سینماسینما، الناز راسخ
فکر میکنم دو سه روزی به تولد عباس کیارستمی مانده بود که قرار شد از «همراه با باد» بنویسم. تناقض گفتن از مردی که مُرده اما هنوز زنده است، از همان روز ذهنم را به خود مشغول کرده بود. آنقدر طولش دادم تا رسیدم به ۱۴ تیر؛ روزی که برای همیشه چشمش را به روی این دنیا بست. صبح روز سومین سالگرد رفتنش چشمانم را با صدای محو ضجههایی آغاز میکنم که عزیزی را برای همیشه در لابهلای صدای لااله الااللهها بدرقه میکنند. از پنجره که به خیابان نگاهی میاندازم، فقط به آن روزها فکر میکنم؛ روزهای شلوغی که در حیرت رفتن او سپری شد.
بیشک مرگ تجربهای است محتوم که سراغ یکایک ما خواهد آمد و هر یک از ما به طریقی پنجره را به رویش خواهیم گشود. واژهای که چون چاهی عمیق و نامیرا ما را درون خویش میکشاند. در «همراه با باد» مستندی که مهدی شادیزاده آن را ساخته، ما نیز با مردی روبهروییم که ظاهرا مُرده، اما زنده است. تناقض از همان ابتدا شکل میگیرد. از همان پلانهای ابتدایی که همراه کیانوش عیاری بر مزار او در تُرک مزرعه حاضر میشویم. مرگ کیارستمی که در روزهای پایانی عمرش تبدیل به اجرای یک سنت آیینی شده بود، با آن پیغام روی تلفن همراه عیاری شکل دیگری به خود میگیرد. دیر رسیدن به او مهمترین بخش از آخرین فصل زندگی کیارستمی است. همه آن روزها به او دیر میرسند. دکتر دیر میرسد. رفیق دیر میرسد. من تماشاگر دیر میرسم. همه دیر میرسیم تا او را اینجا در تُرک مزرعه ملاقات کنیم و در بهت و ناباوری رفتنش را به نظاره بنشینیم.
شادیزاده در پلان آغازین فیلمش آگاهانه یا ناآگاهانه بسیار هوشمندانه عمل میکند. اما آن مصالح و موادی را که عیاری در اختیارش میگذارد، همانجا در ترک مزرعه رها میکند. این مواد و مصالح همان مرگاندیشی و ستایش زندگی بود که منش خیاموار کیارستمی در ضبط و ثبت بصری جهان پیرامونش بود. شادیزاده بعد از عیاری به سراغ آغداشلو، لیلی گلستان، جواد مجابی و ابراهیم حقیقی میرود. اما چقدر توانسته از طریق این آدمها که هر کدام تجربههای جذاب و غیرقابل تکراری از کیارستمی دارند، به کُنه وجود او دست یابد؟ باید بگویم با آنکه بسیار تلاش کرده، اما به دلایل بسیار که شاید یکی از آنها مسائل مالی بوده، در رسیدن به این هدف نتوانسته خیلی موفق شود. تقریبا اکثر حرفها و موضوعات را پیش از این شنیدهایم. مانند تیتراژ فیلم «قیصر». از نظر نگارنده جذابترین بخشهای فیلم صحبتهای گلستان در مورد نقاشی کیارستمی و همان پلان ابتدایی فیلم با عیاری است. صحبتهای عیاری و موقعیتی که از آن روزها ترسیم میکند، یادآور مستر کلاسهای کیارستمی است که از دانشجوهایش میخواست موضوعی ساده را به شیوهای ساده، همانگونه که احساس میکنند، بیان کنند و به تصویر کشند. کیارستمی به یقین هر آنچه را که احساس میکرد، بیان و هر آنچه را که بیان میکرد، احساس میکرد. شاید دلیل سادگی فیلمهایش هم همین بود. شادیزاده هم در این سادگی و این روایت ساده بدون پیچیدگی تا حدودی به این اصل کیارستمی وفادار مانده است. مهدی شادیزاده را از عکسهایش میشناسم. از مینیمال در برف و فتح باغش که عکسهای بسیار دیدنی و خلاقانهای در آنها میشد یافت. به هر روی «همراه با باد» با تمام کم و کاستیاش باز ما را با خاطرات کیارستمی، یاد او، صندوقها، عکسها و نقاشیهایش برای ساعتی همراه میکند که هر چه از او بیشتر بگوییم کمتر گفتهایم.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- چهار مستند ایرانی در جشنواره هات داکس
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- بازگشایی سامانه ثبت طرح مرکز گسترش از اردیبهشت ۱۴۰۳
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- معرفی فیلمهای ۳ بخش از جشنواره «سینماحقیقت»
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- وداع با منتقد مشهور فرانسوی که دوستدار سینمای ایران بود/ تمجید فرمو از میشل سیمان
- ۶ مستند از ایران به جشنواره ایدفا دعوت شدند
- فیلمهای مهرجویی، کیارستمی و دیگران در استرالیا
- داغ و شرم؛ یاس و زخم/ درباره داریوش مهرجویی
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار مستند راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد
- ۶۱۵ مستند ایرانی متقاضی حضور در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
آخرین ها
- حضور همراه اول در نمایشگاه بینالمللی اینوتکس ۲۰۲۴
- شکایت آموزش و پرورش از «افعی تهران»
- جزئیاتی تازه از داستان فیلم محمد رسولاف/ زندگی یک قاضی دادگاه انقلاب تهران در «دانه انجیر مقدس»
- دعوت گروه «فقر پشت پردهها» برای اعتصاب/ حقوق و بیمه کارکنان، چالش مدیران جشنواره کن
- در «تحریک کنندگان»؛ مت دیمون و کارگردان «بورن» در یک کمدی دزدی همراه شدند
- مدیرکل هنرهای نمایشی استعفا داد
- راهیابی «آمرغ» به جشنواره آسیای جنوبی مونترال
- حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
- «دیوان تئاترال» روی صحنه میرود/ آغاز اجرای نمایش «مرگ با طعم نسکافه» با حضور مسعود کیمیایی
- صعود مقاومت ناپذیر و حیرت انگیز آقای کارگردان/ نگاهی به فیلم «چهارشنبه سوری» به مناسبت سالروز تولد اصغر فرهادی
- «بیژن و منیژه» میلیاردی شد
- بزرگداشت کیانوش عیاری و افتتاح گنجینه این فیلمساز در موزه سینما
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با دبیر بخش ۱۵ روز سینماگران جشنواره کن/ ما کشف میکنیم
- نمایش موزیکال «شازده کوچولو» / گزارش تصویری
- پیکر مسعود اسکویی به خانه ابدی بدرقه شد/ چرا برخی آدمها محبوب میشوند؟
- پایان تصویربرداری فیلم «ویلای موروثی»/ روایتی از زندگی یک باغبان
- رقابت ستارههای یک کمدی و یک درام عاشقانه تاریخی/ میزبانی سینماها از دو فیلم جدید
- پولاد کیمیایی برای «گالیله» میخواند
- فرصت ۳ فیلم کوتاه ایرانی برای اسکار ۲۰۲۵
- رکوردداران روز اول اکران
- «اتاق فرار» پرمخاطبترین بسته فیلم کوتاه «هنر و تجربه»
- معرفی برگزیدگان جوایز دیوید دی دوناتلو ۲۰۲۴ ایتالیا/ «من کاپیتان» بهترین فیلم شد
- روسای جدید آکادمی سزار معرفی شدند
- فیلم کوتاه «چوپان» در جشنواره ژاپنی
- «طاووس خانم و ازدواجهایش» در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه میرود
- حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاهتر نکنیم
- شهاب حسینی؛ تنوع در پذیرش نقش، تناقض و شتابزدگی در واکنشها/ یادداشت کیوان کثیریان
- جزئیاتی از فیلم «کارآموز» علی عباسی/ صعود ترامپ
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول