سینماسینما، امید جوانبخت
اکبر زنجانپور در آستانه ۷۷ سالگی از نسل هنرمندان پرتلاش و تاثیرگذاری است که همواره کار خود را به نحو احسن انجام داده و هیچگاه شهوتِ شهرت و دیده شدن نداشته و به همین دلیل غالبا در فضای پرگردوغبار (خصوصا سینما) آنچنانکه باید قدر ندیده است.
او که با تحصیل در اولین دورههای تئاتر در هنرهای زیبای دانشگاه تهران و تحت آموزههای اساتیدی چون «حمید سمندریان» و «داود رشیدی» به سرعت جذب و شیفته تئاتر شد و با جوهرهای که داشت مورد توجه گروههای تئاتری حرفهای قرار گرفت و پس از تجربیاتی چون تئاتر «ملاقات بانوی سالخورده/۵۱» و «نگاهی از پل /۴۸» به کارگردانی «سمندریان» با تئاترهای «چوب زیر بغل» و «صدای شکستن» هر دو کار «بهمن فرسی» و ایفای نقشهایی مهم در آنها که مورد توجه افرادی چون «جلال آلاحمد» و «احمد شاملو» قرار میگیرد مصممتر فعالیتهایش را ادامه میدهد و تجربه کارگردانی را نیز با نمایش «ریل» نوشته «محمود دولتآبادی» به تجربه بازیگری میافزاید.
وی پس از فارغالتحصیلی بازی در نمایش را در سه شاخه اجرای صحنهای، ضبط تلویزیونی و اجرای رادیویی پی میگیرد و آثار موفقی را در هر کدام بهجا میگذارد.
دستمایه او در این آثار نمایشنامههایی از نویسندگان برجسته جهانی همچون «یوجین اونیل»، «فردریش دورنمات»، «آرتور میلر» و «آنتوان چخوف» است. او حضور در فیلمهای «بیتا/هژیر داریوش/۵۱» و «شطرنج باد/اصلانی/۵۵» و دو سریال «آتش بدون دود/ابراهیمی/۵۴» و «طلاق/اسداللهی/۵۶» را نیز در کارنامه پیش از انقلابش تجربه کرد. پس از انقلاب که فعالیتهای تئاتری به دلیل تحولات فرهنگی متوقف و کند شد با حضور در فیلمهای «تاریخسازان/هادی صابر/۵۹» و «مرگ سفید/زندباف/۶۲» به سمت بازی در سینما متمایل شد.
هرچند او برخلاف هنرمندانی چون «هادی اسلامی»، «پرویز پرستویی»، «مهدی فتحی» و… هیچگاه با حضور در سینما از تئاتر فاصله نگرفت. تجربیات اولیهاش در سینما همچون «یک روز گرم/عسگری/۶۳»، «زائر خلف/نوعصری/۶۳»، «حادثه/تهرانی/۶۳» هرچند نقش اصلی را به عهده داشت اما آنچنان به چشم نیامد اما نقش جنگلبان پیر فیلم «ریشه در خون» سیروس الوند با گریمی متفاوت و بازی خوب «زنجانپور» بسیار تاثیرگذار بود و بده بستانهای حسی بازیاش با «قریبیان» (مبارزی زخمی که در جنگل به او پناه میآورد) خصوصا در صحنههای مچ انداختن و نیز در فرار پایانی یکی از بهترین تجربیات سینماییاش را رقم زد.
«ستاره دنبالهدار/کاشانینژاد/۶۴» و «سامان/نیکآذر/۶۴» نیز آنچنان فیلمهای مهمی نشدند ولی حضور در نقش اصلی فیلم متفاوت «محمدعلی نجفی» «گزارش یک قتل/۶۵» یکی دیگر از بازیهای خوبش در سینما را رقم زد. نقش کوتاهی در «تشکیلات/مصیری/۶۵» و «طپش/فخیمزاده/۶۷» نیز تجربیات دیگر او در دهه شصت بودند که آنچنان دیده نشدند. پرونده آثار سینمایی «زنجانپور» متاسفانه به غیر از دو فیلم «ریشه در خون» و «گزارش یک قتل» به دلایل مختلفی چون نقش و فیلمنامههایی ضعیف و کارگردانانی کمتجربه نتوانست تلألویی همپای آثار تئاتری وی داشته باشد و به نوعی باعث شد تا از این عرصه فاصله بگیرد. چند سال پیش «مسعود کیمیایی» برای نقش اصلی یکی از فیلمنامههای خوب و پر و پیمانش «تبعید سایهها» که قرار بود در روسیه فیلمبرداری شود او را انتخاب کرده بود که متاسفانه شرایط تولیدش فراهم نشد و این را هم میتوان ادامه بدشانسیهای سینمایی «زنجانپور» دانست.
او در سالهای پایانی دهه شصت و اوایل هفتاد با حضور در دو سریال موفق «عطر گل یاس»و «آوای فاخته/۷۳» هر دو به کارگردانی «بهمن زرینپور» به همراه زندهیاد «داود رشیدی» بازی در سریالها را نیز به پروندهاش افزود. بازی درخشان او در سریال «ولایت عشق/فخیمزاده» که در نقش منفی «فضل ابن سهل» که نقش را از تیپی تکبعدی و تخت به شخصیتی دراماتیک ارتقا داد نیز در یادها مانده است. نقش عموی مختار در سریال عظیم «مختارنامه/میرباقری» هم دیگر نقش تاریخی برجسته او در سریالها به حساب میآید.
او پس از انقلاب بازیگری و کارگردانی تئاتر را نیز به موازات پی میگیرد که از مهمترین آنها میتوان به کارگردانی و بازی «گوریل پشمالو/یوجین اونیل»، «مروارید/۶۱»، «ارزش/میلر/۶۶»، «ساحره سوزان/میلر/۷۰»، «دشمن مردم/ایبسن/۸۵» و نمایشنامههای مهم «چخوف» همچون «مرغ دریایی»، «سه خواهر»، «ایوانف»، «باغ آلبالو» و نیز بازی در تئاترهای «ارتور و اوئی/برشت/مجید جعفری»، «فیزیکدانها/دورنمات/کرم رضایی»، «جان گابریل بورگمن/فتحی»، «ببر گراز دندان/مرزبان» اشاره کرد. حضور او روی صحنه چنان دیدنی و تسخیرکننده است که به جرات میتوان او را یکی از برترین هنرمندان تئاتر (خصوصا پس از انقلاب) دانست.
«زنجانپور» یکی از شریفترین هنرمندانی است که در هر شرایطی تلاش کرده که بهترین کار ممکن را انجام دهد حال گاه در عرصهای چون تئاتر همواره درخشان بوده و گاه همچون سینما اغلب بد شانس بوده و کمتر نقشی هم اندازه تواناییهایش به پُستش خورده، اما همواره حضورش، بیانش، نگاهش و دستانش چنان به نقشها جان میدهند که به یاد میماند. برای این هنرمند بزرگ آرزوی سلامت و حضوری کماکان پرتلاش و تحقق نقشهایی همشأن توانمندیهایش دارم.
منبع: اعتماد
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فیلمی متفاوت نه البته بینقص/ نگاهی به فیلم «گزارش یک قتل»
- یادداشت اکبر زنجانپور در رثای عباس جوانمرد/ راست قامت بزرگ تئاتر ایران
- نوید محمدزاده و اکبر زنجانپور در قاب یک تقدیر
- در شب بزرگداشتهای جشن خانه سینما چه گذشت؟/ شب «تنهاهای زیبا»
- رونمایی از تیزر جدید فیلم سینمایی “پل خواب”
- تعریف اکبر زنجانپور از کارگردانی پولاد کیمیایی/ باید از «پل خواب» حمایت کنیم
- انتقاد تند بازیگر زن از سونامی جراحی زیبایی بین اقشار مختلف جامعه
- گفتههای غمگین هنرمندان در مراسم تشییع جعفر والی/ مشایخی: من منتظر رفتنم
- «خصوصیسازی» در تئاتر در گفتوگو با اکبر زنجانپور / دیگر تئاتر مُرده است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- با حضور ۵۰۰ هزار تماشاگر در پنج هفته اتفاق افتاد/ استقبال غیرمنتظره فرانسویها از «دانه انجیر معابد»
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- نگاهی به فیلم «کیک محبوب من»/ عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
آخرین ها
- نشست خبری اپرای عروسکی مولوی / گزارش تصویری
- جشنواره فرانسوی به «کشیم عاشق» جایزه داد
- رایان رینولدز و هیو جکمن در یک فیلم غیرمارولی همراه میشوند
- درباره نمایش و اجرای متفاوت «قلاده ای برای یک سگ مرده»
- موسیقی نمایش آوای پارسی / گزارش تصویری
- اکران مردمی فیلم شبگرد / گزارش تصویری
- «آنها مرا دوست داشتند»؛ گوشهنشینانِ فراموش شده!
- بدون حضور جانی دپ؛ دو فیلم جدید از «دزدان دریایی کاراییب» سال آینده تولید میشود
- چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و «کیک محبوب من»
- معرفی داوران و آثار راهیافته بخش «هنرهای نمایشی» جشنواره چندرسانهای میراثفرهنگی/ اعلام برنامه بخش بینالملل
- نمایش «آخرین کوسه نهنگ» در جشنواره اسپانیایی
- جایزه طلای جشنواره ژاپنی به «زمین بازی» رسید
- برگزاری نخستین بوتکمپ مدیریت محصول آکادمی همراه اول
- درباره «بازنده» / لبه تاریکی
- نقدی به مدل فیلمسازی در ایران/ سینما بدون ساختار مشخص و قوانین دقیق
- «قهوه پدری» مهران مدیری از در شبکه نمایش خانگی
- «تَرَک عمیق» دو جایزه جشنواره بارسلون را گرفت
- گزارشی از گیشه سینماها؛ «زودپز» صدرنشین فروش فیلمهای هفته گذشته
- ۲ فیلم جدید در راه اکران سینماها
- پیوستن رضا بابک و شیرین اسماعیلی به «با خشم به گذشته نگاه کن»
- با یک کمپین کوچک برای فیلم ایستوود؛ کمپانی برادران وارنر «هیئت منصفه شماره۲» را وارد اسکار میکند
- پیمان معادی بازیگر فیلم جنایی هالیوودی شد
- «نادره رضایی» معاون هنری وزیر ارشاد شد
- اعضای شورای پروانه فیلمسازی سینمایی معرفی شدند
- از ۱۶ آبان؛ «خورشید آن ماه» ساخته ستاره اسکندری آنلاین اکران میشود
- حضور همراه اول در نمایشگاه کیشاینوکس با هدف گسترش فرصتهای جدید سرمایهگذاری
- ادعای سازندگان پربازدیدترین سریال تاریخ نتفلیکس؛ چالشهای فصل دوم «بازی مرکب» جذابتر است
- تهیهکننده سینما مطرح کرد: کوچ سینماگران حرفهای به پلتفرمها و فیلمهایی که تعطیل میشوند
- «فصل فرار اسبها» آماده نمایش شد
- عرضه یک فیلم کوتاه با بازی هوتن شکیبا در شبکه نمایش خانگی