سینماسینما، شهرام اشرف ابیانه
یکی از بهترین عاشقانههای سینما که مفهوم بازنده بودن در زندگی را برایت معنا میکند. به واسطه فیلمنامه درخشان بیلی وایلدر و آی. ال. ای.دایموند. از آن دست فیلم هایی که فیلمنامه جهت اصلی ساخت و دکوپاژ و هدایت بازیگران و درآوردن شخصیت ها را مشخص میکند. از آن فیلم هایی که ساختش آرزوی هر کارگردانی است. آن قدر نزدیک به زندگی انگار برشی دزدانه از آن باشد؛ بدون آنکه واقعیت روزانه از این دستبرد هنرمندانه بویی برده باشد. از آن فیلم هایی که بازیگرهایش چنان با زندگی درونی داستان عجین شدهاند انگار این همه بخشی از زندگی نکردهشان باشد.
آپارتمان بیلی وایلدر چیزی است بین سینمای ناب و زندگی روزمره و طنز سیاه که بعد از این فیلم، مشخصه اصلی فیلم های وایلدر شد. گنجی بود که در فیلم های دیگرش تکرار شد ولی درخشش این یکی را هیچ وقت نیافت. بیلی وایلدر و فیلمنامه نویسش میدانستند دنیا و خاصه آمریکا و به تبعش کلان شهری چون نیویورک تغییر کرده. آپارتمان را میتوان یک پاساژ دانست، نوعی دروازه خروج از مولفه های سینمای کلاسیک به دنیای تازه ای که دهان گشوده بود تا هر چه قدیمی است در خود ببلعد.
بیلی وایلدر در آپارتمان دو شخصیت سرسخت آفریده یکی سی. سی. باکستر با بازی جک لمون و دیگری فرن کیوبلک با بازی شرلی مک لین. آدمهایی که از بازنده بودن خسته شده اند و حال میخواهند بازی را طبق قانون خود پیش ببرند. آپارتمان داستان این دو آدم جدا افتاده است؛ زوجی که بازی ورق میکنند تا از میانه آن، عشقی غریب حس کنند که با هیچ یک از مولفه های زندگی عادی نمیخواند. فیلم داستان زوجی است که از خلال بازی ورق میتوانند میانبری بزنند به همه آن چیزی که در زندگی روزانه شان پیدا نمیکردند اما در اتاق سربسته جک لمون همچون یک افسانهی پریانی خودش را به رخ میکشد.
برای همین است که در پایان فیلم، شرلی مک لین در جواب اظهار عشق جک لمون خیلی ساده نگاهش کرده میگوید خفه شو ورق بده.* در این دنیای سینمایی ناب، اظهار عشق اینگونه از طریق کدگذاری خاص بیلی وایلدری شکل میگیرد. آپارتمان، فیلم این لحظه های نادر زندگی است که غیر مستقیم روی تماشاگر تاثیر میگذارد. آپارتمان، پر از صحنه های این چنینی است. فیلمِ صحنه دویدن عاشقانه شرلی مک لین است در خیابان های نیویورک با موسیقی با شکوه و ارکسترال آدولف. صحنه ای که بعدها در آثار وودی آلن، یکی دیگر از آن نیویورکی های دوست داشتنی، بارها تکرار شد. آپارتمان وایلدر، نیویورک را برای همیشه جاودانه کرد، آن هم به واسطه داستانی عالی در چند اتاق آپارتمانی شکل که قرار بود انگار همه شلوغی نیویورک را درونش بازتاب دهد.
آپارتمان، چیزی است بین سینما کلاسیک در حال گذار و سینمای نویی که خواهد آمد و بیلی وایلدر و فیلمنامه نویسش آن قدر باهوش است که این تغییر و لحظه گذار را بفهمد و آن را در فیلم عامدانه سیاه و سفید در قالب یک کمدی سیاه برای همیشه ثبت کند. آپارتمان، فیلم مهمی است چون لحظه این تغییر را در فیلم ثبت کرده. آپارتمان ،یکی از شاهراههای تاریخ سینما است؛ جایی که همیشه به آن رجوع خواهیم کردتا عشق را در قابهای سیاه و سفید یک اتاق به ظاهر دلگیر بیلی وایلدری با بازی جک لمون و شرلی مک لین بارها و بارها تجربه کنیم.
* از دیالوگ های پایانی فیلم
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «آزادی» در مستندات یکشنبه و «صفحه اول» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- سکانس طلایی/ شاهدی برای تعقیب
- برشهای کوتاه/ تصاویر خبری از سفر ناتالی وود به وین
- برشهای کوتاه/ سکانسهایی از نقش آفرینیهای والتر ماتائو
- مونرو؛ شمایل فرهنگ عامه/ به مناسبت درگذشت مرلین مونرو
- رکوردداران کسب جایزه گلدن گلوب کدامند؟/ تصاویر
- بن افلک فیلم بیلی وایلدر را بازسازی میکند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
آخرین ها
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم