سینماسینما، رضا دانش پژوه
اگر همه مباحث تکنیکی و فنی فیلم را از منظر فیلمنامه و کارگردانی کنار بگذاریم و به بررسی موقعیت کاراکترهای زن فیلم دقت بیشتری کنیم ، متوجه یک جریان حماقت بار و به شدت فرسایشی می شویم. اینکه چقدر جامعه ایرانی همچنان درگیر مناسبات بیخود و مخاطره آمیز ارتباطی هستند. ارتباطات تقریبا عقیم خانوادگی و حتی عدم کنترل بر روی اجرای دستورالعملهای فرسوده زندگی ایرانی.
در فیلم جان دار قتلی روی می دهد. اما مناسبات روی دادن قتل را به دقت مرور کنید. چرا قتل روی می دهد؟ پاسخ را به شکل ساده اینطور می شود داد که؛ به علتی که مقتول قصد بر هم زدن عروسی را داشته است . اما مسله فیلم به شکلی روایت می شود که ما نگران خانواده ای هستیم که حماقت بار موجب مرگ شده اند. اما قربانیان اصلی این ماجرا همچنان زنان هستند. نکته اینجاست که اگر خانواده عروس، خود را جایگاه بر حق می دانند ، چرا برای اصلاح وضعیت وخیم خانواده ، پیشنهاد طلاق و ساخت و ساز با خواستگار سابق و برادر مقتول را می دهند ؟ این بحران وضعیت مبتلا به جریان مردسالارانه و دگم روابط اجتماعی و مذهبی ایران است. اساسا این چنین برداشت می شود که شرع در زندگی ایرانی جایگاه واقعی ندارد و ریاکارانه و مسالمت آمیز می شود از مناسبات شرعی گذشت . اما آنچه روز به روز قوی تر می شود ، عرف در جامعه ایرانی ست. عرف می تواند موازین دینی و شرعی را به راحتی دور بزند. چرا که الزاما اهمیت شرع به شرط پذیرش عرف مورد تایید می شود و نتیجه این ریاکاری اجتماعی ، ثبت قوانین و مقررات شفاهی که برای فرار از پاسخگویی های منطقی تدارک دیده شده است.
در جامعه ایرانی همچنان که فیلم جان دار نشان می دهد ، زنان باید ابزار لذت جنسی و بله قربان گوی میادین اضطرار باشند. سلسله رویدادهای فیلم ، جامعه را فاقد عنصر عشق به زنان نشان می دهد. رویکرد جانبدارانه از خانواده قاتل و وارونگی حق و حقدار تا پایان فیلم ادامه می یابد .اما آنچه در واقع پیروز می شود حق است و مجازات کج سلیقگی های اخلاقی امری بدیهی جلوه داده می شود.اینجا شرع بر عرف ساختگی و دست و پاگیر پیروز می شود. حکم ارباب و رعیتی حاکم بر فیلم ، برخاسته از جامعه کمتر توسعه یافته ایست که هنوز چالش های اولیه تقسیم مصائب را از سر نگذرانده است و الزامی نیز بر این شکل همزیستی منصفانه ندارد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نخستین تصویر و اطلاعات از فیلم پر بازیگر جشنواره فجر/ «یادگار جنوب» آماده نمایش شد
- فیلمنامه «شنای پروانه» از اسپانیا جایزه گرفت
- گفتوگو با نویسندگان «شنای پروانه»/ در دل یک ملودرام اجتماعی یک قهرمان پرورش دادیم
- برترین بازیگر مرد سال ۹۸ (۴)/ بابک حمیدیان، علی شادمان
- گزارش فروش هفتگی سینمای ایران/ خواب زمستانی سینما
- “جاندار” با ۴۰۵ میلیون تومان شروع کرد
- پوستر «جان دار» منتشر شد
- «تیغ و ابریشم»/ پیشنهادهای لذتبخش برای اکران پاییز
- نگاهی به جان دار / چالشی استخوان دار
- یادداشتی بر فیلم «جاندار»/ سوژه ای تکراری، پرداختی نو
- نگاهی به پنج فیلم جشنواره / از «جان دار» و «زهر مار» تا «ایده اصلی» و «متری شش و نیم» و «بیست و سه نفر»
- به روایت یک شاهد عینی / نگاهی به فیلمهای دو روز نخست جشنواره/ از درخونگاه و مردی بدون سایه تا روزهای نارنجی و جاندار و آشفتگی
- روزانهها از جشنواره سی و هفتم فیلم فجر / نگاهی به دو فیلم جاندار و آشفتگی
- جاندار؛ قصه ای پرکشش که در پایان رها می شود
- یادداشتی درباره فیلم جاندار / دراماتیکترین حالت بخشش
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود