سینماسینما، محدثه واعظیپور
«قابها» با تمرکز روی یک شخصیت و «بهارستان» با توجه به یک بنای تاریخی، بخشهایی از تاریخ معاصر را از منظری تازه روایت میکنند. مستند «قابها» (کیوان مهرگان) نشان میدهد انتخاب موضوع در مستندسازی، چقدر میتواند به ساخت یک اثر جذاب کمک کند. صادق زیباکلام از نخستین ثانیههای حضورش مقابل دوربین، شخصیت بذله گو و شوخ طبعش را به رخ میکشد. فیلم، در راهروی دانشگاه تهران، پیش از ورود او به اتاق و مواجههاش با عکسها آغاز میشود و تماشاگر را با خود درگیر می کند.
جدا از کارکرد دراماتیک قابهای روی دیوار و روایتی که فیلمساز از شخصیتها، نسبتشان با تاریخ و ما دارد، زیباکلام به عنوان شخصیت اصلی فیلم، شیرین و حضورش مقابل دوربین، مغتنم است. فیلم، روی هیچیک از شخصیتها و رخدادها، مکث طولانی ندارد. «قابها»، برشی از مهمترین رویدادها و ادای احترام به قهرمانهایی است که اغلب آنها، فراموش یا نادیده گرفته شدهاند.
«قابها»، شاید بدون این که فیلمساز بخواهد، روایتی میشود درباره یکی از مهمترین استادان دانشگاه تهران در رشته علوم سیاسی. شخصیتی که دراین سالها معمولا اظهار نظرهایش جنجالی و بحث برانگیز بوده است. زیباکلام، بیش از همه ستارههای فیلم (مصدق، چمران، شهید باکری، تختی و …) میدرخشد و جلب توجه میکند. اما فیلم در این حد، متوقف نمیشود.
پایان فیلم و رازی که برای تماشاگر باقی میماند، «قابها» را زنده نگه میدارد. «قابها»، مفرح و بازیگوشانه است و سینمای مستند، از این جنس نگاه و فیلمسازی کم دارد. روایت تاریخ معاصر که یکی از محبوبترین مضامین مورد توجه مستندسازان است، با این شیوه (که ریشه در تجربه روزنامهنگاری سازندهاش دارد) دور از کلیشههای مرسوم و قرائتهای خشک و کلاسیک است و میتواند مخاطب بالایی داشته باشد.
بابک بهداد در «بهارستان خانه ملت» با محور قرار دادن خیابان بهارستان و ساختمان مجلس شورای اسلامی، بخشی دیگر از تاریخ معاصر را روایت کرده است. بخشی که بسیار درباره وجوه مختلف آن صحبت شده، اما همچنان رازآلود است. فیلمساز در استفاده از تصاویر آرشیوی خلاقیت به خرج داده، گفتار متن سرراست و بدون زیادهگویی و انتخاب فرازهای تاریخی، هوشمندانه است. ایده رنگی کردن تصاویر و اصلاح عکسها، جذاب بوده و به وجه تمایزی قابل توجه تبدیل شده است.
«بهارستان …» در کنار روایت نکات آشنا به ذهن مخاطب، حاوی اشارهها و موارد تازه است. فیلم، تماشاگر را تا انتها حفظ میکند و بدون این که از نفس بیفتد، به پایان میرسد. با توجه به حجم اطلاعاتی که فیلم ارائه میدهد، «بهارستان…» میتوانست یک مجموعه چند قسمتی باشد با این حال در شکل فعلی هم، مستندی تاثیرگذار است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی میزبان ۶۵ مستند میشود
- معرفی اعضای هیئت انتخاب دو بخش جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- «سیاوش در آتش»؛ روایتی از ارتباط موسیقی با جامعه با محوریت زندگی استاد شجریان
- تکسواران کُرد/ نگاهی به مستند «سرپتیها»
- تراژدی تنهاییِ سرپتیها/ نگاهی به مستند «سرپتیها»
- یک سند تصویری قابل اعتنا/ نگاهی به مستند «بهارستان خانه ملت»
- از یاد رفته/ نگاهی به مستند «سرپَتیها»
- همزمان با سالروز فرمان مشروطه؛ مستند «سَرپَتیها» رونمایی میشود
- گزارشی از نشست همفکری مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی با هنرمندان درباره «هنر و تجربه»
- «طوفان در زنجیر» به بازار نشر آمد
- «طوفان در زنجیر» منتشر میشود /با طرحی از اردشیر رستمی
- «سیاوش در آتش» به دنبال اکران نوروزی هنروتجربه
- «سیاوش در آتش» در راه جشنواره «سینماحقیقت»
- معرفی داوران و فیلمهای بخش مستند و داستانی هفتمین دوره جشنواره فیلمهای ایرانی زوریخ
- روایتی تازه از محمدرضا شجریان در «سیاوش در آتش»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد