پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما

نرگس عاشوری در ایران نوشت :

هم هست و هم نیست. رفتار مدیران تلویزیون در قبال برخی چهره‌های شناخته شده چیستانی مثال زدنی شده است. اظهارات مکرر از تکذیب هر نوع لیست ممنوع‌التصویری حکایت دارد اما عملکردها ضداظهارات است و هر بار که پای آنونس‌های سینمایی به میان می‌آید دم خروس پیدا می‌شود. تناقض‌گویی مدیران تلویزیون درباره ممنوع‌التصویرها همچنان ادامه دارد. ممنوعیت‌ها تکذیب می‌شود اما رفتار متناقض با برخی چهره‌های سینمایی گواه روشن این مدعاست؛ آخرین نمونه این نوع رفتار اعمال محدودیت برای پخش آنونس فیلم «شنل» است.
در جاده ابتذال!
تصویر باران کوثری با توجه به پررنگ بودن نقش او بیشترین بخش از تصاویر آنونس چند دقیقه‌ای بازنشر شده در شبکه‌های مجازی را به خود اختصاص می‌دهد اما در آنونسی که روی آنتن تلویزیون می‌رود کمترین رد و نشان از حضور این بازیگر دیده می‌شود، تا اینکه پخش‌کننده «شنل» از اعمال محدودیت‌ها و شرایط عجیب مدیران تلویزیون برای باران کوثری سخن می‌گوید. به گفته سعید خانی (پخش‌کننده «شنل»)  پس از ارسال تیزرهای این فیلم به تلویزیون، مدیران صداوسیما گفته‌اند که در این تیزرها تنها باید یک پلان از باران کوثری وجود داشته باشد. این در حالی است که بازیگر اصلی فیلم «شنل» باران کوثری است و در تمامی پلان‌ها حضور دارد و طبیعتاً به قول این تهیه‌کننده با این حذفیات از جذابیت‌های آن کاسته می‌شود. «جذابیت» همان حلقه مفقوده جذب مخاطب در پخش تیزرهای تلویزیونی است. در روزهایی که ممنوعیت تبلیغ آنونس‌های سینمایی از شبکه‌های ماهواره‌ای و کم مخاطب بودن تلویزیون و جذاب نبودن تیزرهای سینمایی در تبلیغات صداو سیمای جمهوری اسلامی یکی از دلایل ریزش مخاطبان سینما در سال ۹۶ عنوان می‌شود حالا مدیران تلویزیون عرصه را تنگ‌تر کرده‌اند و از سازندگان این فیلم خواسته‌اند نقش بازیگر اصلی فیلم را به حد یک پلان تقلیل دهند. دستورالعملی که با واکنش جدی این بازیگر همراه است و باران کوثری از حرکت صداوسیما در جاده ابتذال می‌نویسد: «با چه سرعت عجیبی در جاده ابتذال می‌راند این صداوسیما، از اخبار کذبش بگیرید تا سریال‌های بی‌کیفیتی که عواملش همه از سازمان طلبکارند و ماه‌ها باید دنبال پولشان بدوند. ابتذال لباس‌ها و دکورها و حرف‌ها که بماند… این هم از نمایش ابتذال در موضع گیری‌تان، با صراحت اعلام کنید حرف‌های بعضی‌ها به مذاقمان خوش نمی‌آید و تصویرشان را حتی در تیزر فیلم‌‌های سینمایی‌شان پخش نمی‌کنیم. این بازی‌ها برای چیست؟ برای بازی دادن مردم؟ مبارزه‌تان هم مبتذل است برای همین مردم دلزده و خسته‌اند از دیدنتان.»
پایان باز یک ممنوع‌التصویری
باران کوثری تنها چهره ممنوع‌التصویر صداوسیما در سال‌های اخیر نیست. پگاه آهنگرانی یکی دیگر از بازیگرانی است که امکان نمایش تصویرش از تلویزیون وجود ندارد. علاوه بر «هفت ماهگی»، زمان اکران فیلم «جامه دران»، تصویر آهنگرانی در تیزر فیلم هم به نمایش درنیامد و حتی اسمش هم از روی تیزر حذف شد. او که به‌دلیل گرایش‌های سیاسی و ساخت مستند با فیلترهای تلویزیونی مواجه شده است چندی پیش فیلم سینمایی «سارا و آیدا» را روی پرده داشت که تیزرهای آن در ساعت‌های مختلف از تلویزیون پخش شد. مازیار میری خود تمایلی به گفت‌وگو در این خصوص ندارد اما آن طور که از شواهد و قرائن برمی‌آید حساسیت‌ها نسبت به او کمتر شده است.
به خاطر «آباجان»
اگر نگاهی به پرونده ممنوع‌التصویرهای تلویزیون داسته باشیم با نام‌هایی مواجه می‌شویم که عموماً نزد مردم مقبولیت دارند. فاطمه معتمدآریا از جمله چهره‎هایی است که طی چند ‌سال اخیر صداوسیما مخاطبانش را از دیدن تصویر این بازیگر محروم کرده بود. این بازیگر اجازه بازی در هیچ‌یک از سریال‌های تلویزیونی را نداشت و جالب اینکه حتی نام این بازیگر از تیتراژ بازپخش سریال‌هایی که او بازی کرده بود از جمله «آرایشگاه زیبا» حذف می‌شد و حتی تیزر تلویزیونی فیلم سینمایی «یحیی سکوت نکرد» با کمترین نشانی از تصویر او روی آنتن رفت. با این وجود از آغاز امسال صداوسیما پرچم سفید به دست گرفت و به بازپخش سریال‌های این بازیگر و پخش تبلیغات فیلم «آباجان» روی خوش نشان داد. اگر چه به نظر می‌رسید تغییر موضع مدیران تلویزیون نسبت به معتمدآریا تعهد نسبت به پخش آنونس‌های سینمایی در دوره محرومیت فیلمسازان در صورت همکاری با شبکه‌های ماهواره‌ای باشد؛ اما با قرار گرفتن نام این بازیگر در ترکیب بازیگران سریال تازه همایون اسعدیان علاقه‌مندان سینما را به تغییر موضع صداوسیما نسبت به چهره‌های مقبول امیدوار کرد. اگر چه این سریال که خیلی‌ها از آن به‌عنوان برگ برنده صداوسیما و بازگشت معتمدآریا به تلویزیون بعد از انتخابات ٨٨ یاد می‌کردند در ادامه با سرنوشتی متفاوت مواجه شد و اصرار مدیران تلویزیون به پوشش خاص برای نقشی که قرار بود معتمدآریا ایفا کند باعث جدایی این بازیگر از سریال شد. هاتف علیمردانی کارگردان و تهیه‌کننده «آباجان» می‌گوید که پخش آنونس این فیلم نیز در ابتدا به خاطر حضور فاطمه معتمدآریا کد پخش تیزر نگرفته است اما با درایت مدیریت بازرگانی صدا و سیما و رئیس صداوسیما این مشکل برطرف شده است. او با قدردانی از حاکم شدن عقلانیت برای رفع مشکل آنونس این فیلم به «ایران» می‌گوید: «ما باید به‌دنبال جذب حداکثری باشیم و برای فرهنگ‌سازی این مملکت همدلانه تلاش کنیم» این کارگردان که آنونس فیلم‌هایش «کوچه بی‌نام» به خاطر حضور باران کوثری و «هفت ماهگی» به‌دلیل بازی باران کوثری و همچنین پگاه آهنگرانی مجوز پخش از تلویزیون نگرفته است با تأکید بر این نکته که یک بار برای همیشه باید پرونده ممنوع‌التصویری این چهره‌ها در تلویزیون بسته شود، ادامه می‌دهد: «تمام این چهره‌ها بازیگران برجسته‌ای هستند که با خلوص نیت در علاقه به کشور و فرهنگشان کار می‌کنند. ببینید فاطمه معتمدآریا چه گام‌هایی در جهت ارتقای فرهنگ این مرز و بوم برداشته است. هر جا فراخوانی برای رفع معضل اجتماعی ایجاد شده است باران کوثری جزو طلایه دار آن بوده است.» او همچنین خاطرنشان می‌کند: «ممکن است در زمان‌هایی اختلاف سلیقه‌هایی وجود داشته باشد اما این اختلاف سلیقه‌ها همیشه در خانواده وجود دارد و هنرمند نمی‌تواند بی‌نظر باشد و ممکن است نظراتش مخالف نظر ما باشد اما مدیران فرهنگی باید به‌دنبال جذب حداکثری باشند»
سیاست یک بام و دوهوا در تلویزیون
بلند شدن دود سفید از ساختمان شیشه‌ای جام جم را باید به فال نیک گرفت اما در این میان سیاست یک بام و دوهوای مدیران تلویزیون در مواجهه با چهره‌های سینمایی جای سؤال دارد. اگر مدیران تلویزیون با تغییر آهنگ سیاست خود نسبت به بازیگرانی که سال‌هاست نامشان در لیست نانوشته ممنوع‌التصویرها قرار دارد قصد ورود از در آشتی را دارند این سیاست با تبعیض و اعمال محدودیت شدنی نیست. برای خانواده کوثری اما در همچنان بر همان پاشنه ممنوع‌التصویری می‌چرخد.  در شرایطی که فیلمسازان با ممنوعیت پخش آنونس در شبکه‌های ماهواره‌ای مواجه شده‌اند و امکان پخش آنونس‌های جذاب از آنها سلب شده است اعمال چنین محدودیت‌ها از صداوسیمایی که لابد متعهد شده است که جای خالی تبلیغات ماهواره‌ای را پر کند به دور از حسن نیت و سیاست حمایت از سینمای ملی است. نکته پایانی زخم کهنه‌ و اگرچه مکرر پیامد مدیریت ملوک‌الطوایفی در عرصه‌های مختلف فرهنگی است. و این سؤال پیش می‌آید که هنرمندانی که کارهایشان در سالن‌های سینما و همچنین در سالن‌های نمایش مجوز پخش و اجرا دارند چرا برای حضور در رسانه ملی با اما و اگر و محدودیت مواجه می‌شوند. ضرر ممنوعیت چهره‌هایی که با خود اعتبار به تلویزیون می‌آورند بیش از هر چیز متوجه صداوسیمایی است که با قهر مخاطب مواجه شده است.