سینماسینما، محدثه واعظیپور
«قابها» با تمرکز روی یک شخصیت و «بهارستان» با توجه به یک بنای تاریخی، بخشهایی از تاریخ معاصر را از منظری تازه روایت میکنند. مستند «قابها» (کیوان مهرگان) نشان میدهد انتخاب موضوع در مستندسازی، چقدر میتواند به ساخت یک اثر جذاب کمک کند. صادق زیباکلام از نخستین ثانیههای حضورش مقابل دوربین، شخصیت بذله گو و شوخ طبعش را به رخ میکشد. فیلم، در راهروی دانشگاه تهران، پیش از ورود او به اتاق و مواجههاش با عکسها آغاز میشود و تماشاگر را با خود درگیر می کند.
جدا از کارکرد دراماتیک قابهای روی دیوار و روایتی که فیلمساز از شخصیتها، نسبتشان با تاریخ و ما دارد، زیباکلام به عنوان شخصیت اصلی فیلم، شیرین و حضورش مقابل دوربین، مغتنم است. فیلم، روی هیچیک از شخصیتها و رخدادها، مکث طولانی ندارد. «قابها»، برشی از مهمترین رویدادها و ادای احترام به قهرمانهایی است که اغلب آنها، فراموش یا نادیده گرفته شدهاند.
«قابها»، شاید بدون این که فیلمساز بخواهد، روایتی میشود درباره یکی از مهمترین استادان دانشگاه تهران در رشته علوم سیاسی. شخصیتی که دراین سالها معمولا اظهار نظرهایش جنجالی و بحث برانگیز بوده است. زیباکلام، بیش از همه ستارههای فیلم (مصدق، چمران، شهید باکری، تختی و …) میدرخشد و جلب توجه میکند. اما فیلم در این حد، متوقف نمیشود.
پایان فیلم و رازی که برای تماشاگر باقی میماند، «قابها» را زنده نگه میدارد. «قابها»، مفرح و بازیگوشانه است و سینمای مستند، از این جنس نگاه و فیلمسازی کم دارد. روایت تاریخ معاصر که یکی از محبوبترین مضامین مورد توجه مستندسازان است، با این شیوه (که ریشه در تجربه روزنامهنگاری سازندهاش دارد) دور از کلیشههای مرسوم و قرائتهای خشک و کلاسیک است و میتواند مخاطب بالایی داشته باشد.
بابک بهداد در «بهارستان خانه ملت» با محور قرار دادن خیابان بهارستان و ساختمان مجلس شورای اسلامی، بخشی دیگر از تاریخ معاصر را روایت کرده است. بخشی که بسیار درباره وجوه مختلف آن صحبت شده، اما همچنان رازآلود است. فیلمساز در استفاده از تصاویر آرشیوی خلاقیت به خرج داده، گفتار متن سرراست و بدون زیادهگویی و انتخاب فرازهای تاریخی، هوشمندانه است. ایده رنگی کردن تصاویر و اصلاح عکسها، جذاب بوده و به وجه تمایزی قابل توجه تبدیل شده است.
«بهارستان …» در کنار روایت نکات آشنا به ذهن مخاطب، حاوی اشارهها و موارد تازه است. فیلم، تماشاگر را تا انتها حفظ میکند و بدون این که از نفس بیفتد، به پایان میرسد. با توجه به حجم اطلاعاتی که فیلم ارائه میدهد، «بهارستان…» میتوانست یک مجموعه چند قسمتی باشد با این حال در شکل فعلی هم، مستندی تاثیرگذار است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی میزبان ۶۵ مستند میشود
- معرفی اعضای هیئت انتخاب دو بخش جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- «سیاوش در آتش»؛ روایتی از ارتباط موسیقی با جامعه با محوریت زندگی استاد شجریان
- تکسواران کُرد/ نگاهی به مستند «سرپتیها»
- تراژدی تنهاییِ سرپتیها/ نگاهی به مستند «سرپتیها»
- یک سند تصویری قابل اعتنا/ نگاهی به مستند «بهارستان خانه ملت»
- از یاد رفته/ نگاهی به مستند «سرپَتیها»
- همزمان با سالروز فرمان مشروطه؛ مستند «سَرپَتیها» رونمایی میشود
- گزارشی از نشست همفکری مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی با هنرمندان درباره «هنر و تجربه»
- «طوفان در زنجیر» به بازار نشر آمد
- «طوفان در زنجیر» منتشر میشود /با طرحی از اردشیر رستمی
- «سیاوش در آتش» به دنبال اکران نوروزی هنروتجربه
- «سیاوش در آتش» در راه جشنواره «سینماحقیقت»
- معرفی داوران و فیلمهای بخش مستند و داستانی هفتمین دوره جشنواره فیلمهای ایرانی زوریخ
- روایتی تازه از محمدرضا شجریان در «سیاوش در آتش»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست