«نان روزانه ما» ساخته کینگ ویدور از فیلمهای بخش کلاسیکهای مرمت شده سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر است که سعید عقیقی در یادداشتی به بررسی آن پرداخته است.
به گزارش سینماسینما به نقل از ستاد خبری سیوهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، سعید عقیقی منتقد و فیلمنامهنویس باسابقه سینما، در یادداشتی به ویژگیهای این فیلم سینمایی پرداخته است.
در متن این یادداشت آمده است:
«نان روزانه ما» نقطه پایانی بر دوره «واقع گرایی آمریکایی» کینگ ویدور، سندی موثر از مقاومت توامان ِکشاورزان روستایی در برابر بحران اقتصادی خردکننده آغاز دهه ۱۹۳۰، و تمایل به نمایش واقعیت در برابر هجوم بنیانکَنِ فرمولهای متنوع ژانرهای کلاسیک است. برخلاف تصور عمومی، واقعگرایی همواره به معنای گسترش مضامین تراژیک در دل بحران نیست.
جان و مری که در آغاز فیلم راه گریز از بحران را نمیدانند، در انتها موفق میشوند زمین بایر را به امید حاصلخیزی سیراب کنند؛ نوعی از امیدواری که برخلاف شاهکار واقعگرای پیشین ویدور یعنی «ازدحام/مردم عادی»(۱۹۲۸) کمتر طعنهآمیز و بیشتر آرمانگراست.
تغییر تدریجی شخصیتهای فیلم از وارثان بیدست و پای یک مِلک ورشکسته به موسسان یک تعاونی روستایی به واسطه آشنایی با کشاورزان، مشکلات و راهحلهای موثرشان منطقی به نظر میرسد و از جهان آرمانی شهری قهرمانان خوشاقبال فیلمهای روزولتی فرانک کاپرا، بسیار دور است.
موفقیت تجاری فیلم به دلیل وجه «آرمانی» و دلنشینی لیبرالیستی شعار«تلاش برای بقا» نزد مردمیست که تازه از بحرانی هولناک رها شده بودند و امید به بازیابی رویاهاشان را از فضایی واقعی طلب میکردند. ویژگی اصلی فیلم درک دقیق شرایط اجتماعی از سوی فیلمساز است که در قالب تصاویر هوشمندانه، گفتوگوهای کاربردی و بازیهای طبیعی جلوه میکند.
یک دهه بعد، ژان رنوار در «جنوبی» آشکارا از فضای «نان روزانه ما» الهام میگیرد، اما نمیتواند از سردرگمی حاصل از غرابت جغرافیا و فرهنگ پیرامونش رها شود. او با احتیاط و تأنی، بیهیچ راهحل جدی و مطمئنی در فضایی قدم برمیدارد که کینگ ویدور به سادگی، آگاهی اجتماعی و خلوص در آن قدم زده است.
جان کوالِن که در این فیلم نقش کریس لارسن را بازی میکند، با نقش مولی بیتس؛ کشاورز نیمه مجنونی که در خانه پدری ویران تام جود (هنری فاندا) در «خوشههای خشم» پناه گرفته، در ذهن دوستداران سینما ماندگارشده است. مقایسه فلش بک مولی در تصویر واقع گرای چپِ فورد/ستین بک، هنگام برخورد کشاورزان با دلال بانک، با تلاش برای فروش زمینِ در رهنِ بانک در «نان روزانه ما» حاوی دو تلقی از مفهوم «کوشش برای بازیابی همزمان ِعزت نفس و توان اقتصادی» ست.
واقعگرایی با طعم آرمان کینگ ویدور را ژانرهای تخیلی درهم میشکنند و تصویر تراژیک «خوشههای خشم» را و هیروشیما و مک کارتیسم. ویدور از این پس هرگز به دوران مردم عادی و«نان روزانه ما» باز نمیگردد و در هیچ یک از فیلمهای «عظیم»اش برای سلزنیک و دیگران، از جمله «جدال در آفتاب»، «جنگ و صلح» و «سلیمان و ملکه سبا» نه نشانی از خلاقیت و هوشمندی این فیلم دیده میشود و نه از واقعیتی امیدوار به آرمان. گویی از آبی که در مشهورترین فصل «نان روزانه ما» زمین کشاورزی را سیراب میکرد، در این فیلمها قطرهای باقی نمانده بود.»
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگوی کیوان کثیریان با همایون اسعدیان و سعید عقیقی در برنامه «خط فرضی»: عدهای دوست ندارند چهره واقعی جامعه را در سینما ببینند/ معاصر بودن از دموکراسی و احترام به حق دیگران میآید
- نمایش فیلم «چیغ» در نشست ماهانهی «مستندهای ایرانشناسی»
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد: تئاتر مهمتر از همه منازعات سیاسی است
- «مفیستو» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- در سومین نشست «بازیابی» مطرح شد؛ نسبت سینماگران و قدرت؛ از فردین تا حاتمیکیا
- با حضور امیر اثباتی، وحید جلیلوند و سعید عقیقی؛ مداخلهی هنرمند سینما در صورتبندی امروز و فردا بررسی میشود
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد؛ این ظرایف و جزئیات تصادفی نیست/ فیلمسازانی که تاوان میدهند
- «ساعتها» در سینماتک خانه هنرمندان اکران و بررسی میشود
- سعید عقیقی: «قهرمان» در کنار «جدایی نادر از سیمین» کاملترین فیلم اصغر فرهادی است/ ریسک بزرگ فیلمساز در استفاده از میزانسن تازه
- در لایو «دوشنبههای سینما» خانه هنرمندان مطرح شد/ سعید عقیقی: سینما دارد جور همه تفرجگاهها را میکشد
- رساله فلسفی در باب هانکه/ نگاهی به کتاب «سینمای آزار»
- برنامه «شطرنج باد؛ تولد دوباره» در لایو اینستاگرام خانه هنرمندان
- گفتوگو با حمیدرضا اردلان و سعید عقیقی درباره «شطرنج باد»/ نقطه عطف زیباییشناسی تصویری
- نظم را معنا کرده بود/ در یادبود مسعود مهرابی
- نویسنده کتاب «آژانس شیشهای»: اسطورههای سینما عناصر مقدس و غیرقابل نفوذی نیستند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد