نمایشگاه «یک تکه زندگی» چگونه شکل گرفت؟
به نظر من جامعه هنری ایران باید در اولین سالگرد درگذشت استاد عباس کیارستمی به شکل شایستهای به ایشان ادای دین میکرد. درعینحال به رویدادهایی که تا امروز برای بزرگداشت ایشان برگزار شده بود، نقد داشتم و فکر میکردم چرا در اغلب آنها به جای اینکه به بینش کیارستمی توجه شود، به چهره او پرداخته شده است. کیارستمی به خاطر چهرهاش مطرح نبود، بلکه به خاطر نوع نگاهی که به زندگی داشت و آن را در فیلم، عکس و شعرهایش دیدهایم، توانست چنین جایگاهی به دست آورد. بنابراین لازم است حال که در قید حیات نیست، آن نوع نگاه را از یاد نبریم، نه اینکه تنها به چهرهنگاری از او بپردازیم.
از دید من وقتی هنرمندی نوعی از نگاه را در جامعه ترویج میکند پس از فوت او نیز آن نگرش از بین نمیرود. پس کیارستمی هنوز زنده و در میان ماست و با توجه به اینکه امسال هفتادوهفتمین سال تولد عباس کیارستمی است، ۷۷ هنرمند از جمله خود من انتخاب شدند تا هر کدام با دیدگاه خودشان یک تکه از زندگی را ثبت کنند.
چرا مدیوم عکاسی را انتخاب کردید و آیا عکسهای این نمایشگاه ارتباطی با آثار عباس کیارستمی دارند؟
شاید چون عکس الزاما مانند فیلم قصهای را در زمان روایت نمیکند یا مانند نقاشی صرفا برگرفته از تجسم و احوالات درونی هنرمند نیست، بلکه در کسری از ثانیه میتواند زندگی را آنطور که به واقع هست، ثبت کند و من هم میخواستم اصالت زندگی در این کارها حفظ شود.
از نظر موضوع کارها هم بعضی از هنرمندان چهره خود استاد کیارستمی را بهعنوان یک تکه از زندگی در نظر گرفتند و عدهای دیگر نیز زوایای متنوع دیگری از زندگی را از منظر خویش انتخاب کردند. بنابراین عکسها شاید انسجام بصری ندارد و طبیعی است که هر هنرمند رویکرد متفاوتی به زندگی داشته باشد. اما برای ایجاد انسجام در آثار، آنها را در قابهایی یکسان قرار دادیم و ابعاد تقریبا مشابهی برای آنها انتخاب شد. حتی قیمتهای یکسانی برای آثار انتخاب کردیم؛ به این دلیل که این نمایشگاه جایی برای تفکیک سطح هنرمندان نبود و میخواستم این نمایشگاه چیزی فراتر از ارائه شخصی هنرمندان باشد. چیزی که برای ما اهمیت داشت جمعی است که گرد هم آمدند تا در یک سطح به کیارستمی ادای احترام کنند.
چرا همه عکسها سیاه و سفید هستند؟
یک دلیل آن همانطور که پیشتر اشاره شد، ایجاد انسجام بصری در موضوعات مختلف بود و دلیل دیگر هم اینکه کیارستمی اول تیرماه به دنیا آمد و ١۴ تیر درگذشت. اگر این سیاه و سفید استعارهای از مرگ و زندگی باشد، در میانه آن یک تکه زندگی شکل میگیرد. در پوستر نمایشگاه هم که به وسیله مجید عباسی طراحی شده، یک کادر ساده خاکستری قرار گرفته که به سادگی یک تکه از زندگی را نشان میدهد. زندگی مملو از این روزمرگیهای زیبا اما مغفولمانده است، مانند حرکت موج و چوب که در فیلمی از کیارستمی شاهد هستیم که در اوج سادگی باشکوه است. تفاوت کار کیارستمی با سایر هنرمندان این است که سادهترین اتفاقاتی که پیرامون ما میافتد و ما آنها را نادیده میگیریم، ثبت میکرد. همه ما یاد گرفتهایم که بیحوصله باشیم و به دنبال فردایی بدویم که معلوم نیست چگونه باشد، اما کیارستمی ما را روی صندلی مینشاند تا با صبر دوباره به این نادیدههای زندگی نگاه کنیم.
