سینماسینما، ندا قوسی
بیشک، جهانپهلوان تختی برای ایرانیانِ عصر حاضر، جزو اسامی آشنا و مانوس به شمار میرود؛ نامی که همراه با خود مفهوم پهلوانی، شجاعت و قهرمانی را در اذهان زنده میکند. اما دلیل این نامداری و نامآشنایی چیست؟ سبب این اشتهار و محبوبیت بعد از گذشت بیش از نیم قرن از مرگِ- مشکوک- این کشتیگیر چه میتواند باشد؟ چگونه ورزشکاری که مردم از او مدال نمیخواستند و تنها خودش را میخواستند، چنین مطلوب و دوستداشتنی شد؟
خوب میدانیم که ما ایرانیان مردمانی هستیم پر از احساسات و عواطف و شور درونی، از این روی وقتی به دلیل محبوبیت انسانهایی میپردازیم که اتفاقا نه به واسطه سیاست، ثروت و جاه و جلال، شهرت داشته اند، بهوضوح میتوانیم دریابیم که آنچه امثال تختی را در دلها ماندگار کرد، نگاه انسانی و مردمدوستانهای بوده که در طول زندگی و حیات خود اعمال کرده.
تختی ادای مردمی بودن را درنمیآورد، مردمدوست بود و با انسانها، از هر صنف، رده و شغلی، همساز، همبسته و همدل بود. آنچه او را به جهانپهلوانی مشهور کرد، نه صرفا کشتیگیر بودنش، بلکه اساسا به خاطر پهلوان و قهرمان بودنش بود. اینکه او هم خصلت پهلوانی را داشت و هم صولت قهرمانی را. اینچنین است که هنوز نام و یادش تازه و نو باقی مانده.
چیز گرانمایهای به نام «کرامت انسانی»- مسئله فراموششده امروز- که والاتر و بالاتر از هر خوی و منشی است و هیچ قدرت و نیرویی توان ستاندن آن را ندارد، دلیل بزرگی و بزرگ ماندن تختی بوده و هست؛ او آزاده بود و سرفراز، از این روی هر چند کوتاه زیست ( شهریور ۱۳۰۹ تا ۱۷ دی ۱۳۴۶)، اما آزادی و حریتش نام او را تا ابدِ تاریخ ماندگار ساخت.
نویسندگان بسیار به او پرداختهاند. سینماگران و فیلمسازان فراوانی هم توجه به جایگاه او را مدنظر قرار دادهاند. علی حاتمی، که متاسفانه نشد حرفهایش در مورد تختی را ببینیم و بشنویم. بهروز افخمی، به صورتی متفاوت و متمایز. بهرام توکلی، به شیوهای رئال و واقعگرایانه و بسیار سینمایی (که متاسفانه از اقبال چندانی هم برخوردار نشده) و… اما فیلم «شهسوار»، به کارگردانی علی شاهمحمدی، صورتی نو و جدید است در معرفی جهانپهلوان. این فیلم مستند، بدون ادا و اطوار و ژستهای بیمعنی و اغراقشده، تصویری قابل باور از تختی، دورانِ او و دلیل محبوبیتش به ما میدهد. کشتیگیران همدوره او، دوستان، آشنایانِ دور و نزدیک، کسانی هستند که به باورپذیرترین شکل ممکن، حقایقی از دوران حیات تختی را بازگو میکنند. این مستند لازمالساخت(!) در مورد پهلوان و شهسوار همعصرمان که اتفاقا اکرانش تقریبا مقارن شده با اکران فیلم «تختی» بهرام توکلی، پاسخ مناسب و بهجایی است که به سوالهای همیشگیمان در مورد این انسان بزرگ میدهد. انسانی که ثروتمند نبود، دولتمرد نبود، سیّاس و سیاستمدار نبود، اما نام و یادش باقی ماند. مردی که تحت هیچ شرایطی حق را رها نکرد، پس نام پاکش نه همچون سیاستمداران و دولتمردانِ هر عصر و دورانی، بلکه به راستی، نیکسرشتی و درستی ماندگار شد.
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- واحد آموزش خانه هنرمندان ایران برگزار میکند؛ «پارادایم اصلی در فیلمنامهنویسی»
- مهدی شامحمدی: اکران آنلاین تاثیری بر تعداد مخاطبان مستند نداشت/ مستند اجتماعی همیشه پر مخاطب است
- بازخوانی یک قتل از پیش طراحی شده/ نگاهی به مستند «ترور سرچشمه»
- گفت آن گلیم خویش بدر میبرد ز موج/ وین جهد میکند که بگیرد غریق را/ نگاهی به مستند «صبیه»
- آبشخورِ آهوانِ تشنه!/ نگاهی به مستند «مُغیسُف»
- نمایش ۶ فیلم مستند ایرانی در برنامه انجمن آسیایی نیویورک
- نگاهی به مستند «زیر این چتر باران میبارد»/ چیزی خزنده و مرموز راه پیدا کرده به دفتر مدیری مسئول
- «کاغذپارهها» از اول بهمن اکران عمومی میشود
- خبرهای تازه از «اکران حقیقت»/ نمایش چهار مستند در بهمن ماه
- صنوبرهایِ شیرین، در همنوازیِ عشق
- مستندهای بخش مسابقه اصلی «ایدفا» معرفی شد
- شهرت یا آرامش / مستند «مزرعه کلارکسون»؛ پیچوخمهای مزرعهداری
- یک هشدار زیبا / مستند «سالی که جهان تغییر کرد»؛ حال خوش طبیعت وقتی انسان در قرنطینه بود
- قدیمیترین تصاویر عزاداریها و مجالس آذری زبانها در مستند «صادق الوعد»
- روزگاری رادمردی بود!/ به بهانه بازیهای المپیک با یادی از غلامرضا تختی
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- جزئیات برنامههای جشنواره ترایبکا اعلام شد/ نمایش فیلمهای خاطرهانگیز هیچکاک، اسکورسیزی و اسپیلبرگ
- برگزاری دوازدهمین کارگاه بینالمللی تئوری اطلاعات و مخابرات با حمایت همراه اول
- این هنر و تجربه آنتی ویروسی ست بر فیلم های به هرقیمت مسخره
- جشنواره «هاتداکس» در ایستگاه پایانی؟/ گرفتاریهای تهدید کننده
- رخشان بنیاعتماد و روبن اوستلوند در مجمع سرمایهگذاران بازار فیلم کن
- نظارت سازمان سینمایی به نمایش آثار سینمایی خارجی در پلتفرمها
- پل استر درگذشت
- رامین حسینپور بهترین آهنگساز فستیوال لسآنجلس شد
- رقابت ویژه چند فیلم و تعطیلی یک روزه سینما
- «پر» در جشنواره ورونژ روسیه نمایش داده میشود
- مسعود اسکویی درگذشت
- برگزیدگان جشنواره فیلم پکن معرفی شدند/ تجلیل از چن کایگه با حضور ییمو
- «سیم خاردار» در کازابلانکا
- راهیابی مستند «دوربین فرانسوی» به جشنواره ارمنستانی
- نمایشگاه نقاشی «درخت جان» در گالری کاما
- رضا شیخی فیلمبردار سینمای ایران درگذشت
- پایان فیلمبرداری «خالد» در زیگورات
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- امیر جدیدی، منصور بهرامی میشود
- زیر پوست شهر/ نگاهی به سریال «افعی تهران»
- هیات داوران جشنواره فیلم کن معرفی شدند/ گلادستون، کورئیدا و بایونا در فهرست
- هفته دوم «مجنون آن لیلی» هم به سانس فوقالعاده رسید/ «فین جین» پرمخاطب ترین نمایش عمارت نوفللوشاتو شد
- حسام منظور به سراغ دراکولای برام استوکر میرود
- بزرگداشت بهرام شاه محمدلو برگزار میشود
- ده جایزه جشنواره هندی برای «انتقام تیرهروزان» ایرانی/آمریکایی
- بستههای مکالمه پرتخفیف همراه اول بهمناسبت روز ملی خلیجفارس
- به تو هم سخت میگذرد؟/ نگاهی به فیلم «منطقه تحت نظر»
- معرفی پروژه جدید کارگردان «باربی»؛ گرتا گرویگ «نارنیا» را میسازد
- معرفی داوران جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- اختتامیه دومین دوره جشنواره «عروسکخونه»/ پیشکسوتان و فعالان عرصه کودک به سمت احیای نمایشهای عروسکی میروند