سینماسینما، منوچهر دینپرست
فضای تحولات فرهنگی در ایران پر تلاطم و پر شتاب نیست. گویی همه چیز آرام و بی سر و صدا جای خود را می یابد. اما وقتی که به لایه های زیرین این تحولات نگاه می کنیم می بینیم که کشمکشها و چالشها و درگیری های مرتبط با تحولات فرهنگی کمتر از تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیست. بر این اساس بررسی این تحولات نه تنها باید با طمانینه و آرامش و حتی به دور از حب و بغض باشد، بلکه باید مسیر آن به خوبی جهت یابی شود.
چند روز آینده سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر کار خود را در تهران آغاز می کند. امسال چهارمین دوره است که این جشنواره به صورت مستقل و با فاصله از جشنواره فیلم فجر که در بهمن ماه برگزار می شود، فعالیت خود را ادامه می دهد. جشنواره جهانی فیلم فجر اهداف و آرمانها و آمالی دارد که تا کنون رضا میرکریمی، دبیر جشنواره سعی کرده آن را در دستور کار خود قرار دهد. اما آنچه که بیش از هر چیزی باید به آن توجه شود، نحوه برگزاری و یا چینش و ساختار فیلمهای آن نیست. آنچه که درباره این جشنواره به نظر جدی و مهم می آید، فلسفه وجودی این جشنواره است.
جشنواره جهانی فیلم فجر مهم ترین هدف خود را از یک سو معرفی سینمای ایران با توجه به جایگاه و نوع نگرش آن به دیگر کشورها و از دیگر سو معرفی فیلمهای خارجی که متناسب یا با چنین فضایی به سینما دوستان ایرانی می داند. اما تحقق چنین امری بسیار سخت و دشوار است و مسیر پرسنگلاخی دارد. چرا که از یک سو تعریف چنین جایگاهی بسیار معلق و انتقاد برانگیز خواهد بود و از سوی دیگر سینمای ایران با اینکه نزدیک به صد و بیست سال از حضور آن در ایران می گذرد هنوز نحیف است. ما هنوز نتوانستیم به صورت جدی و کلان در عرصههای سینمای دنیا حضوری چشمگیر، جریان ساز و تاثیر گذار داشته باشیم. فیلمهایی از تعداد معدودی از کارگردانان ایرانی در عرصههای بین المللی نمایش داده شده و مورد تشویق قرار می گیرند را باید یک استثنا دانست. نکته اصلی اینجاست که چرا این استثناها تبدیل به جریان نمی شود؟ بررسی این سئوال فضا و زمان بسیاری می طلبد و در این مجال نمی گنجد. اما به نظر نگارنده جشنواره جهانی فجر فرصت مناسبی برای تحقق چنین هدفی است. جشنواره جهانی فجر به غیر از نمایش فیلمها که از سوی دبیر آن مورد تایید قرار گرفته توانسته فضاهایی برای آموزش، انتقال تجربیات، گفت و گو و حضور کارگردانان و تهیه کنندگان و عوامل فیلمسازی از کشورهای دیگر را در تهران فراهم کند. همین نکات اصل جشنواره را نه تنها دچار آسیب نکرده بلکه توانسته هدف نمایش صرف را کمی دور از ذهن سوق دهد و جریان توجه به اهداف جشنواره را بیش از پیش پر رنگ کند.
ما اکنون با چنین فضایی رو به رو هستیم. اکنون در نقطهای ایستادهایم که باید جشنواره جهانی فیلم فجر را با تمامی ظرفیت آن نقد کنیم تا جشنواره به هدفی که آن را جریان سازی می داند دست یابد. به حاشیه راندن جشنواره و هتک جایگاه آن نه تنها چیزی عاید ما نمی کند بلکه مسیر آتی را تیره و تار خواهد کرد. سینمای ایران با قدمتی صد و بیست ساله شایسته بسیاری از چیزهایی است که از دست داده یا به دست نیاورده و دلایل بسیاری برای از دست دادن ها و به دست نیاوردن ها هست. با تمسک به آن دلایل باید جشنواره جهانی فیلم فجر را موقعیتی ویژه در عرصه فرهنگی ایران بدانیم.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- نمایش «نگهبان شب» در جشنواره تفلیس
- سید رضا میرکریمی: حکمرانان سنسورهای حقیقتیاب هنرمند را جدی بگیرند
- فیلمساز کاشتنی نیست، نسل انقلابی هم ساختنی نیست/ گفت و گوی جیرانی با میرکریمی درباره فیلم «نگهبان شب»
- پوستر «نگهبان شب» رونمایی شد
- چهار فیلم جدید در راه اکران/ «نگهبان شب» رضا میرکریمی روی پرده میرود
- ساخته رضا میرکریمی راهی تلویزیون میشود
- نکوهش خشونت، ستایش زندگی/ نگاهی به فیلم «کلوندیک»
- فاطمه جواهرساز: نباید خودمان را از صحنههای بینالمللی بازار فیلم حذف کنیم
- انتقاد میرکریمی از نامهربانی با مهرجویی
- ساختن سخت است، ویران کردن آسان/ چهلمین جشنواره فیلم فجر و چند نکته مهم
- خداحافظی سید رضا میرکریمی با جشنواره فیلم فجر/سیمرغ آخر
- در نشست رسانهای «نگهبان شب» مطرح شد؛ اهل اظهار نظر صریح نیستم
- کوچه قهر و آشتی/ جشنواره فیلم فجر و جامعه مدنی
- مصاحبه اختصاصی سینماسینما با جواد نوروزبیگی (بخش چهارم و پایانی)/ انتقاد نوروزبیگی از ادغام جشنوارههای جهانی و ملی فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
آخرین ها
- عسگرپور: از جانب مدیران کم تسلطِ سطحینگر، مورد حمله قرار میگیریم که شما از فروش فیلمها خوشحال نیستید/ از کجا به کجا رسیدیم!
- پخش سریال «حشاشین» در ایران ممنوع شد
- همراه اول حامی برگزاری ششمین رویداد ایران اکسپو
- حضور معاون وزیر حملونقل و زیرساخت ترکیه در غرفه همراه اول
- محاکمه در خیابان/ نگاهی به تازهترین قسمت سریال «افعی تهران»
- جایزه بزرگ جشنواره کازابلانکای مراکش به «برندهها» رسید
- ۲ انیمیشن ایرانی به جشنواره معتبر انسی راه یافتند
- «رُخ» بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو شد
- «آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
- ۳ جایزه جشنواره مسکو به «آه سرد» رسید
- خانواده قاتل از «بیبدن» شکایت میکنند؟
- فوت کارگردان فرانسوی برنده نخل طلا و سزار/ لوران کانته درگذشت
- نسخهی آزادیِ لانتیموس/ نگاهی به فیلم «بیچارگان»
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