در میان هنرمندان حاضر در این نمایشگاه نقاش، فیلمساز و بازیگر هم دیده میشود. چرا علاوه بر عکاسان از هنرمندان رشتههای دیگر هم دعوت کردید؟
ای کاش شخصا شاعری را هم میشناختم تا از او دعوت کنم. در واقع از خودم سؤال کردم آیا کیارستمی فیلمساز را میتوان از کیارستمی عکاس تفکیک کرد؟ یا میتوانیم بگوییم او شاعر و نقاش نبود؟ کیارستمی صحنههای فیلمی مانند طعم گیلاس را با نگاهی نقاشانه دیده و با حالی شاعرانه ساخته است. بنابراین کیارستمی یک تفکر بود و نمیتوانیم او را صرفا فیلمساز بدانیم.
مگر یک بازیگر یا نقاش نمیتواند زندگی را آنطور که هست ثبت و زیباییها را لمس کند؟ مگر هنر و زیبایی مرز دارد که بتوانیم بین رشتههای هنری تفکیک قائل شویم؟ من بهعمد از هنرمندان شاخههای مختلف دعوت کردم و خواستم تلنگری زده باشم تا همانطور که کیارستمی توانست هنرمندی چندوجهی باشد، برای دیگر هنرمندان هم این امکان را قائل باشیم.
علاوه بر ٧٧ عکس هنرمندان، یک عکس اثر کیارستمی و تعدادی متن یادبود هم در نمایشگاه دیده میشود. درباره آنها توضیح دهید.
عکسی که از کیارستمی در نمایشگاه دیده میشود تنها عکس رنگی مجموعه است. با توجه به اینکه کیارستمی دیگر در مرز بین بود و نبود و تولد تا مرگ نیست، جایگاه متفاوتی برای او قائل شدیم و کار او ورای سیاه و سفید و خاکستری قرار گرفته است. در این نمایشگاه از راهنمایی و حمایت استادان آیدین آغداشلو، ابراهیم حقیقی و سیفاله صمدیان بهرهمند شدم و هر کدام از ایشان یادداشتهایی به یاد کیارستمی و ویژه این نمایشگاه در اختیار من قرار دادند.
عکسها از آرشیو هنرمندان انتخاب شدند؟ و آیا ویژگیهای خاصی برای آنها در نظر گرفته شده بود؟
تعدادی از آثار آرشیوی هستند و تعدادی هم برای این نمایشگاه آماده شدند. ولی من بهعنوان ایدهپرداز چون مفهوم یک تکه زندگی از منظر هنرمند را در نظر داشتم، چندان دخالتی در انتخاب آثار نکردم و دست آنها را باز گذاشتم تا یک تکه از زندگی خودشان را ثبت کنند. جالب است که بسیاری از آنها زندگی را در مناظر طبیعی و روستاها یافتهاند، اما به نظر من حتی اشیای اطراف ما که در زندگی روزمره نقش دارند هم تکهای از زندگی هستند.
منبع : شرق٬ مریم درویش
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش «طعم گیلاس» در قزاقستان
- در بخش ۱۰ فیلم برتر؛ «کلوزآپ» عباس کیارستمی در جشنواره ایدفا اکران میشود
- کیارستمی در آثار خود بیشتر به دنبال راه حل بود/ فرم برای کیارستمی همیشه اهمیت داشت
- معرفی نامزدهای دریافت گیلاس طلای جشنواره فیلم عباس کیارستمی
- افسون «کلوزآپ»/ یادداشت محمد حقیقت به مناسبت زادروز عباس کیارستمی
- در مراسم نکوداشت «عباس کیارستمی» مطرح شد: کیارستمی آبرودار واژه کار بود/ فیلمسازی کیارستمی در مسیر عکاسی او است
- رونمایی از پوستر اولین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- باشگاه سینمایی «جاده ابریشم» برگزار میکند؛ بزرگداشت عباس کیارستمی در پاریس
- معرفی هیات داوران اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- هوتن شکیبا: دوست داشتم به جای همایون ارشادی در «طعم گیلاس» باشم
- تمجید هانکه از سینمای بیهمتای کیارستمی
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- «دانه انجیر معابد» در میان نامزدهای جایزه بهترین فیلم اروپا
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد