سینماسینما، فریبا اشوئی
مستند «روزگار یک چهل ساله» ساختاری مرکب (مشاهدهای، مشارکتی، انعکاسی و اجرایی) دارد، اما مستندساز پیرنگ اصلی فیلم را بر شیوه و ساختار مشارکتی بنا نهاده است. تعامل طرفین دوربین (همکاری مستندساز و مصاحبهشوندگان) درباره سوژه، هویت (Identity) آن را معلوم و چهارچوب کار را مشخص کرده است. در شکل ساختاری مستند مشارکتی، حاشیهها، اخبار و مطلعین (احمد توکلی، علی پروین، مهدی هاشمینسب، مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق و…) برخلاف مستندهای مشاهدهای (مشاهده مستقیم پدیده)، عناصر خودآگاه و کلیدی در تبیین موضوع هستند. در فرم ساختاری مستند مشارکتی، مستندساز برای انتقال موضوع به مخاطب، از مصاحبههای متعدد و متنوع استفاده میکند، با این هدف که تنوع و تعدد نظر کارشناسان بتواند عیارِ صداقت و راستیآزمایی اثر را برای مخاطبانش بهبود بخشد. تحلیل افراد درباره یک چالش (فساد اقتصادی) در کنار ارائه راهکار برای پیشگیری و جلوگیری از شکلگیری آن (مفاسد) برای بهبود وضعیت نامناسب اقتصادی کشور (مطابق روند بررسی تخلفات پرونده یادشده در موسسه دیدهبان شفافیت و عدالت)، شیوهنامه ساختاری «روزگار یک چهل ساله» بوده است که از طریق مشارکت مستندساز (امین قدمی و گروه همراهش) با افراد مطلع و مرتبط با سوژه (مصاحبهشوندگان) بیان و به تصویر درآمده است. در این مستند، مواجهه قدمی (مستندساز) با اثرات حقیقت (فساد اقتصادی) نیز عینی و بدون واسطه بوده است. آغاز فیلم، دوربین با حضور در تجمعات اعتراضی، حقایق را با نمونههای متنوع، همراه با صدای زنده (صدای سرصحنه) شاهد میآورد. پس از آن سخنان اندیشمندانه مُصلحان اجتماعی (بدون سانسور)، در ارتباط با فروپاشی نظام اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به عنوان روتیتر مطلب (مستند) و در قالب نریشن، به آن اضافه میشود.
گام بعدی مستندساز با عبور از این مقدمه و فاصلهگذاری، بازخوانی نمونههای دخیل در فروپاشی است. مخاطب با شنودِ متنِ راوی و دیدن تصاویر (مستند مشاهدهای) آرام آرام به مدد شواهد و مستندات ارائهشده با شاهدان ماجرا آشنا میشود. اما غیر از فرم مشارکتی مستند «روزگار یک چهل ساله» که فرم اصلی و قالب آن است، وجوه دیگری نیز در ساختار مستند قابل بحثاند، از جمله فرم مشاهدهای این مستند، که دوربین مداخلهگر است؛ دوربینی که به عنوان ناظر، بحثهای جدی دیدهبان شفافیت و عدالت را درباره اقدامات صلبی و ایجابی مرتبط با پرونده انحصار امتیاز و فساد مالی در سازمان غذا دارو، به شکل مستقیم و بیواسطه تعقیب میکند. امتیاز این فرم، شهود واقعیت بر اساس حقیقت است و این برای مستند «روزگار یک چهل ساله» که هدفش انتقال واقعیت (فساد اقتصادی در کشور ) بوده، بسیار مفید و موثر واقع شده است.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- تحقق آرزوی چندساله فعالان انیمیشن در هنرو تجربه
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- با حکم رئیس سازمان سینمایی؛ اعضای شورای سیاستگذاری شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت معرفی شدند
- جعفر صانعی مقدم: گسترش فعالیتها در سینمای «هنر و تجربه» بستگی به تامین نیازهای مالی دارد
- انتشار تیزر هفته فیلم ایتالیا + ویدئو
- اسامی فیلمهای حاضر در هفته فیلم ایتالیا اعلام شد/ از آثار مورتی تا برتولوچی
- هفته فیلم ایتالیا ۱۱ آذر آغاز میشود/ نمایش آنلاین و رایگان فیلمها
- چهارمین دوره هفته فیلم اروپایی برگزار میشود/ اعلام جزییات رویداد
- نانهای بیات/ نگاهی به فیلم «حوا، مریم، عایشه»
- کدام چریکه؟ کدام بهرام؟/ نگاهی به مستند «چریکه بهرام»
- سالها بایست تا دَم پاک شد/ نگاهی به فیلم «پری»
- فهرست فیلمهای روی پرده در سینماهای «هنروتجربه»/ «منگی» از ۱۵ شهریور میآید
- تابناک: نخستین گامها برای تعطیلی بستر نمایش دهها فیلم سینمایی ایران؟
- قابهای نامتعارف بیمعنی/ نگاهی به فیلم «امیر»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- فوت خواننده پیشکسوت موسیقی نواحی گیلان/ ناصر مسعودی درگذشت
- نگاهی به فیلم «بیسر و صدا»؛ ایده خلاقانه، مسیر اشتباه
- حقایقی درباره بازمانده ساخته سیف الله داد/ماجرای توقیف فیلم بازمانده به دلیل حجاب!
