سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی
در جریان ساخت برخی از مستندها، فیلمساز فرصت مناسبی پیدا میکند تا با استفاده از مهمترین روشهای پژوهش، به حوزه مطالعات مردمشناسی وارد شود و از دریچه یک فیلم مستند پرکشش، مخاطب خود را با جاذبههای قومی و اقلیمی گوشههایی از این مرز و بوم آشنا کند. اگر مستندی بتواند با چنین رویکردی به مطالعه و بررسی یک پدیده فرهنگی بپردازد، از آنجایی که این بررسیها در بستر پژوهشی مردمنگارانه شکل میگیرد، در عمل به ساخت مستندی مردمنگار دست زده است.
رها فریدی، کارگردان فیلم مستند «چیچکا» (قصه شب)، در قالب یک مستند ۹۰ دقیقهای مردمنگار که به دلیل موضوع محوری خود، فضایی موسیقایی دارد، به روایت گوشههایی از زندگی پرفرازونشیب شاعر، نوازنده و خنیاگری بندرعباسی به نام ابراهیم منصفی معروف به ابرام پرداخته است که با وفاداری به اصلیترین ویژگیهای یک مستند مردمنگار، بهخوبی توانسته است از زاویه متفاوتی به چگونگی حضور و نقش تاثیرگذاری این هنرمند بومی بندرعباس که با اندکی مبالغه گاه از او به نام «نیمای هرمزگان» هم یاد کردهاند، بپردازد.
سازنده فیلم مستند «چیچکا»، اگرچه در هدفگذاری اولیه خود، قصد معرفی شخصیت و آثار موسیقایی و شعرها و ترانههای ابراهیم منصفی را در سر داشته است، با این همه، فراتر از یک مستند چهرهنگار کوشیده است تصویری از فضای فرهنگی، آداب و رسوم و نقش پررنگ موسیقی در زندگی آدمهای این بندر دیرساله نیز ارائه دهد. جایی که اگرچه در درازای تاریخ محل تلاقی فرهنگها و اقوام مختلفی از ایران و سایر مناطق جهان بوده، با این همه، هویت فرهنگی اجتماعی خود را بهخوبی حفظ کرده است.
«چیچکا» به عنوان اثری بهراستی مستقل و تجربی که شاید مناسبترین جای نمایش و رونمایی و معرفی آن نیز گروه هنر و تجربه باشد، با رویکرد مردمنگاری، به معرفی چهرهای پرداخته است که ممکن است حتی برای بسیاری از شنوندگان یا خوانندگان شعرها و ترانههای این هنرمند نیز ناآشنا باشد. فریدی در این مستند میکوشد ضمن معرفی چنین چهره پرتلاشی، به موضوع تاثیرپذیری بسیاری از هنرمندان فعال در موسیقی امروز بندرعباس از این خنیاگر بندری نیز بهدرستی اشاره کند. ساخته شدن مستندهایی از این دست، چه در زمان زندگی یک هنرمند و چه پس از مرگ او، میتواند نوعی پاسداشت و قدردانی از کار و تلاش یک چهره فرهنگی هنری باشد. بهویژه که میزان تاثیرگذاری کارهایی که در قالب دیداری شنیداری فیلم مستند یا سینمایی شکل میگیرد، برای مخاطبان جوان، بهمراتب بیشتر از کارهای نوشتاری و مکتوب خواهد بود. همچنین با توجه به تغییرات پرشتابی که به دلیل استفاده از بسیاری وسایل ارتباط جمعی جدید و رشد و رونق فضاهای مجازی، در سبک زندگی و سنتهای کهن مردمان این دیار رخ میدهد، اهمیت ساخته شدن چنین مستندهایی بیش از پیش برای ما آشکار میشود.
مستند «چیچکا» با همه امتیازهای مثبتی که دارد، در ترکیب نهایی اثر، بهویژه در استفاده از تصاویر کمی قدیمیتر (برگرفته از بایگانیهای تصویری) اثری چندان پروپیمان و غنی به نظر نمیرسد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ۳ فیلم به اکران آنلاین «هنروتجربه» اضافه شد
- همان همیشگی/ نگاهی به فیلم «آنا»
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- گروتسک، مرزها، محدودهها و همپوشانیها/ معرفی کتاب گروتسک فیلیپ تامسن
- واقعا چه کسی این فیلم را ساخت؟/ «مرد سوم» از هر منظری فیلمی متفاوت است
- گوتیک آمریکایی/ نگاهی به فیلم «مادر» ساخته دارن آرنوفسکی
- من اقیانوسی را دوست دارم که تو را آفرید/ نگاهی به فیلم «سولاریس»
- خوشه های خشم/ نگاهی به فیلم «تاریخ خشونت»
- اسلحه ایستوود در دستان فلینی!
- مواجه شدن با خود در برابر اتاق آرزوها/ درباره «استاکر» ساخته آندری تارکوفسکی
- عاشقی کردن در آرامش/ نگاهی به فیلم «رضا»
- امی، رام نشد/ نگاهی به مستند «چیچکا»
- باش که صد صبح دمد زین شب امید مرا/ نگاهی به فیلم «رضا»
- فوبیاهای یک مرد تنها/ نگاهی به فیلم «تعارض»
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- تحسین امیر کوستوریتسا از فیلم سینمایی «دوار» در جشنواره فیلم روح آتش
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- به انتخاب تماشاگران و به یاد شانتال آکرمن؛ ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن جایزه جدید میدهد
- رقابت «آنیتا، گمشده در اخبار» در جشنواره استانبول
- پایان تور کنسرت علیرضا قربانی در تهران
- تلفیق شادی و شایستگی؛ نگاهی به برنامه «آی نسیم سحری عید شد»
- همکاری دوباره با یونیورسال؛ کیلین مورفی وارد ماجراهای جنجالی زغال سنگ آمریکا شد
- نگاهی به سریال افعی تهران
- علی اصغر رضایی نیک درگذشت
- ۱۰ روز مانده به شروع اجرا؛ نمایشِ بهرام افشاری ۲ میلیاردی شد
- برنامه تعطیلی سینماها در شبهای قدر
- به کارگردانی مهیار علیزاده؛ بازیگران نمایش «و تو هم برنگشتی» معرفی شدند/ اولین حضور شمس لنگرودی در تئاتر
- کنسرت «علیرضا قربانی» / گزارش تصویری
- بهار «مولوی» با متن محمد چرمشیر آغاز میشود
- شروع فیلمبرداری فیلم «پیکی بلایندرز» از ماه سپتامبر با حضور کیلین مورفی
- الهه نوبخت داور بخش اصلی جشنواره هلند شد
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- جایزه جشنواره فریبورگ به ایران رسید
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- تلاش برای تحریف تاریخ/ نگاهی به فیلم «پرویزخان»
- فریاد، فضیلت است/ یادداشتی بر فیلم «داگویل» با نگاهی به پرفورمنس «ریتم صفر» مارینا آبراموویج
- جورج میلر با «فیوریوسا» به کن میرود
- نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم با حمایت همراه اول در حال برگزاری است
- سفری به سوی ناشناخته ها
- فرامرز اصلانی درگذشت
- پوسترهای ۲ بخش جنبی جشنواره کن منتشر شدند
- جان تراولتا در یک فیلم درجه ۳ دیگر بازی کرد/ نمایش در آوریل
- عیدی همراه اول با سبدی از محصولات دیجیتال
- احمدرضا عابدزاده از عوامل «پرویز خان» شکایت کرد
- صدور پروانه نمایش غیرسینمایی برای ۴۱ اثر