«نان روزانه ما» ساخته کینگ ویدور از فیلمهای بخش کلاسیکهای مرمت شده سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر است که سعید عقیقی در یادداشتی به بررسی آن پرداخته است.
به گزارش سینماسینما به نقل از ستاد خبری سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، سعید عقیقی منتقد و فیلمنامهنویس باسابقه سینما، در یادداشتی به ویژگیهای این فیلم سینمایی پرداخته است.
در متن این یادداشت آمده است:
«نان روزانه ما» نقطه پایانی بر دوره «واقع گرایی آمریکایی» کینگ ویدور، سندی موثر از مقاومت توامان ِکشاورزان روستایی در برابر بحران اقتصادی خردکننده آغاز دهه ۱۹۳۰، و تمایل به نمایش واقعیت در برابر هجوم بنیانکَنِ فرمولهای متنوع ژانرهای کلاسیک است. برخلاف تصور عمومی، واقعگرایی همواره به معنای گسترش مضامین تراژیک در دل بحران نیست.
جان و مری که در آغاز فیلم راه گریز از بحران را نمیدانند، در انتها موفق میشوند زمین بایر را به امید حاصلخیزی سیراب کنند؛ نوعی از امیدواری که برخلاف شاهکار واقعگرای پیشین ویدور یعنی «ازدحام/مردم عادی»(۱۹۲۸) کمتر طعنهآمیز و بیشتر آرمانگراست.
تغییر تدریجی شخصیتهای فیلم از وارثان بیدست و پای یک مِلک ورشکسته به موسسان یک تعاونی روستایی به واسطه آشنایی با کشاورزان، مشکلات و راهحلهای موثرشان منطقی به نظر میرسد و از جهان آرمانی شهری قهرمانان خوشاقبال فیلمهای روزولتی فرانک کاپرا، بسیار دور است.
موفقیت تجاری فیلم به دلیل وجه «آرمانی» و دلنشینی لیبرالیستی شعار«تلاش برای بقا» نزد مردمیست که تازه از بحرانی هولناک رها شده بودند و امید به بازیابی رویاهاشان را از فضایی واقعی طلب میکردند. ویژگی اصلی فیلم درک دقیق شرایط اجتماعی از سوی فیلمساز است که در قالب تصاویر هوشمندانه، گفتوگوهای کاربردی و بازیهای طبیعی جلوه میکند.
یک دهه بعد، ژان رنوار در «جنوبی» آشکارا از فضای «نان روزانه ما» الهام میگیرد، اما نمیتواند از سردرگمی حاصل از غرابت جغرافیا و فرهنگ پیرامونش رها شود. او با احتیاط و تأنی، بیهیچ راهحل جدی و مطمئنی در فضایی قدم برمیدارد که کینگ ویدور به سادگی، آگاهی اجتماعی و خلوص در آن قدم زده است.
جان کوالِن که در این فیلم نقش کریس لارسن را بازی میکند، با نقش مولی بیتس؛ کشاورز نیمه مجنونی که در خانه پدری ویران تام جود (هنری فاندا) در «خوشههای خشم» پناه گرفته، در ذهن دوستداران سینما ماندگارشده است. مقایسه فلش بک مولی در تصویر واقع گرای چپِ فورد/ستین بک، هنگام برخورد کشاورزان با دلال بانک، با تلاش برای فروش زمینِ در رهنِ بانک در «نان روزانه ما» حاوی دو تلقی از مفهوم «کوشش برای بازیابی همزمان ِعزت نفس و توان اقتصادی» ست.
واقعگرایی با طعم آرمان کینگ ویدور را ژانرهای تخیلی درهم میشکنند و تصویر تراژیک «خوشههای خشم» را و هیروشیما و مک کارتیسم. ویدور از این پس هرگز به دوران مردم عادی و«نان روزانه ما» باز نمیگردد و در هیچ یک از فیلمهای «عظیم»اش برای سلزنیک و دیگران، از جمله «جدال در آفتاب»، «جنگ و صلح» و «سلیمان و ملکه سبا» نه نشانی از خلاقیت و هوشمندی این فیلم دیده میشود و نه از واقعیتی امیدوار به آرمان. گویی از آبی که در مشهورترین فصل «نان روزانه ما» زمین کشاورزی را سیراب میکرد، در این فیلمها قطرهای باقی نمانده بود.»
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگوی کیوان کثیریان با همایون اسعدیان و سعید عقیقی در برنامه «خط فرضی»: عدهای دوست ندارند چهره واقعی جامعه را در سینما ببینند/ معاصر بودن از دموکراسی و احترام به حق دیگران میآید
- نمایش فیلم «چیغ» در نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی»
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد: تئاتر مهمتر از همه منازعات سیاسی است
- «مفیستو» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- در سومین نشست «بازیابی» مطرح شد؛ نسبت سینماگران و قدرت؛ از فردین تا حاتمیکیا
- با حضور امیر اثباتی، وحید جلیلوند و سعید عقیقی؛ مداخلهی هنرمند سینما در صورتبندی امروز و فردا بررسی میشود
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد؛ این ظرایف و جزئیات تصادفی نیست/ فیلمسازانی که تاوان میدهند
- «ساعتها» در سینماتک خانه هنرمندان اکران و بررسی میشود
- سعید عقیقی: «قهرمان» در کنار «جدایی نادر از سیمین» کاملترین فیلم اصغر فرهادی است/ ریسک بزرگ فیلمساز در استفاده از میزانسن تازه
- در لایو «دوشنبههای سینما» خانه هنرمندان مطرح شد/ سعید عقیقی: سینما دارد جور همه تفرجگاهها را میکشد
- رساله فلسفی در باب هانکه/ نگاهی به کتاب «سینمای آزار»
- برنامه «شطرنج باد؛ تولد دوباره» در لایو اینستاگرام خانه هنرمندان
- گفتوگو با حمیدرضا اردلان و سعید عقیقی درباره «شطرنج باد»/ نقطه عطف زیباییشناسی تصویری
- نظم را معنا کرده بود/ در یادبود مسعود مهرابی
- نویسنده کتاب «آژانس شیشهای»: اسطورههای سینما عناصر مقدس و غیرقابل نفوذی نیستند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- گفتوگو با محمد مقدم درباره سینمای مستند/ فیلم مستند، جهانی است ساختگی؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- حضورهای بین المللی فیلم کوتاه تامینا
- گلدن گلوب اعلام کرد؛ وایولا دیویس جایزه سیسیل بی دمیل ۲۰۲۵ را میگیرد
- درباره «قهوه پدری»؛ قهوه بیمزه پدری
- «کارون – اهواز» در راه مصر
- اختتامیه جشنواره «دیدار» ۱۷ دی برگزار خواهد شد
- اختصاص سینماسینما/ سه فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای برتر سال ۲۰۲۴ مجله تله راما
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «مجمع کاردینالها»؛ موفقیت غیرمنتظره در گیشه و جذب مخاطبان مسنتر
- مدیر شبکه نسیم توضیح داد؛ مهران مدیری، جنابخان، فرزاد حسنی و چند برنامه دیگر
- تاکید بر سمزدایی از سینما و جشنواره فجر/ علیرضا شجاع نوری: ادغام جشنوارهی ملی و جهانی فجر سیاسیکاری بود
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ جادوی «شرور»؛ داستانی از دوستی، تفاوتها و مبارزه با تبعیض
- برای پخش در سال ۲۰۲۵؛ پسر شاهرخ خان برای نتفلیکس سریال میسازد
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «گلادیاتور ۲»؛ بازگشتی باشکوه به کُلُسیوم و سنت حماسههای سینمایی
- اعلام نامزدهای چهلمین دوره جوایز انجمن بینالمللی مستند/ محصول مشترک ایران و انگلیس در شاخه بهترین مستند کوتاه
- اصغر افضلی و انیمیشن «رابینهود» در تازهترین قسمت «صداهای ابریشمی»
- جایزه جشنواره آمریکایی به پگاه آهنگرانی رسید
- چهل و سومین جشنواره فیلم فجر؛ از فرصت ثبت نام فیلمها تا داوری عوامل بخش نگاه نو
- نمایش بچه / گزارش تصویری
- اهمیت «باغ کیانوش» در سینمای کمدی زدهی این روزها
- برای بازی در فیلم «ماریا»؛ نخل صحرای پالم اسپرینگز به آنجلینا جولی اهدا میشود
- اکران فیلم علی زرنگار از اواخر آذر؛ «علت مرگ: نامعلوم» رفع توقیف شد
- مانور آمادگی همراه اول برای رویارویی با بحران؛ تمرینی برای پایداری ارتباطات
- بررسی هزینه و درآمد تولیدات ۳ سال اخیر؛ حساب کتاب فارابی جور است؟
- در اولین روزهای اکران بینالمللی؛ «گلادیاتور۲»، ۸۷ میلیون دلار فروخت
- اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- نامزدی ۲ جایزه آمریکایی برای «دوربین فرانسوی»
- «شهر خاموش» بهترین فیلم جشنواره نوستالژیا شد
- فروغ قجابگلی بهترین بازیگر جشنواره ریچموند شد
- «تگزاس ۳»؛ کمدی از نفس افتاده یا موفقیت تکراری؟
- روایتی از سه نمایشنامه از محمد مساوات روی صحنه میرود
- «کارون – اهواز» در مراکش