سینماسینما_نسرین وزیری:
اگرچه «باشو» پسر بندری هجرت داده شده به شمال ایران در دوران جنگ تحمیلی هشت ساله، به تنهایی نماینده فرهنگ و آداب و سنن جنوب کشور در خطه شمال در سینمایی دهه ۶۰ ایران به کارگردانی بهرام بیضایی بود؛ اما در سینمای سده جدید این بار را «لوچر» و «منگوش» به عنوان «پسران دریا» در همان زیستگاه خود، به دوش کشیدند. البته که قیاس «باشو غریبه کوچک» و «پسران دریا»، چه به لحاظ فیلمنامه، کارگردانی و بازگری و …. قیاس معالفارقی است اما نقش آفرینی پسربچههای نابازیگر از یکسو و تلاقی فرهنگی شمال و جنوب کشور، ناخودآگاه میتواند ذهن مخاطب را به قرابت میان این دو اثر سینمایی بکشاند.
فیلم سینمایی «پسران دریا» ساخته افشین هاشمی و حسین جامی، از دو تکه مجزا تشکیل شده، یکی داستان پسرک یتیم شمالی «لوچر» است که مادرش پس از تجدید فراش او را به مردی به نام «اسکندر» سپرده و دومی هم باز پسرکی یتیم اما جنوبی، به نام «منگوش» است که پس از مرگ مادر و به زندان افتادن پدر، با پدربزرگ مادریاش زندگی میکند. وجه مشترک این «پسران دریا»، نه تنها یتیم بودن آنها، که عشقشان به والدین نیز هست؛ هر دو از والد متوفی به نیکی و با حسرت یاد میکنند و مغموم از دست دادن او هستند. هر دو همچنان به والد در قید حیات خود عشق میورزند و با اینکه در طول این فیلم از او دور ماندهاند، از او دل نبریده و مشتاق دیدار دوباره او هستند. لوچر که فن کشتی میداند در مسابقات شرط بندیای که اسکندر برایش ترتیب میدهد، شرکت میکند تا برای مادرش که اکنون زن مرد سالخوردهای است؛ طلا هدیه بخرد. منگوش نیز که از مادر متوفایش شنیده «عشق» است که مرد را به خانه برمیگرداند، در پی خواستگاری برای پدرش است که به دلیل دعوا با یک افسر پلیس، در بازداشتگاه به سر میبرد؛ به این امید که باز «عشق» پدر را به خانه بیاورد.
سادگی کودکانه یاسین حبیبپور و منیب بزرگزاده در نقش لوچر و منگوش، در چهره نابالغ و روستایی آنها موج میزند؛ هاشمی به خوبی از آنها بازی گرفته؛ بویژه آنجا که رندی نسل دهه نودی را در مواجهه با “بزرگترها” نشان میدهد. مثلا در صحنهای لوچر ۹-۱۰ ساله به اسکندر نهیب میزند که “چیه میخوای تا شب به هم زل بزنیم، پاشو زندگی خرج داره!” و یا در صحنه دیگری خودش را به تمارض میزند تا اسکندر ۴۰ ساله را از دست طلبکارش نجات دهد و در صحنه دیگری به روی او میآورد که بپایش بوده تا شبی را با زنی بگذراند. در تکه دوم فیلم نیز منگوش ۱۱-۱۲ ساله به «مونیا» میگوید که از طرز نگاهش فهمیده که عاشق است و او با دید زدن زنعموی جوانش، راه و رسم عاشقی را آموخته و حتی به او “دلبری” میآموزد! رفتارهایی که نمیشد از «باشو» جنگ زده انتظار داشت را این پسران دریا دهه نودی، به خوبی نشان میدهند.
فیلم ریتم متعادلی دارد و در پس زمینه داستان طبیعت زیبای شمال و جنوب کشور را نشان میدهد و بی هیچ اغراقی گوشهای از سنن اهالی این دو خطه از کشور را به تصویر میکشد. از شرط بندی مردان شمالی به عنوان یک سرگرمی گرفته تا دورهمیهای شاد زنان جنوبی و صنایع دستی آنها. تصاویر و دیالوگها، بی ارتباط با تلاطمهای فضای اقتصادی جامعه امروز ایران نیست. چه آنجا که اسکندر را فروشنده قسطی لوازم خانگی نشان میدهد و چه آنجا که به فاصله یک هفته قیمت یک کفش زنانه دو برابر میشود و منگوش دیگر توان خرید آن را برای زنی که برای همسری پدرش پسند کرده، ندارد.
تنها بازیگران نامدار این فیلم «افشین هاشمی» و «مونا فرجاد» هستند که به خوبی از پس نقشهایشان برآمدهاند. هاشمی در نقش اسکندر، مردی است که علیرغم سوء استفاده و بهره کشی مالی از کودکی که اندکی کشتی میداند؛ دل رحم هم هست و فرجاد در نقش دختر نازایی که نان محلی میپزد و عاشق پزشک روستاست.
اگرچه نویسنده و کارگردان کوشیدهاند فیلم فاصلهاش را با کلیشههای جنسیتی حفظ کند و زنان شاغل و مستقل روستایی و شهری را در صحنههایی به مخاطب نشان میدهند اما زنان در این فیلم عموما “ابژههای جنسی” تلقی شدهاند. مثلا مادر لوچر پسرک شمالی، نیازمند حمایت یک مرد برای ادامه زندگی خود و دخترانش است. اسکندر رابطهای پنهانی و شبانه با یک زن دارد که تصویری از او در این فیلم نیست. مونیا در پی جلب توجه پزشک مرد روستاست و اتفاقا راه دلبری را منگوش که یک پسربچه است، به او میآموزد! پرستاران و کارآموزان کادر درمانی که دختران جوان شهری و تحصیلکرده هستند هم با کفشهای پاشنه بلند و آرایش نسبتا غلیط در حال کرشمه برای همان پزشک به تصویر کشیده شدهاند! و شاید این مهمترین آسیب و نقد وارده به فیلمی باشد که برای مخاطب کودک و نوجوان ساخته شده و اتفاقا جایزه بهترین فیلم سی و چهارمین جشنواره بین المللی کودکان و نوجوانان را هم کسب کرده است.
«پسران دریا» از امروز اکران عمومی یافته و فاصله معناداری با دیگر فیلمهای روی پرده دارد. با وجود نقدهایی که به آن وارد است، به لحاظ سادگی فیلمنامه، ریتم متعادل، جذابیت تصاویر –که البته از فقر لانگ شات رنج میبرد- و … تماشایش حال مخاطب را خوب میکند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- چون نیک بنگری همه تزویر میکنند!/ نگاهی به سریال «داوینچیز»
- در سکوت اهل تاریخ/ نگاهی به سریال «شبکه مخفی زنان»
- اکران دو فیلم ایرانی در جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان شارجه
- وزارت ارشاد متن بیلبورد تبلیغاتی «شبکه مخفی زنان» را تغییر داد
- انتقاد بهروز نشان از وضعیت ناعادلانه اکران/ «پسران دریا» متعلق به فارابی است اما در سینمای خودش هم اکران نمیشود
- جلیل اکبری صحت : اگر این روزها دل و دماغ سینما رفتن دارید ،فیلم پسران دریا را ببینید
- «سگ بند» و «انفرادی» همچنان در صدر فروش/ گیشه سینما سردتر میشود؟
- آغاز اکران «پسران دریا» از فردا/ فیلم افشین هاشمی در جشنواره بوسان نمایش داده میشود
- اعلام مصوبات شورای راهبردی اکران/ دو فیلم تازه برای اکران از سوم خرداد معرفی شدند
- شب بازیگر پس از وقفهای دو ساله برگزار شد/ علی نصیریان: وقتی حال مردم خوب نیست، نباید جشن بگیریم
- دعوت به مراسم اسیدپاشی و آدامسخوانی؛ رونمایی و نمایشنامهخوانی دو اثر محمد رحمانیان برگزار میشود
- رضا میرکریمی: «خیلی دور، خیلی نزدیک» تجربه درک حیرانی و بیوزنی نسبت به جهانی بیانتهاست
- نمایش «پسران دریا» در جشنواره بینالمللی فیلم چنای هند
- افشین هاشمی در نشست خبری «پسران دریا»: عمیق بودن منافاتی با ساده بودن ندارد
- جایزه بهترین فیلمبرداری جشنواره عشق آمریکا به مدیر فیلمبرداری «خداحافظ دختر شیرازی» رسید
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ما درون خمره گیر افتادهایم/ نگاهی به آخرین اجرای اثر برجسته لوییجی پیراندللو در ایران
- «خواب مرد مرده» به صحنه میآید
- جایزه اصلی جشنواره سالونیکا به فیلمساز ایرانی رسید
- با نمایش ۱۰ روزه؛ «تلماسه ۲» نیم میلیارد دلاری شد/ پیشی گرفتن از فیلم نخست
- فوت فیلمنامهنویس «سخنرانی پادشاه»/ دیوید سیدلر درگذشت
- فصل سوم «داستانهای فوتبال» به آنتن شبکه ورزش میرسد
- رشید کاکاوند راوی «مجنون آن لیلی» شد
- آغاز حراج نوروزی شمارههای رند همراه اول
- با ۸۰ سال تولید فیلم و سریال؛ آتش یک استودیوی قدیمی در قاهره را از بین برد
- با ۸ و نیم دور چرخیدن دور خود؛ فیلم رایان گاسلینگ رکورد گینس را شکست/ برای تعداد معلق خوردن ماشین
- اکران آنلاین «ویلای ساحلی» و ۲ فیلم دیگر
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- در هشتمین جشنواره ملی نوآوری برتر ایرانی؛ محصول «اعطای اعتبار با توثیق سیمکارت» نوآور معرفی شد
- در پی بالا رفتن اجاره بها؛ سینماهای خیابان شانزهلیزه بسته میشوند
- صدور ۱۷ پروانه ساخت غیر سینمایی
- آغاز اکران آنلاین «کاپیتان من» در نمایش خانگی
- چند تماشاگر برای فیلمهای نوروزی به سینما رفتند؟
- ۵ انیمیشن ایرانی در اسپانیا نمایش داده میشود
- لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
- مستند مرکز گسترش در اکران نوروزی یک پلتفرم/ از کیارستمی تا رزاقکریمی
- یادداشت بلومبرگ بر سریال «شکوفههای شانگهای»/ اولین سریال تلویزیونی وونگ کار وای، نوستالژی دهه نود
- لیندا کیانی و آرمین رحیمیان بازیگران «ماه پنهان» شدند
- کنارهگیری آگنیشکا هالند؛ ژولیت بینوش ریاست آکادمی فیلم اروپا را بر عهده میگیرد
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- میراث پدر/ نگاهی به فیلم «شطرنج باد»
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- آغاز پویش مردمی همراه اول برای کمک به سیلزدگان سیستانوبلوچستان
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- اکران «اتاق فرار» در ۱۱ شهر