سینماسینما، میثم محمدی:
فیلم ساختن با فیلمساز شدن بسیار تفاوت دارد، اینکه ساحت سینما را درک کنی و فارغ از نگاه عاری از دغدغه و دور از نگرش تک بعدی و صنعتی، عاشقانه تکلیف خودت را با سینما بدانی که از این هنر چه میخواهی و به کجا خواهی رفت، شاید اصل و اساس ورود به دنیای فیلمسازی باشد. امروز تولد یک نمونه بارز از معدود فیلمسازان وطنی و جهانی است که از همان گامهای اول سینما و شاکله آن را درک کرد. اصغر فرهادی از جوهره اصلی سینما، یعنی فیلمنامه نویسی آغاز کرد و آزمون و خطاهای خود را در چهارچوب فیلمنامه بعنوان جغرافیای حیاتی شکلگیری جهان داستانی یک اثر انجام داد. بی تردید وسواس و شناخت تئوری و داشتن یک ایدئولوژی شخصی در آثار فرهادی از «رقص در غبار» و «شهر زیبا» تا «فروشنده» مشهود و تاثیر نگاه او در مقام نویسنده در آثاری چون «ارتفاع پست» حاتمیکیا، «محاکمه در خیابان» مسعود کیمیایی و «کنعان» مانی حقیقی قابل جستجو است. او در آستانه اکران جدیدترین اثر بین المللی خود، به مرزی از پختگی رسیده است که حالا حضورش در هر رویدادی هویت بخش است و اعتباری دوچندان به آن رویداد میدهد. اما کارنامه فرهادی آثار قابل تامل و شگفت انگیزی دارد که نمی توان از آنها عبور کرد. «شهر زیبا» که عاشقانه ای تراژیک با فیلمنامه ای موفق و برخوردار از درامی هیجان انگیز است، تا «درباره الی» که به اعتقاد من شناسنامه بی چون و چرای فرهادی در جریان معرفی جهانی او محسوب می شود. یک فیلمنامه کلاسیک در ساختاری مدرن و متکی بر خرده پیرنگهای غافلگیرکننده و بازیهای درخشان و همچنین رفتار باهویت و اثرگذار دوربین فیلمبرداری که در خدمت کلیت اثر خوش رقصی میکند. «درباره الی» عصاره نگاه فرهادی به جهان پیرامون و یک معرف سابژکتیو از زاویه نگاه و تفکر یک فیلمساز جهانی با زبانی فراگیر در دنیاست. الی جاده حضور جهانی فرهادی را هموار کرد تا او در تداوم همان دنیای پر پیچ و خم خود داستان جدایی را روایت کند و با «جدایی نادر از سیمین» ثابت کند که موفقیت او اتفاقی نبوده و او بزنگاهها را شناخته است. یک درام خانوادگی عمیق از روابط یک زوج که در لایه های درونی به خلوتهای انسان مدرن ورود میکند و ذهن او را به چالش میکشد. اثری که در جشنوارههای جهانی و رویدادهای معتبر سینمایی همه را محکوم به تحسین کرد و آکادمی اسکار را مجاب به احترام به یک اثر ایرانی کرد. البته که نباید از «چهارشنبه سوری» که پیش از «درباره الی» در جشنواره فجر و جشنوارههای جهانی درخشیده بود، عبور کرد. فیلمی که می توان فیلمنامه آن را یکی از چفت و بست دارترین فیلمنامه های فرهادی دانست که شاید نسبت به «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» چاشنی ایرانیزه بیشتری داشت. هر چند که فرهادی پس از موفقیت «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» در سطح جهانی با تغییر جغرافیای اثر بعدی خود یعنی «گذشته» نتوانست بر همان مدار بچرخد، اما با «فروشنده» که به زعم من و حتی با وجود دریافت جایزه بازیگری و فیلمنامه از جشنواره کن و موفقیت در اسکار، همانند گذشته ندرخشید و آن تبحر در جزییات حساب شده و منطقی را شاهد نبودم، البته که هیجان و دلهره و کشمکش میان مخاطب و جهان داستان به وضوح لمس می شود و فرهادی این را ثابت کرده که در نقطه ای ایستاده که نمی توان آثار او را در دسته بندیهای عام و خاص قرار داد، بلکه مخاطب او جهانشمول است. حالا فرهادی در آستانه سالروز تولدش با کولهباری از تجربه و فتح قله های جهانی چون اسکار، خرس طلایی و نقرهای برلین، جایزه گلدن گلوب و دیگر نشانهای افتخارآمیز جهانی، با «همه می دانند» در فستیوال کن حضور دارد و نام او آمیخته با افتخاری دیگر برای ایران محسوب می شود و حالا این جشنواره بار دیگر با افتخار اثر او را اکران خواهد کرد. اما باید دید که عزیمت دوباره فرهادی به جغرافیایی دیگر پس از فیلم «گذشته»، تجربه ای موفق را برای او به همراه خواهد داشت یا اینکه باید بپذیریم که فرهادی جهان را از زاویه نگاه انسانهایی که با آنها زیسته بهتر می بیند و در برقراری ارتباط تماتیک جهان داستانی خود در ایران با دنیا متبحرتر است. به هر رو اصغر فرهادی بی تردید یکی از مهمترین و موثرترین هنرمندان عصر حاضر است که ملیت ایرانی او افتخاری برای ایرانیان است و سالروز تولدش یادآور چشم باز کردن مردی است که فتح قلههای سینمایی را در سر داشته و حساب شده و جدی با سینما زیسته است.