که به سراغ تک درختان جدا مانده از اجتماع طبیعت که در گوشهای تنومند و پرغرور ایستادهاند، میرود و یا لنز دوربینش را بر روی جادههای سپید و وهمآلود و راز آلود جادههای بیانتها زوم میکند و گاهی با همان دوربین به سراغ درهای قدیمی و کهنه و غمگین شهرهای بزرگ میرود که در گذر زمان و در کشاکش دنیای پر از تجمل سعی در بقا و ایستایی دارند، نمیتوانیم باور کنیم چنین نگاهی یک روز میمیرد. مرگ در قامت کیارستمی دویدن به سوی کمال است. کمالی بالاتر و والاتر از رویای کودکی که دفتر مشقاش در کیف همکلاسیاش جا مانده و دستان پر مهر خداوند آن را تکمیل شده روی میز معلم میگذارد.
در این به هم ریختگی واژگان همانطور که ابتدا هم گفتم نمیتوانم نقطه عطفی را در خصوص کیارستمی و جهانبینیاش پیدا کنم. مثل شعرهای سعدی که همانقدر که ساده به جان مینشینند همانقدر هم سخت و غیرقابل سرودن هستند. کیارستمی مابین همین واژهها کشف میشود. سهل و ممتنع.
مرگ ناگهان سر و کلهاش پیدا میشود. مثل همان غروب روز دوشنبه ۱۴ تیرماه در پاریس. وقتی که قرار است تمام قرار مدارهای زندگی بر مبنای هستی شکل بگیرد، عصیان و نیستی دست در دست هم از غروب مردی میگویند که شاید خیلیها او را در حد یک نام بزرگ میشناسند اما او بزرگ بود و آثارش و هنرش بدون آنکه بخواهیم بر پهنه جریان سیال زندگی روان بود.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- وداع با منتقد مشهور فرانسوی که دوستدار سینمای ایران بود/ تمجید فرمو از میشل سیمان
- ۶ مستند از ایران به جشنواره ایدفا دعوت شدند
- فیلمهای مهرجویی، کیارستمی و دیگران در استرالیا
- داغ و شرم؛ یاس و زخم/ درباره داریوش مهرجویی
- وقتی اسکورسیزی جذب کیارستمی شد
- منتقدان ایندیوایر انتخاب کردند؛ ۱۰۰ فیلم برتر دهه ۱۹۸۰/ «خانه دوست کجاست» کیارستمی هجدهم شد
- آفتاب اومد بالا رفیق چه آفتابی!/ نگاهی به فیلم «طعم گیلاس»
- موزه سینمای ایران منتشر کرد؛ دو متخصص صدای سینمای ایران از «عباس کیارستمی» گفتند
- آثار کیارستمی و کارلوس سائورا در برزیل نمایش داده میشود
- یاد عباس کیارستمی افتادم که میگفت خدا کند میرکریمی، همان سیدرضای کودک و سرباز بماند
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر
- اجرای طرح «اکران شبانه» سینماها در تعطیلات نوروز