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- «رابین هود»؛ افسانهی شیرین مرد شریف قانون شکن!
آخرین ها
- نگاهی به فیلم سینمایی «سامی»؛ دوربین به مثابه سمفونی برای سفری طولانی
- معرفی برندگان هیئت ملی نقد آمریکا ۲۰۲۵/ «یک تصادف ساده»؛ بهترین فیلم بینالمللی/ «نبردی پس از دیگری» ۵ جایزه گرفت
- ۱۵ اثری که برای فهرست اولیه اسکار فیلم بینالمللی شانس بالاتری دارند
- تأملی بر حضور نوری بیلگه جیلان در جشنواره جهانی فیلم فجر؛ داور غایب
- بیانیه کانون کارگردانان سینما درباره بازداشت سینماگران در مهمانی خصوصی
- واکنش رضا کیانیان به گزارش تاریخ سه هزار ساله زیر چرخ لودرها
- اعلام مستندهای دو بخش از نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
- واکنش کانون کارگردانان سینمای ایران به حکم جعفر پناهی
- شروودِ تالار وحدت؛ جایی که ماهان حیدری قهرمانان آینده را پیدا میکند
- تورج اصلانی داور جشنواره ترکیهای شد
- سروش صحت و علی مصفا «بیآتشی» را روایت کردند
- سام درخشانی هم استعفا داد
- نمایش موزیکال «رابین هود» / گزارش تصویری
- حلقه منتقدان فیلم نیویورک منتخبان ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد/ «نبردی پس از دیگری»، بهترین فیلم شد؛ پناهی، بهترین کارگردان
- جشنواره جهانی فیلم فجر۴۳؛ در ایستگاه پایانی «درس آموختهها» بهترین فیلم شد/ جایزه ویژه داوران به کارگردان ژاپنی رسید
- «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» به چین میرود
- گاتهام ۳ جایزه به «یک تصادف ساده» داد/ «نبردی پس از دیگری» بهترین فیلم جوایز مستقل نیویورک شد
- بیانیه انجمن بازیگران سینما در واکنش به وقایع اخیر و هتک حرمت هنرمندان/ پژمان بازغی استعفا داد
- مصائب افزایش سن ، از جولیا رابرتز تا نیکول کیدمن
- تام استاپارد؛ نویسندهای که جهان را از نو صحنهپردازی کرد
- نگاهی به فیلم «پارتنوپه»؛ زیبایی از دست رفته
- توقیف سکوی پخش «بازمانده» پس از انتشار ویدیوی بدون مجوز
- «سمفونی باران» کلید خورد
- «ناتوردشت» به باکو میرود
- از جدال اندیشه تا لبخند روی ردکارپت
- گفت وگو با کارگردان مستند «مُک» به بهانه حضور آن در جشنواره سینما حقیقت
- «زوتوپیا ۲» رکورددار فروش جهانی سینما شد
- صدای بخش خصوصی را بشنوید؛ هوای آلوده با تعطیلی تئاتر تمیز میشود؟
- «رها» بهترین فیلم اول جشنواره گوا شد
- سنگرم اندازه همان کافه ام بود