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- به تهیهکنندگی اسکورسیزی و اسپیلبرگ؛ خاویر باردم و ایمی آدامز با «تنگه وحشت» بازمیگردند
- فیلم جدید اصغر فرهادی در نیویورک ساخته میشود
- دیدار اصغر فرهادی با علاقهمندان فیلمهایش در استانبول
- سینمای ملی ایران را تعریف کنید و شکل آن را بکشید
- سینماگران ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵ چقدر شانس دارند؟
- سینماگران ایرانی در اسکار ۲۰۲۵ چقدر شانس دارند؟
- تمجید مدیر نتفلیکس از فیلم اصغر فرهادی
- فرهادی تجریباتش را در اردن به اشتراک میگذارد
- ترایبکا ۲۰۲۴ برندگانش را معرفی کرد/ انیمیشن ایرانی برنده شد
- فرهادی داور جشنواره ترایبکا شد
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- انتقاد صریح کمال تبریزی و علیرضا رییسیان از بهرام رادان
- مرگ ناگهانی و غم انگیز بازیگر خردسال فیلم یه حبه قند
- از دنیای عجیب، اما نه چندان عجیب سینما/ کارگردانانی که نمیتوانند اجاره خانهشان را بدهند
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- صحبتهای رئیس هیئت داوران جشنواره برلین/ همه فیلمها سیاسیاند
آخرین ها
- جایزه بزرگ اسکار کسبوکارهای خاورمیانه به همراه اول رسید
- دو تصویر از تاریخ دوبله ایران
- جشن ۱۹ سالگی کانون ادبی زمستان برگزار شد؛ اهدای مدال سال به شهره سلطانی و مهدی یغمایی/ ایرج مهدیان تجلیل شد
- «مسیح پسر مریم» مینی سریال شد
- معرفی نخستین برندگان جشنواره برلین؛ جایزه بزرگ بخش مسابقه نسل به فیلم ایرلندی رسید
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ خستگی از ما به نسل بعد از ما منتقل شده/ در زیر زمین، شهر دیگری وجود دارد
- نگاهی به سریال تاسیان؛روزی روزگاری ایران
- معرفی پلتفرمهای هوشمند سلامت همراه اول بهعنوان اپلیکیشنهای برگزیده
- انتقاد سازندگی از گفتوگوی کمال تبریزی با ایسنا/ داوران بر اساس مصلحت رای دادند نه کیفیت
- وداع با صدای ماندگار دوبله؛ بدرقه منوچهر والیزاده به خانه ابدی/ دوبلوری بدون جایگزین
- لوئیس بونیوئل فیلمساز در تبعید و صدو بیست و پنج سالگی
- فوت یک هنرمند پیشکسوت؛ عبدالرضا فریدزاده درگذشت
- شاهپور هنوز هست
- فیلمی در نوبت عید فطر به اکران اضافه نمیشود/ اسعدیان: پیشنهاد شورای صنفی نمایش برای بلیت، بیشتر از ۱۰۰ هزار تومان بود
- از دنیای عجیب، اما نه چندان عجیب سینما/ کارگردانانی که نمیتوانند اجاره خانهشان را بدهند
- با دستور وزیر ارتباطات، پروژههای ارتباطی همراه اول در روستاهای استان قزوین افتتاح شد
- جشنواره علیه جشنواره
- جایزه تجلی اراده ملی جشنواره فیلم فجر / گزارش تصویری
- گامی دیگر در جهت حذف سینما از سبد خانوادهها/ افزایش قیمت بلیت؛ ضربه مهلک به سینمای ایران
- مدیرعامل بهمن سبز: چه کسی بلیت ۲۲۰ هزار تومانی پیر پسر را میخرد؟!
- انتقاد صریح کمال تبریزی و علیرضا رییسیان از بهرام رادان
- اعطای تندیس «سازمان سبز برتر» به همراه اول
- پنجمین دوره «طرح پژوهانه همراه» با حمایت از دانشجویان نخبه کلید خورد
- نگاهی به سریال «جانسخت»؛ منتظر غافلگیری بمانیم یا نه؟
- کنسرت نمایش «ژن زامبی» از فردا میآید/بلیت ۵ روز اول به پایان رسید
- «نبض» روی میز تدوین
- نسخه ویژه نابینایان «مادیان» با صدای رعنا آزادیور منتشر میشود
- منوچهر والیزاده درگذشت
- ۱۲ نقشی که برنده اسکار شدند اما قرار بود به بازیگران دیگری داده شوند
- آیا باید از اینفلوئنسرها ترسید؟