سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
مهرجویی سالهای گذشته و در پاسخ به سوالی که چرا سبک و مدل فیلمسازیاش در دوران متاخر دستخوش تغییر شده و دیگر خلاقیت پیشین را ندارد گفته بود: خلاقیت امروز من اینگونه است و این سبک را مناسب این زمان میدانم. (نقل به مضمون)
در مواجهه با مهرجویی و فیلمهای این سالیانش دو راه در پیش است یا اینکه آثار متاخر را با فیلمهای گذشتهاش قیاس کنیم که در این صورت با نتیجهای به کل متفاوت روبهرو خواهیم شد و یا اینکه در مسیری دیگر، فیلمهای مهرجویی را صرف نظر از سابقه و کارنامهی گذشتهاش صرفا بر مبنای یک فیلم و با خود آن آثار بسنجیم. به نظر میرسد در پیش گرفتن نقطه نظر دوم در مواجهه با آثار این سالهای استاد منطقیتر باشد و اساسا خود مهرجویی نیز این فیلمها را با همین رویکرد و در فضایی متفاوت از کارنامهی پنجاه سالهاش میسازد. لامینور میکوشد تا دغدغه داشته باشد؛ دغدغهی فرهنگ، هنر و علاقهمندی جوانان به این مسیر. در تلاش است تا با کنار هم قرار دادن دو تفکر از دو نسل، یکی در جایگاه پدر و دیگری به عنوان پسر به دو نگرش کاملا متضاد در رویارویی با مسائل تربیتی و پرورشی رنگ و بویی جذاب ببخشد و این موقعیت را با خرده پیرنگهایی به پیکرهی واحد تبدیل کند. لامینور سعی میکند تا به علائق موسیقایی دختری جوان در چنین خانوادهای بپردازد و این محدودیتها را نه فقط در چهارچوبهای اخلاقی-خانوادگی، بلکه در سطح جامعه و نگرشهای حاکمیتی نیز مورد نقد قرار دهد. داشتن تمام این دغدغهها قابل احترام است و میتواند به برگهای برندهای در اختیار فیلمساز بدل شود که موجبات ساخت فیلمی جذاب و موثر را فراهم کند اما چرا لامینور در نهایت اینگونه نیست؟!
مهرجویی از همان فیلمنامه و در شخصیتپردازی و دیالوگنویسی رویکردی برملا و بیرونی را برمیگزیند و تمام متریال و عناصر پردازش کاراکترها اعم از سبقه، رفتار، علائق و انگیزهها را در قالب کلام و گفتگو و نه در موقعیت و داستان قرار میدهد. نگاهی که مهرجویی به نادی (پردیس احمدیه) به عنوان یک دختر جوان دارد بیشتر شبیه نگاه یک پدربزرگ است تا دخترکی در این سن و سال. پدرش نیز که قرار است به واسطهی اتفاق ناگوار زندگی برادرش به یک سد و مخالف در برابر دخترش تبدیل شود با انتخاب سیامک انصاری و سبک بازیاش، تحکمش ملموس و پذیرفتنی نیست.
رابطهی پدربزرگ و نادی به واسطه حضور علی نصیریان و شخصیت کاریزماتیک خود او و نیز تلاش و انرژی پردیس احمدیه تا اندازهای باورپذیر و پذیرفتنیتر از سایر آدمهای فیلم از آب درآمده که بیشتر مرهون انتخاب بازیگران این کاراکترهاست تا پیشفرضهای فیلمنامه و …
درنهایتِ همهی این پراکندگیها و ضعفها و تناقضات، حکایت پایانبندی لامینور کاملا مجزاست و راهی متفاوت را برمیگزیند؛ در کنار پایان واقعگرای تلخ فیلم با پایان نمادین شیرینی روبهرو هستیم که به شدت فکر شده و دقیق هر دو وجه عینی و ذهنی کاراکتر را به خوبی بازگو میکند. پایانی که در ذات خود با تلخی همراه است؛ تلخکامی نهفته در واقعیت که با شیرینی رویای ذهنی ممزوج میشود و طعمی اسرارگونه را پدید میآورد. پایانی پارادوکسیکال و ویژه که در جایی بلندتر از کلیت فیلم قرار میگیرد و ردی از مهرجویی را دستکم در انتهای فیلم بر جای میگذارد.
*نویسنده و کارگردان
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تقدیر ویژه جشنواره شبهای سیاه تالین از نصیریان/ علی نصیریان: مدیون تازهنفسها هستیم
- «لیلا» در آینه مکتب نقد عمیقگرا
- یادداشتی بر کتاب «سینماگر متفکر: گفتوگو با داریوش مهرجویی»/ فراتر از تصویر؛ از جهان فلسفه تا زبان سینما
- بزرگداشت و رونمایی از کتاب فرهاد آییش با حضور علی نصیریان برگزار شد
- محسن امیریوسفی: روزی در این مملکت دادگاه رسیدگی به جنایات فرهنگی تشکیل میشود
- به یاد دو استاد موج نو سینمای ایران؛ آرامش در درود بیکران
- از خانه تا شهر؛ تداوم فلسفهی زیستن در سینمای مهرجویی
- اولیای دم مرحوم مهرجویی و محمدیفر از حکم قصاص گذشت کردند
- بازیگران سریال «از یاد رفته» معرفی شدند
- نمایش آثار مهرجویی، بیضایی و فرهادی در جشنواره مطرح ایتالیایی
- همصدایی چهرههای مهم فرهنگی و اجتماعی با فرزندان مهرجویی
- واکنش مونا مهرجویی به حکم پرونده قتل والدینش؛ ما درخواست اعدام نداریم
- رییس کل دادگستری استان البرز اعلام کرد: تایید حکم قصاص برای قاتل مهرجویی و محمدیفر
- درنگی بر خارج از متنِ «هامون»/ مهم است این چیزها را بدانیم؟
- وکیل مادر وحیده محمدیفر: پرونده قتل مهرجویی و محمدیفر بسته نشده/ حکم صادره قطعی نیست
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
آخرین ها
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
- «زوتوپیا ۲» رکورددار فروش جهانی سینما شد
- صدای بخش خصوصی را بشنوید؛ هوای آلوده با تعطیلی تئاتر تمیز میشود؟
- «رها» بهترین فیلم اول جشنواره گوا شد
- سنگرم اندازه همان کافه ام بود
- نگاهی به تازهترین قسمت برنامه «اکنون»؛ سیر و سلوک بازیگری
