سینماسینما، محمدرضا مقدسیان
دنیای «روسی» دنیای تقلا کردن در برزخ عذاب وجدان و نفرین توامان است؛ برزخی که راه فراری جز مرگ ندارد. اگر که مرگ راه گشا باشد، چه که حتی در این برداشت هم قطعیتی وجود ندارد. در این میان دو مولفه پیشبرنده زندگی بشر و البته درام، یعنی عشق و نفرت، به شکلی برجسته باعث و بانی کشمکش های درونی و بیرونی شخصیت ها شده است؛ شخصیت هایی که با خودشان، دیگران اطرافشان و حتی اتمسفر و جغرافیایی که درش زیست میکنند، دست در گریباناند. ماجرا ماجرای تقلای این همه برای تجربه لختی آسایش است با سودای رهایی و آزاد شدن از بند کرده ها، تاوان دادن ها و دنیای طلسمشده محل زیستشان. اما آیا این همه به شکلی دراماتیک در فیلم «روسی» جاری است؟ چه مولفه هایی را می بایست بررسی کرد تا تحقق یا عدم تحقق این مهم را بتوان قضاوت کرد؟ نخستین گام برای رسیدن به تحلیل درستتر طرح این سوال است که آیا مخاطب دنیایی را که امیرحسین ثقفی سعی در ترسیمش داشته، درک کرده، پذیرفته و خودش را در آن رها کرده است؟ ثقفی در «روسی» و پیش از آن در «مرگ کسبوکار من است» نشان داده که بهوضوح شیفته سینمای روسیه مدرن است. سینمایی که شاید بهترین و شناختهشدهترین نمایندهاش آندره زوگیانیتسف است؛ کارگردانی که با نگاهی به ریشههای سینمای روسیه دهههای گذشته و مشخصا سینمای تارکوفسکی و گوشه چشمی به سینمای هالیوود و تلفیق این دو با هم آثاری همچون «بازگشت»، «نهنگ»، «النا» و «بی عشق» را خلق کرده است. ثقفی هم رگههایی از علاقهمندی به سینمای روسیه و توامان توجه ویژه به سینمای وسترن آمریکایی را در آثارش بروز داده است.
«روسی» اما تا حد زیادی در خلق جهان مورد وثوقش موفق بوده است. ثقفی موفق شده با شیوه کارگردانی و به تبع آن هدایت تیم فیلمبرداری، نورپردازی و طراحی صحنه و لباس و چهره آرایی اش، جهان باورپذیر برزخی شخصیت هایش را در منطقه غیرقابل شناسایی و نفرینشده تصویری کند. اما چشم اسفندیار فیلم دو نقیصه مهم است. یکی نخراشیدگی و خامدستی در دیالوگنویسی که طعنه به مستقیمگویی و قوامنیافتگی میزند. این نقیصه تنها در بخشی از سکانسهای فیلم رقم میخورد، اما باعث چندپارگی لحنی میشود. از دیگر سو، همین جنس دیالوگنویسی در سکانسها و مواجهههای کلیدی شخصیتها منجر به فرونشست انرژی و حال صحنه می شود و از بار دراماتیک آن می کاهد. نتیجه اینکه کاشتی که در فلان سکانس باید رقم بخورد و در بهمان سکانس منجر به برداشت دراماتیک، پاسخ به سوالات دراماتیک و گرهگشایی شود، بهدرستی به ثمر نمی نشیند. از دیگر سو، اجرای برخی صحنه ها چنان خام و بی منطق است که برای مخاطب باورپذیر نمیشود. مشخص ترین نمونههای این نوع کارگردانی در دو سه سکانس کلیدی معرفی یوسف به واسطه سراغ گرفتن مرجان از او و بعدتر پرداختن به گذشته ارتباطی آنها در یکی دو سکانس دیگر است. در مجموع باید گفت فیلمنامه متوسط و کارگردانی متوسط «روسی» باعث شده «روسی» اثری متوسط باقی بماند که برای نگاه مخاطب و شمایل بصری کارش احترام زیادی قائل بوده است.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- علی اکبر ثقفی خبرداد/ ساخت «کوچه ژاپنیها» مهر ماه آغاز میشود
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
- ابوالفضل جلیلی: مشکل فیلمهای من این است که مردم را به فکر میاندازد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- ردپای یک کارگردان مؤلف / نگاهی به فیلمهای کوتاه سعید روستایی
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- موقعیت فیلمهای ایران و سینماگران فراملی در فرانسه
- با نظرسنجی از ۱۷۷ منتقد فیلم؛ نشریه ایندی وایر برترینهای سال ۲۰۲۴ سینما را معرفی کرد
آخرین ها
- حذف فرهنگ از سبد طبقه متوسط؟/ هزینههای سبد فرهنگی خانواده ۴نفره در تهران چقدر است؟
- نکوداشت زنده یاد اکبر عالمی و بزرگداشت مهدی رحیمیان در آیین معرفی برندگان هفتمین جایزه پژوهش سال سینما
- با پیشتازی «۴۷» و «مخفیانه»؛ نامزدهای جوایز اسکار سینمای اسپانیا معرفی شد
- همزمان با سالگرد اولین نمایش عمومی «قیصر»؛ بزرگداشت مسعود کیمیایی برگزار میشود
- دو خبر از جشنواره بینالمللی تئاتر فجر؛ زمان بازبینی حضوری و انتخاب نهایی آثار بخش دیگرگونههای نمایشی/ آغاز ثبتنام اصحاب رسانه و منتقدان
- برگزاری نمایشگاه پشت دریای وهم
- حضور همراه اول با مجموعهای از سرویسهای فناورانه در نمایشگاه تلکام ۲۰۲۴
- بازگشت جنابخان به تلویزیون همراه با محسن کیایی
- «در آغوش درخت» بهترین فیلم بلند سینمای جهان جشنواره هندی شد
- نکوداشت خسرو خسروشاهی در جشنواره فیلم رشد
- «شهر خاموش» و «شناور» در شبکه نمایش خانگی
- به پاس یک عمر دستاورد سینمایی؛ خرس طلایی افتخاری برلین به تیلدا سوئینتون اهدا میشود
- کنسرت نمایش ایرج، زهره، منوچهر / گزارش تصویری
- حقایقی درباره محمد نوری به بهانه سالروز تولد او/ مردی که از شکست هراس نداشت
- ذلت ماندن یا لذت رفتن و رستن!
- جدول فروش سینمای ایران در آخرین روز پاییز/ پنج فیلمی که از ابتدای امسال بیش از ۱۰۰ میلیارد فروختند
- نمایش «دِویل» تمدید شد/ آغاز اجرای نمایش «تشنگان» از ۴ دی
- شایعه فروش آثار تجسمی مربوط به فروغ فرخزاد و سهراب سپهری/ سریال و فیلم مستند سهراب و فروغ به زودی کلید میخورد
- نامزدی یک فیلم کوتاه ایرانی-آمریکایی در جوایز آکادنی فیلم سوئد
- نشست خبری بزرگداشت فروغ فرخزاد / گزارش تصویری
- درباره سه مستند سینماحقیقت/ از جسارت نمایش عریان اعتیاد تا عشق به سینما در اتاق آپارات
- به خاطر نقش برجسته در صنعت سینما؛ کریستوفر نولان و همسرش، شوالیه و بانوی فرمانده شدند
- چرا «لیلی» سریال «داییجان ناپلئون» زشت بود؟/ پاسخ ناصر تقوایی را بخوانید
- «تیآرتی» ترکیه آغاز به کار کرد؛ صداوسیما هنوز در فکر سانسور است
- سیمرغ مردمی به جشنواره فیلم فجر بازگشت
- بستههای ویژه شب یلدای همراه اول با هدیه دیجیتال معرفی شد
- آنونس رسمی عاشقانه «عزیز» رونمایی شد
- با نظرسنجی از ۱۷۷ منتقد فیلم؛ نشریه ایندی وایر برترینهای سال ۲۰۲۴ سینما را معرفی کرد
- احمد رسولزاده و «بنهور» در بیست و هفتمین قسمت «صداهای ابریشمی»
- درباره «بی همه چیز»؛ درامی پیچیده با شخصیتهایی چندلایه