سینماسینما، ایلیا محمدینیا
وقتی در نخستین تجربه های خوانش شعر فروغ در سالهای دور به اینجای شعری از او رسیدم که گفت “تنها صداست که می ماند” همان زمان و حتی تا سالها بعد احساسم این بود که این بخش از شعر بیش از آنکه بر آمده از یک پیش بینی شاعرانه باشد بیشتر ناشی از یک احساس قشنگ و شیک شاعرانه است. اما از طرفی می دانستم این شعر را کسی گفته که با جادوی تصویر در زمان خود بسیار آشنا است. فیلم بازی کرده و فیلم ساخته بود.
بعدها از زبان عباس کیارستمی جایی شنیدم یا خواندم که برای ساخت و کارگردانی فیلم، بیشتر از فیلمبردار، صدابردار است که اهمیت دارد. درک چندانی از این نگاه ایشان نداشتم. همچون شعر ی که فروغ گفته بود احساسم این بود که این حرف کیارستمی بیش از آنکه برآمده از یک دیدگاه یقینی باشد بیشتر ناشی از یک احساس قشنگ است که ربط چندانی با واقعیت فیلمسازی ندارد. اما من همچون همیشه فکر می کردم تصویر ماندگاری بیشتری دارد. تا اینکه فیلم «شیرین» کیارستمی را دیدم. اثری که هیچگاه نه در جشنواره های خارجی و نه در میان بسیاری از منتقدان و طرفداران او در اینجا قدر ندید.
فیلم شیرین برای من حلقه گمشده درک شعر فروغ بود. جایی که در آن تصاویر جذاب بازیگران شناخته شده سینما در آن سالها، رفته رفته در مقابل صدا رنگ می بازد و مخاطب دیگر تماشای تصاویر فیلم برایش آنقدر اهمیت پیدا نمی کند که صدای فیلم. در فیلم شیرین تماشاگر با صدای فیلمی که ظاهرا نمی بیند تصاویر فیلم شیرین را بازنمایی می کند همچنان که سیمای فرهاد و شیرین و خسرو فیلم را در ذهنش آنگونه که دوست دارد می سازد. لوکیشن فیلمش را هم بنابر سلیقه اش طراحی و سکانس ها و پلان ها فیلم ذهنی اش را دکوپاژ می کند. در واقع همچنان که از فحوای متن بر می آید کیارستمی در فیلم به عدد تماشاگران فیلم شیرین از یک فایل صوتی و یک متن مشترک فیلم تولید می کند. فیلمی منحصر به فرد برای هر تماشاگر که شبیه فیلم تماشاگر دیگری نیست همچنان که شبیه فیلم کیارستمی هم نیست.
کیارستمی به ما آموخت که در پس صداها می توان تصاویر ذهنی خود را ساخت اما با تصاویر صرف نمی توان صداها را بازتولید کرد و این جادوی صداست. درست همان چیزی که فروغ فرخزاد گفته بود “تنها صداست که می ماند”.
دیدن دوباره فیلم زیبای «شیرین» کیارستمی در این روزهای قرنطینه و کرونا می تواند ما را به درک بهتری از اهمیت ماندگاری صدا برساند.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مرثیهها در فراقِ فروغ؛ نامت سپیده دمی است
- شایعه فروش آثار تجسمی مربوط به فروغ فرخزاد و سهراب سپهری/ سریال و فیلم مستند سهراب و فروغ به زودی کلید میخورد
- نمایش «طعم گیلاس» در قزاقستان
- در بخش ۱۰ فیلم برتر؛ «کلوزآپ» عباس کیارستمی در جشنواره ایدفا اکران میشود
- کیارستمی در آثار خود بیشتر به دنبال راه حل بود/ فرم برای کیارستمی همیشه اهمیت داشت
- معرفی نامزدهای دریافت گیلاس طلای جشنواره فیلم عباس کیارستمی
- افسون «کلوزآپ»/ یادداشت محمد حقیقت به مناسبت زادروز عباس کیارستمی
- در مراسم نکوداشت «عباس کیارستمی» مطرح شد: کیارستمی آبرودار واژه کار بود/ فیلمسازی کیارستمی در مسیر عکاسی او است
- رونمایی از پوستر اولین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- باشگاه سینمایی «جاده ابریشم» برگزار میکند؛ بزرگداشت عباس کیارستمی در پاریس
- معرفی هیات داوران اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- هوتن شکیبا: دوست داشتم به جای همایون ارشادی در «طعم گیلاس» باشم
- تمجید هانکه از سینمای بیهمتای کیارستمی
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- برای دومین دوره؛ ایریس نوبلوخ رئیس جشنواره کن شد
- مجوز ساخت سینمایی برای ۸ فیلمنامه صادر شد
- اکران آنلاین «بچه زرنگ» از ۵ فروردین
- میزبانی عمارت نوفل لوشاتو از بیش از ۵۰ هزار مخاطب در سال ۱۴۰۳
- بیست و یکمین جشنواره تصویر سال در ایستگاه پایانی/ برگزیدگان معرفی شدند
- هومن عظیمی مدیرکل مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی شد
- درباره سریال جاسوسی «سازمان »با تم روانشناختی
- راهیابی انیمیشن ایرانی به جشنواره هپی ولی آمریکا
- از ۲۵ فروردین؛ سریال هومن سیدی به شبکه نمایش خانگی میآید
- مهدی مسعودشاهی درگذشت
- نمایش «مرسی آقای لانگلوا» در شب فرهنگی ایران و فرانسه
- پایان مهلت ثبتنام بخش رسمی جشنواره کن/ فیلمهایی که شیفتگان سینما را مشتاق جشنواره فرانسوی میکند
- به کارگردانی گرتا گرویگ؛ جیمز باند سابق به دنیای نارنیا میرود
- ترویج فرهنگ نیکوکاری با حمایت همراه اول از بیماران پروانهای
- معرفی بستههای ویژه رومینگ نوروزی همراه اول
- دیوان عالی کشور تایید کرد؛ حکم قصاص و زندان عاملان قتلِ داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر
- ۵ فیلم کوتاه ایرانی در بخش رقابتی جشنواره سوئیس
- اسپانسر ساسی مانکن و معاویه کیست؟
- در دومین هفته اکران؛ تیزر «هفت بهارنارنج» منتشر شد
- پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۹ فیلمنامه صادر شد
- هفت نکته از جشنواره ۴۳ فیلم فجر/فیلمسازی به مثابه شغل کارمندی
- ناگفته های منوچهر شاهسواری از سریال در پناه تو
- بلاگرهای سینمایی، بلایی سینمایی
- فوت «اشرف سادات» فیلمهای داودنژاد/ بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم دوبی درگذشت
- فوت بازیگر «هری پاتر» و «دکتر هو»/ سایمون فیشر-بکر درگذشت
- همراه اول و وزارت نفت برای هوشمندسازی صنعت نفت و گاز تفاهمنامه امضا کردند
- همراه اول و دانشگاه علموفرهنگ تفاهمنامه همکاری امضا کردند
- مجوز ساخت سینمایی برای ۸ فیلمنامه صادر شد
- سومین دوره جایزه همراه اول برای رسالههای برتر مهندسی برق و فناوری ارتباطات برگزار میشود
- یادداشت کیوان کثیریان/ نامهای به ساترا؛ جهانِ تصویر، تحت کنترل شماست