سینماسینما، محمدرضا مقدسیان
دنیای «روسی» دنیای تقلا کردن در برزخ عذاب وجدان و نفرین توامان است؛ برزخی که راه فراری جز مرگ ندارد. اگر که مرگ راه گشا باشد، چه که حتی در این برداشت هم قطعیتی وجود ندارد. در این میان دو مولفه پیشبرنده زندگی بشر و البته درام، یعنی عشق و نفرت، به شکلی برجسته باعث و بانی کشمکش های درونی و بیرونی شخصیت ها شده است؛ شخصیت هایی که با خودشان، دیگران اطرافشان و حتی اتمسفر و جغرافیایی که درش زیست میکنند، دست در گریباناند. ماجرا ماجرای تقلای این همه برای تجربه لختی آسایش است با سودای رهایی و آزاد شدن از بند کرده ها، تاوان دادن ها و دنیای طلسمشده محل زیستشان. اما آیا این همه به شکلی دراماتیک در فیلم «روسی» جاری است؟ چه مولفه هایی را می بایست بررسی کرد تا تحقق یا عدم تحقق این مهم را بتوان قضاوت کرد؟ نخستین گام برای رسیدن به تحلیل درستتر طرح این سوال است که آیا مخاطب دنیایی را که امیرحسین ثقفی سعی در ترسیمش داشته، درک کرده، پذیرفته و خودش را در آن رها کرده است؟ ثقفی در «روسی» و پیش از آن در «مرگ کسبوکار من است» نشان داده که بهوضوح شیفته سینمای روسیه مدرن است. سینمایی که شاید بهترین و شناختهشدهترین نمایندهاش آندره زوگیانیتسف است؛ کارگردانی که با نگاهی به ریشههای سینمای روسیه دهههای گذشته و مشخصا سینمای تارکوفسکی و گوشه چشمی به سینمای هالیوود و تلفیق این دو با هم آثاری همچون «بازگشت»، «نهنگ»، «النا» و «بی عشق» را خلق کرده است. ثقفی هم رگههایی از علاقهمندی به سینمای روسیه و توامان توجه ویژه به سینمای وسترن آمریکایی را در آثارش بروز داده است.
«روسی» اما تا حد زیادی در خلق جهان مورد وثوقش موفق بوده است. ثقفی موفق شده با شیوه کارگردانی و به تبع آن هدایت تیم فیلمبرداری، نورپردازی و طراحی صحنه و لباس و چهره آرایی اش، جهان باورپذیر برزخی شخصیت هایش را در منطقه غیرقابل شناسایی و نفرینشده تصویری کند. اما چشم اسفندیار فیلم دو نقیصه مهم است. یکی نخراشیدگی و خامدستی در دیالوگنویسی که طعنه به مستقیمگویی و قوامنیافتگی میزند. این نقیصه تنها در بخشی از سکانسهای فیلم رقم میخورد، اما باعث چندپارگی لحنی میشود. از دیگر سو، همین جنس دیالوگنویسی در سکانسها و مواجهههای کلیدی شخصیتها منجر به فرونشست انرژی و حال صحنه می شود و از بار دراماتیک آن می کاهد. نتیجه اینکه کاشتی که در فلان سکانس باید رقم بخورد و در بهمان سکانس منجر به برداشت دراماتیک، پاسخ به سوالات دراماتیک و گرهگشایی شود، بهدرستی به ثمر نمی نشیند. از دیگر سو، اجرای برخی صحنه ها چنان خام و بی منطق است که برای مخاطب باورپذیر نمیشود. مشخص ترین نمونههای این نوع کارگردانی در دو سه سکانس کلیدی معرفی یوسف به واسطه سراغ گرفتن مرجان از او و بعدتر پرداختن به گذشته ارتباطی آنها در یکی دو سکانس دیگر است. در مجموع باید گفت فیلمنامه متوسط و کارگردانی متوسط «روسی» باعث شده «روسی» اثری متوسط باقی بماند که برای نگاه مخاطب و شمایل بصری کارش احترام زیادی قائل بوده است.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- علی اکبر ثقفی خبرداد/ ساخت «کوچه ژاپنیها» مهر ماه آغاز میشود
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
- ابوالفضل جلیلی: مشکل فیلمهای من این است که مردم را به فکر میاندازد
- آئین دیدار با عوامل فیلم «یلدا» برگزار شد/ گپی با فروغ قجابگلو بازیگر فیلم مسعود بخشی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
آخرین ها
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- میراث نفرینشده/ نگاهی به فیلم «پنجه آهنین»
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند