سینماسینما، امین نصیری
زن نازنین(۱۹۶۹) که بر اساس داستانی از داستایوفسکی است اولین فیلم رنگی روبر برسون به شمار میرود که با خلق جهانی تماما ابزورد در مقابل آثار موج نو قرار میگیرد. موج نویی که فضاهای بیرونیاش همچون گریزگاهی برای شخصیتها محسوب میشود تا بتوانند دقایقی از سرکوبها، ناملایمات و خفگی فضای خانه رهایی یابند و به محیط های خارجی که اغواگر و رمانتیک هستند پناه ببرند تا هرگونه آزادی عمل و سرخوشی را تجربه کنند(مانندِ چهارصد ضربه ساختهی فرانسوا تروفو). اما در زن نازنین فضاهای خارجی به همان اندازه تیره و بیحال هستند که داخلی. قاب گیریهای برسون راهی به سوی رهایی نمییابند. زن و شوهری که هیچ درکی از خلقیات واقعی یکدیگر ندارند و تنها جسمشان آنها را ظاهرا نزدیک بهم نشان میدهد و حقیقت رابطهشان کیلومترها دور از هم و ناآشنا با یکدیگر است. بیشترین صدایی که در طول فیلم شنیده میشود سر و صدای سرسام آور ماشین هاست که خاموشی روابط آدمی را نشان میدهد و همچنین بیحسی مدنظر برسون را به مخاطب منتقل میکند. خطوطهای متقاطع در و پنجره ها و قفس میمونها در پارک(با توجه به دکوپاژ صحنه)در تمهیدی متساوی با میمون، زن و شوهر را هم مانند دو موجود محبوس و در تنگنا تصویر میکند. روایت فیلم محدود به اطلاعات شوهر و خدمتکار است تا رنج غیرمحسوسی که زن بر دوش میکشد و او از آنها غافل بوده را در کنار پیکر بیجانش بازگو کند و به همین دلیل زن برای مخاطب تا حدودی دست نیافتنی و مرموز باقی میماند. در جاهایی تداوم و انسجام بین گذشته و حال مخدوش شده که این امر بدل به استعاره ای می شود که آن زندگی شکنجهوار برای زن با مرگ فرقی نداشته. اما یک جا هست که کسی جز برسون نمی تواند روایتگر آن باشد_برسون جهان منطقی اثرش را درهم میشکند و شخصا در آن دست می برد_و آن لحظه قبل از خودکشی زن است که دوربین از نقطه نظر شوهر خارج شده و در کنار تنهایی و اندوه روحی زن باقی میماند. برسون زن را برای تماشاگر سرشار از ابهام_ دلیل آن این است که شوهر روایتگر است و برسون تنها در لحظه قبل خودکشی به اثرش ورود میکند آن هم بخاطر علاقهاش به زن تا بتواند در زمان گسست از زندگی که برای او سرشار از مصائب بوده است در کنارش باشد_و درون گرا می کند و در جهت عینیسازی و محسوس کردن رنجاش و از پاسخ به اینکه دقیقا چه «نیازی» دارد، که بدون شک این نیاز فراتر از مادیات است و برای شوهر که معاملهگر است و تنها با پول و طلا سر و کار دارد قابل فهم نیست، طفره میرود اما میزانسن، کمپوزیسیون، دکوپاژ و گاهی دیالوگها نشانه گذاریهای روانشناختی ارائه میدهند. باید بپذیریم که ابهام جزئی از هنر است و به نوبه خود زیباست به شرطی که هدف و کارکرد معینی را در نظر داشته باشد. در زن نازنین ابهام در راستای تاکید بر عدم درک متقابل بین انسانها و دسترسی حقیقیشان به یکدیگر، دست گذاشتن بر بحرانهای درونی و نمایش دلبستگی بیاعتبار یک زوج بکار میرود که در نهایت همهی اینها منجر به خلق جهانی افسردهحال و خفهکننده میشود. جهانی تماما ابزورد و مغموم که برسون به چیره دستانهترین شکلِ ممکن طعمش را به ما میچشاند.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گوهرهایی ناب که جایی در سینمای محبوب فرهادی نداشتند/ درباره انتخابهای آقای کارگردان در ویدئو کلوب «جی ام»
- روایتی بدیع از عصیان
- دستها حرف میزنند
- سکانس طلایی/ زن نازنین
- گدار: به سینما بدرود خواهم گفت
- سینمای کودکان و نوجوانان جهان/ نگاهی به نوجوانی در «چهارصد ضربه» تروفو
- برشهای کوتاه/ دستها در فیلمهای روبر برسون
- آنا کارینا و ژان لوک گدار، شوری توفانی
- اختصاصی/ مصاحبه با آنا کارینا (بخش دوم)/ سینما مدرسه من بود
- اختصاصی/ گفتوگو با آنا کارینا (بخش اول)/ نوجوان دانمارکی که در فرانسه به رویاهایش رسید
- هنرپیشه موج نوی سینمای فرانسه درگذشت
- نگاهی به فیلم «یک محکوم به مرگ فرار کرده است»/ باد به هر کجا که بخواهد میوزد
- درباره انیس واردا/ طلایهدار موج نو سینمای فرانسه
- «طبل حلبی»/ فقدان معصومیت سالهای نخستین؛ در رثای سینمای صامت و زیباییشناسی خاص آن
- فیلمساز تاثیرگذار موج نوی سینمای فرانسه درگذشت
نظر شما
پربازدیدترین ها
- ردپای یک کارگردان مؤلف / نگاهی به فیلمهای کوتاه سعید روستایی
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- موقعیت فیلمهای ایران و سینماگران فراملی در فرانسه
- با نظرسنجی از ۱۷۷ منتقد فیلم؛ نشریه ایندی وایر برترینهای سال ۲۰۲۴ سینما را معرفی کرد
آخرین ها
- برگزاری پانزدهمین کنفرانس بینالمللی فناوری اطلاعات و دانش با حمایت همراه اول
- برگزاری جشنواره فیلم ۱۰۰ در اردیبهشت سال آینده/ «فراصد» بخش جدید جشنواره با رویکرد فلسطین
- حذف فرهنگ از سبد طبقه متوسط؟/ هزینههای سبد فرهنگی خانواده ۴نفره در تهران چقدر است؟
- نکوداشت زنده یاد اکبر عالمی و بزرگداشت مهدی رحیمیان در آیین معرفی برندگان هفتمین جایزه پژوهش سال سینما
- با پیشتازی «۴۷» و «مخفیانه»؛ نامزدهای جوایز اسکار سینمای اسپانیا معرفی شد
- همزمان با سالگرد اولین نمایش عمومی «قیصر»؛ بزرگداشت مسعود کیمیایی برگزار میشود
- دو خبر از جشنواره بینالمللی تئاتر فجر؛ زمان بازبینی حضوری و انتخاب نهایی آثار بخش دیگرگونههای نمایشی/ آغاز ثبتنام اصحاب رسانه و منتقدان
- برگزاری نمایشگاه پشت دریای وهم
- حضور همراه اول با مجموعهای از سرویسهای فناورانه در نمایشگاه تلکام ۲۰۲۴
- بازگشت جنابخان به تلویزیون همراه با محسن کیایی
- «در آغوش درخت» بهترین فیلم بلند سینمای جهان جشنواره هندی شد
- نکوداشت خسرو خسروشاهی در جشنواره فیلم رشد
- «شهر خاموش» و «شناور» در شبکه نمایش خانگی
- به پاس یک عمر دستاورد سینمایی؛ خرس طلایی افتخاری برلین به تیلدا سوئینتون اهدا میشود
- کنسرت نمایش ایرج، زهره، منوچهر / گزارش تصویری
- حقایقی درباره محمد نوری به بهانه سالروز تولد او/ مردی که از شکست هراس نداشت
- ذلت ماندن یا لذت رفتن و رستن!
- جدول فروش سینمای ایران در آخرین روز پاییز/ پنج فیلمی که از ابتدای امسال بیش از ۱۰۰ میلیارد فروختند
- نمایش «دِویل» تمدید شد/ آغاز اجرای نمایش «تشنگان» از ۴ دی
- شایعه فروش آثار تجسمی مربوط به فروغ فرخزاد و سهراب سپهری/ سریال و فیلم مستند سهراب و فروغ به زودی کلید میخورد
- نامزدی یک فیلم کوتاه ایرانی-آمریکایی در جوایز آکادنی فیلم سوئد
- نشست خبری بزرگداشت فروغ فرخزاد / گزارش تصویری
- درباره سه مستند سینماحقیقت/ از جسارت نمایش عریان اعتیاد تا عشق به سینما در اتاق آپارات
- به خاطر نقش برجسته در صنعت سینما؛ کریستوفر نولان و همسرش، شوالیه و بانوی فرمانده شدند
- چرا «لیلی» سریال «داییجان ناپلئون» زشت بود؟/ پاسخ ناصر تقوایی را بخوانید
- «تیآرتی» ترکیه آغاز به کار کرد؛ صداوسیما هنوز در فکر سانسور است
- سیمرغ مردمی به جشنواره فیلم فجر بازگشت
- بستههای ویژه شب یلدای همراه اول با هدیه دیجیتال معرفی شد
- آنونس رسمی عاشقانه «عزیز» رونمایی شد
- با نظرسنجی از ۱۷۷ منتقد فیلم؛ نشریه ایندی وایر برترینهای سال ۲۰۲۴ سینما را معرفی کرد